Niet alle horeca kan met de feestdagen zijn deuren openen. De cafés moeten sowieso gesloten blijven, melden meerdere Haagse bronnen aan EenVandaag. Ondertussen snakt de rest van de horeca naar duidelijkheid. "Nee is ook een boodschap."
Het kabinet heeft de knoop over kerst nog niet definitief doorgehakt. Wel klinkt vanuit de Haagse wandelgangen dat het zeer onwaarschijnlijk is dat de horeca in zijn geheel weer open kan met de feestdagen. Voor restaurants is er nog enige hoop, maar duidelijkheid is er nog niet.
'2 dagen voor Sinterklaas is veel te laat'
Vooral dit gebrek aan duidelijkheid steekt horeca-ondernemers, zegt Robèr Willemsen, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland (KHN). "Het is echt verschrikkelijk moeilijk. We zitten al maanden zonder perspectief en nu met de kerst ook weer. We hebben echt snel helderheid nodig van het kabinet."
Willemsen heeft in een persoonlijk gesprek met Rutte in het torentje ook benadrukt dat snel duidelijk moet worden hoe de situatie voor de horeca in december is. "We moeten ook voorbereidingen treffen. We kunnen niet 2 dagen voor Sinterklaas horen dat we weer open mogen, dat is echt veel te laat."
Ook restauranthouder en meesterkok Ron Blaauw benadrukt dat er haast is geboden. "We moeten ruim van te voren weten waar we aan toe zijn. Als we met de kerst open mogen, moeten we spullen kopen, die moeten allemaal op tijd aangeleverd worden. Maar ook de leveranciers moeten inkopen kunnen doen. Daar zit hele keten aan vast."
Blaauw zegt de onzekerheid misschien nog wel ergste is van alles. "Ik begrijp het gewoon niet zo goed. Waarom kunnen ze niet zeggen, open of dicht met de kerst? Als het nog lang niet goed genoeg gaat met de afname van de besmettingen, wees dan duidelijk daarover. Nee, is ook een boodschap."
Extra pot met geld
Als met de feestdagen restaurants en cafés hun deuren gesloten moet hebben, zou dat dramatische financiële gevolgen hebben voor de branche, waarschuwt Willemsen.
"December is voor ons een van de belangrijkste maanden van het jaar. Iedereen is in jubelstemming dan en geeft veel geld uit. Als we dat mislopen moet het kabinet echt met een extra pot met geld komen. Anders halen veel ondernemers januari niet eens."
Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.
Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."
De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.
'Neem het met een korrel zout'
Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."
"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."
"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.
"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."
Meerdere asteroïden in zonnestel
Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."
"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."
Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.
De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."
DART
Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."
"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."
Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."
En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."
Aardbevingen en klimaatverandering
Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.
"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."
Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn