Om de zorg te ontzien komt er tijdens de jaarwisseling een landelijk vuurwerkverbod. Onterecht, vinden vuurwerkverkopers: want de meeste ongevallen zouden komen door het illegale én onlangs verboden vuurwerk. Klopt dat ook?

De vuurwerklobby is not amused en laat van zich horen in een paginagrote advertentie in de krant. Hierin wordt gesteld dat de druk op de zorg niet zal verminderen door de maatregel en dat de cijfers worden 'misbruikt'. Van de 2 miljoen mensen die zich jaarlijks bij de spoedeisende hulp melden zouden 'maar' 385 patiënten gerelateerd zijn aan vuurwerk en de meeste ongevallen zouden het gevolg zijn van het afsteken van illegaal vuurwerk, dat onlangs al verboden is.

Meer dan 1200 vuurwerkslachtoffers

Dat cijfer klopt, weet hoofdonderzoeker bij VeiligheidNL Birgitte Blatter. Haar organisatie doet elk jaar voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoek naar vuurwerkslachtoffers.

Maar, dan wordt er ook een groep vergeten. "Afgelopen jaarwisseling er 385 mensen behandeld op de spoedeisende hulp voor vuurwerkletsel, maar nog eens 900 op de huisartsenposten." Dat is dus samen bijna 1300 vuurwerkslachtoffers. Er zijn dus meer slachtoffers dan de lobby schetst in de advertentie.

Legaal vuurwerk niet onschuldig

Het huidige legale vuurwerk zou volgens de vuurwerkbranche zelden de oorzaak zijn van letsel. Juist vuurwerk dat nu verboden is zoals zware knallers zou zorgen voor slachtoffers. Dat beeld klopt niet helemaal. "In 20 procent van de gevallen was het letsel veroorzaakt door 'illegaal' vuurwerk. 80 procent van de ongelukken kwam dus wel degelijk door legaal vuurwerk", vertelt de onderzoeker.

Een van de meest voorkomende veroorzakers: de toen nog legale vuurpijlen, maar ook veel ongevallen met cakeboxen, singleshots en sierpotten en fonteinen. Zou je dus de onlangs verboden vuurpijlen en knalvuurwerk daar vanaf halen dan blijft er volgens de onderzoeker nog een behoorlijke groep ongelukken over met het huidige legale vuurwerk.

Lees ook

Veel oogletsel

En dat legaal vuurwerk behoorlijke schade kan aanrichten rond de jaarwisseling ziet ook oogarts Tjeerd de Faber van het Oogziekenhuis in Rotterdam. "Wij zien blinde ogen, permanent toegetakelde ogen en we moeten zelfs ogen verwijderen. Van alle oogletsels die wij zien is 70 procent zeker veroorzaakt door legaal vuurwerk."

Bij de overige groep zit ook een percentage waarvan de herkomst niet te herleiden is. "Bij 25 procent van de patiënten weten we niet waardoor het veroorzaakt is omdat het omstanders zijn. Van 5 procent weten we zeker dat het door illegaal vuurwerk is."

Lees ook

Wel legaal vuurwerk, maar 'illegaal' afgestoken

De term 'illegaal vuurwerk' wordt niet altijd in de juiste context gebruikt, ziet vuurwerkexpert van de politie Anne Draaijer. "Eigenlijk is vuurwerk altijd wel voorzien van een keurmerk." Het probleem zit 'm er vaak in het afsteken van vuurwerk uit bepaalde categorieën. Doen ongetrainde mensen dat, dan is dát illegaal. "Hier in Nederland hebben we het dan met name om professioneel vuurwerk dat niet bedoeld is voor particulier gebruik."

Dit is levensgevaarlijk omdat het gaat om stoffen die snel ontvlammen of die zelfs massa-explosies kunnen veroorzaken. Professionele vuurwerkafstekers weten wat ze doen.

Beluister hier de factcheck terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.