radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Minister Van Gennip over leeftijdsdiscriminatie: 'Bedrijf dat alleen maar 50-minners wil aannemen overtreedt gewoon de wet'

Minister Van Gennip over leeftijdsdiscriminatie: 'Bedrijf dat alleen maar 50-minners wil aannemen overtreedt gewoon de wet'
Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Bron: EenVandaag

Werkende 55-plussers zijn hard nodig om Nederland draaiende te houden. Aan minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de schone taak om ervoor te zorgen dat deze groep door kán werken en wíl werken. Maar hoe wil ze dat gaan doen?

De tijd dat je met pensioen ging als je 65 werd is definitief verleden tijd: we worden met z'n allen ouder en daarom stijgt ook de AOW-leeftijd elk jaar met een paar maanden. Volgend jaar breekt de AOW-leeftijd door de psychologische grens van 67 jaar.

Twijfels over volhouden tot 67ste

Het EenVandaag Opiniepanel heeft 5.600 werkenden tussen de 55 en 67 jaar gevraagd naar hun ideeën over langer doorwerken. Daaruit blijkt dat 7 op de 10 werkende 55-plussers het liefst eerder willen stoppen met werken, in ieder geval voor hun 67ste.

Tegelijkertijd is er in Nederland een groot personeelstekort en hebben we alle handjes die er zijn hard nodig op de krappe arbeidsmarkt. Wat gaat minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid daarom doen om oudere werknemers binnenboord te houden?

Bekijk ook

'Oudere werknemers zijn hard nodig'

"We moeten echt ervoor zorgen dat we oudere werknemers zoveel mogelijk behouden", benadrukt Van Gennip. "Ze zijn hard nodig en ze presteren over het algemeen prima. Het zijn mensen met veel ervaring en vaak met een sterk sociaal netwerk."

De minister denkt dat die ervaring goed van pas kan komen in de huidige, overspannen arbeidsmarkt. "Daarmee kunnen ze heel wat rust in een team brengen. Voor mijn gevoel zien we de voordelen van oudere medewerkers vaak over het hoofd. Het is belangrijk dat we senioren meer leren waarderen."

Minister wijst naar werkgevers

Mensen met plezier door laten werken heeft volgens haar alles te maken met 'goed werkgeverschap'. "Hoe is het georganiseerd op de werkvloer? Klopt de balans tussen werk en privé? Soms kan dat ook betekenen dat een functie aangepast moet worden, bijvoorbeeld met minder werkuren of door het takenpakket minder inspannend te maken."

Daarnaast kan een werkgever erop letten of oudere medewerkers genoeg scholing en inspiratie krijgen, vindt de minister: "Geef ze dat ene leuke project waar ze graag mee aan de slag willen. Leg dat niet automatisch bij de jongere werknemer neer, maar geef het bijvoorbeeld aan de jongere én oudere medewerker samen. Zo blijft het werk leuk."

Bekijk ook

Doorstromen of duobaan

4 op de 10 ondervraagde panelleden geven aan bang te zijn dat ze het niet volhouden om minimaal tot hun 67ste door te moeten werken. Van Gennip noemt dat cijfer zorgelijk. "Ik kan me goed voorstellen dat bijvoorbeeld mensen met een fysiek zware baan hier bezorgd over zijn."

"Er moet in dat geval gekeken worden of het mogelijk is om door te stromen naar ander soort werk binnen dezelfde organisatie", vindt de minister. "Een andere optie kan een duobaan zijn, samen met een jongere werknemer. Dat zien we bijvoorbeeld al in de bouw gebeuren."

'Pensioenleeftijd niet opeens omhoog'

Van Gennip zegt dat het echt nodig is dat we met z'n allen langer doorwerken, zeker nu de levensverwachting van Nederlanders ook steeds hoger wordt. "Het is goed dat we al sinds 20 jaar met deze transitie bezig zijn, met onder meer de afschaffing van VUT-regeling en prepensioen. En het gaat geleidelijk, de pensioenleeftijd springt niet opeens omhoog."

De minister benadrukt dat de overheid fiscale voordelen heeft ingesteld voor bedrijven die een werkzoekende van 55 jaar of ouder aannemen. Werkgevers kunnen daar bijvoorbeeld loonkostensubsidie voor krijgen. Ook bestaan er allerlei programma's om sectoren te helpen met bewustwording over oudere werknemers.

Bekijk ook

'Discriminatie is gewoon verboden'

Met betrekking tot - al dan niet openlijke - leeftijdsdiscriminatie bij sollicitaties is Van Gennip stellig: "Discriminatie is gewoon verboden. Als een bedrijf alleen maar 50-minners wil aannemen dan overtreedt men de wet. Een werkgever zegt toch ook niet 'Ik wil alleen maar mannen aannemen'? Dat kan ook niet."

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid start binnenkort met een pilot: bij sollicitaties zal voortaan puur naar competenties worden gekeken en niet naar factoren als leeftijd of scholing. "We zijn heel benieuwd hoe dat uit gaat pakken", zegt de minister. "Met soortgelijke sollicitatieprocedures voor mannen en vrouwen zagen we dat er opeens meer vrouwen werden aangenomen. De verwachting is dat dit ook bij senioren op de werkvloer veel verschil kan maken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de behandeling van de Voorjaarsnota een van de belangrijkste financiële momenten van het jaar is

Waarom de behandeling van de Voorjaarsnota een van de belangrijkste financiële momenten van het jaar is
Folkert Idsinga (NSC) en Nicolien van Vroonhoven (NSC) komen aan bij het ministerie van Financiën, waar de coalitiepartijen beginnen aan de onderhandelingen over de Voorjaarsnota
Bron: ANP

Al sinds het aantreden van kabinet-Schoof kijkt politiek Den Haag met angst en beven uit naar de onderhandelingen over de Voorjaarsnota. Maar wat is deze nota precies en waarom is die zo belangrijk? "Na Prinsjesdag het belangrijkste financiële moment."

Het ministerie van Financiën is vanaf vandaag weer even het middelpunt van politiek Den Haag. Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) en de fractievoorzitters van coalitiepartijen VVD, PVV, NSC en BBB proberen het daar de komende dagen eens te worden over de Voorjaarsnota.

Begroting van het lopende jaar

De Voorjaarsnota is het document waarin de begroting van het lopende jaar wordt aangepast. Dit gebeurt altijd in het voorjaar. Verder is de Nota ook het document waarin vooruit wordt gekeken naar toekomstige begrotingen.

Dit is elk jaar een spannend moment, maar dit jaar wordt er gesproken over miljarden euro's aan opgespaarde problemen.

Bekijk ook

Politieke 'wenslijstjes'

Daarbovenop komen ook nog de politieke 'wensenlijstjes' - van lagere huren tot extra geld voor gemeenten - die samen tot miljarden én miljarden euro's extra optellen.

En omdat het onderlinge wantrouwen in de coalitie groot is, gonst het in de Haagse wandelgangen daarom al maanden dat het kabinet wel eens hierom zou kunnen vallen.

Pittige gesprekken

"Het worden wel pittige gesprekken, verwacht ik", geeft minister Heinen toe tegenover EenVandaag. "De wensen zijn natuurlijk hoog, maar ik heb nog geen dekking gezien. En daar zit natuurlijk altijd de moeilijkheid in: hoe ga je het betalen?"

"Ik snap heel goed de wens voor extra uitgaven, maar matig want we krijgen het niet altijd uitgegeven en de inflatie is hoog, dat moeten we niet aanwakkeren", zegt de minister van Financiën.

Bekijk ook

'Lopen we op schema?'

"Het is na Prinsjesdag het belangrijkste financiële moment van het jaar," benadrukt Wimar Bolhuis over de Voorjaarsnota. Bolhuis is gespecialiseerd in overheidsfinanciën en als econoom verbonden aan de Universiteit Leiden.

"We hebben met Prinsjesdag een begroting voor 2025 gemaakt. Bij de Voorjaarsnota wordt gekeken: hoe gaat het eigenlijk met de uitgaven en de inkomsten? Loopt dat op schema?"

Alvast vooruitblikken

Een tussentijdse check van het huishoudboekje van de overheid dus, gecoördineerd door de minister van Financiën. Maar volgens econoom Bolhuis is het meer dan dat alleen.

"Het is ook belangrijk omdat je alvast met elkaar vaststelt welke uitgaven je wilt doen in de begroting voor de komende jaren. Dat is belangrijk. Wil je meer uitgeven aan bepaalde onderwerpen? Moet je de komende jaren problemen oplossen?"

Bekijk ook

Begrotingsregels

Al die wensen zijn gebonden aan speciale spelregels, zegt Bolhuis. "De begrotingsregels stellen bijvoorbeeld dat je niet zomaar extra uitgaven mag doen als minister. Daar moet goedkeuring voor zijn. En als je dat wil doen, zou je bijvoorbeeld extra moeten bezuinigen."

Een andere regel waar alle partijen zich aan moeten houden: "Daarnaast is er de regel dat als je meevallers hebt op je begroting, dat je die niet zomaar opnieuw mag uitgeven. Die moeten terug naar het ministerie van Financiën. Zo komt er weer ruimte voor andere ministeries om geld uit te geven."

Politieke wensen

En extra geld willen alle coalitiepartijen maar al te graag uitgeven. Zo gek is dat volgens Bolhuis niet, want zo halverwege het jaar ontstaan er allemaal nieuwe politieke wensen. Denk aan extra geld om de energierekening naar beneden te brengen, de huren en benzineprijzen te verlagen of de kinderopvang goedkoper te maken.

Maar ook de situatie in Oekraïne en de opstelling van de Amerikaanse president Donald Trump dwingen tot extra investeringen in defensie.

Bekijk ook

Nog meer geld nodig

Daarnaast heeft het kabinet ook nog geld nodig om de BTW op cultuur, media en sport te verlagen. Er is verder ook geld nodig om het stroomnet te verzwaren, de problemen met de vermogensbelasting zijn nog altijd niet opgelost, en er is ook extra geld nodig om de WIA-uitkeringen te compenseren.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over extra geld voor de stikstofproblemen en om de jeugdzorg in gemeenten te verbeteren.

Bekijk ook

Staatsschuld

PVV en BBB zien de oplossing voor deze problemen in de lage staatsschuld die Nederland heeft. Daardoor zouden we makkelijk miljarden euro's kunnen lenen om al die wensen te betalen. "Nederland heeft een relatief lage staatsschuld, ongeveer 45 procent van het bruto binnenlands product. Dat is internationaal gezien laag," erkent Bolhuis.

De vraag is alleen of het verstandig is de staatsschuld op te laten lopen. "Je zou deze kunnen laten oplopen, maar de belangrijkste vraag is natuurlijk wat ga je met dat geleende geld doen? Ga je met dat geld dan investeringen doen die zich ook terugbetalen?"

Nieuwe planning

De conclusie volgens Bolhuis? "Het is een schaarstediscussie. Je moet kiezen. Dus dat wordt voor het kabinet wel een lastige keuze. Want er zijn gewoon vier partijen met verschillende belangen," zegt Bolhuis.

"Maar uiteindelijk is het de minister van Financiën en de minister-president om een keuze te maken en de nieuwe plannen voor 1 juni naar de Tweede Kamer te sturen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Groot deel asielzoekers die eigenlijk naar ander EU-land moeten om procedure af te wachten, doen dat niet

Groot deel asielzoekers die eigenlijk naar ander EU-land moeten om procedure af te wachten, doen dat niet
Bord van de IND, beeld ter illustratie
Bron: ANP

Slechts één op de vijf asielzoekers in Nederland die volgens de regels naar een ander EU-land moeten terugkeren, wordt daadwerkelijk overgedragen. Dat blijkt uit cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

In 2023 werden 11.440 zogenoemde overdrachtsverzoeken ingediend. Maar slechts 2.420 asielzoekers vertrokken daadwerkelijk naar het land waar ze hun procedure zouden moeten afwachten. Voor 2024 ligt het aantal verzoeken op 8.820, waarvan er tot nu toe maar 1.550 zijn gehonoreerd. Volgens de IND kunnen overdrachten door lange procedures meer dan een jaar duren.

Grote verschillen tussen EU-landen

De bereidheid van EU-landen om asielzoekers terug te nemen, verschilt sterk. Duitsland accepteert bijna de helft van de verzoeken, terwijl Italië vrijwel nooit reageert. In de afgelopen 3 jaar is er geen enkele asielzoeker vanuit Nederland naar Italië teruggestuurd, ondanks ruim 4.000 verzoeken.

Griekenland en Hongarije krijgen vanuit Nederland zelfs helemaal geen verzoeken meer. Deze landen weigeren structureel om asielzoekers terug te nemen, waardoor het aantal succesvolle overdrachten al 5 jaar op nul staat.

Bekijk ook

Nederlandse rechters blokkeren soms overdrachten

Soms voorkomen Nederlandse rechters dat een asielzoeker wordt teruggestuurd. In de afgelopen 2,5 jaar gebeurde dat bijvoorbeeld twee keer bij overdrachten naar België. Dit omdat asielzoekers daar een 'onmenselijke behandeling' te wachten zou staan.

De meeste asielzoekers die volgens de zogeheten Dublinverordening naar een ander EU-land zouden moeten vertrekken, verdwijnen uit het zicht van de autoriteiten. Ze worden als 'met onbekende bestemming vertrokken' geregistreerd, waardoor overdracht niet meer mogelijk is.

Bekijk ook

Veel asielzoekers verdwijnen in de illegaliteit

Volgens migratiedeskundige aan de Universiteit Leiden Mark Klaassen, die ook lid is van de Adviesraad Migratie, is het voor het kabinet geen prioriteit om deze groep te volgen of te dwingen te vertrekken. "Daar is nu geen effectief beleid voor", zegt hij.

"De overheid zou beter haar best moeten doen om mensen in een opvangvoorziening te houden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant