7 op de 10 mensen vinden dat de politie-inzet bij voetbalwedstrijden omlaag moet, zelfs als clubs daardoor minder supporters toe kunnen laten. Dat zijn niet alleen voetbalhaters: ook supporters zijn in meerderheid voor dat idee.

Dit blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 7.600 leden van het Opiniepanel die weleens een wedstrijd in het betaalde voetbal bezoeken. Deze zomer deed D66 een voorstel om de inzet van politieagenten rond wedstrijden te halveren. Volgens de partij moeten clubs zelf meer verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid in de stadions, zodat agenten meer tijd overhouden voor ander politiewerk.

Prioriteit voor voetbal 'absurd'

6 op de 10 (62 procent) mensen die weleens een profwedstrijd bezoeken, kunnen zich vinden in dat voorstel. Zij vinden het 'absurd' dat voetbal prioriteit krijgt, terwijl de politie al mensen tekort komt. "Misschien moeten clubs dat zelf gaan regelen en betalen, politie-inzet elders is meer gewenst", licht een panellid toe.

Dat sommige clubs daardoor mogelijk minder supporters in het stadion toe kunnen laten, omdat zij niet de middelen hebben om die veiligheid zelf te garanderen, nemen deze deelnemers voor lief. Zo stelt een bezoeker voor om bij risicowedstrijden het aantal uitsupporters te bepalen 'naar rato van de dreiging'.

'Niet de dupe'

Maar niet iedereen ziet dat zitten. 3 op de 10 (29 procent) bezoekers zien liever dat de politie-inzet bij profwedstrijden blijft zoals het is, ook als dat betekent dat er minder agenten beschikbaar zijn voor andere politietaken in de regio.

Deze groep ziet wel het dilemma, maar schrijft de oorzaak eerder toe aan de algemene capaciteitsproblemen bij de politie. Clubs en supporters mogen daar wat hun betreft 'niet de dupe van worden'. "Ik vind dat ik, als seizoenkaarthouder en belastingbetaler, ook aanspraak mag maken op politie-inzet bij een evenement dat ik bezoek", vindt een deelnemer.

Structureel geen uitsupporters

Tegelijkertijd vindt een ongeveer een kwart (26 procent) van de voetbalfans dat het beperken van supportersaantallen nog een stap verder zou mogen gaan. Zij zien het structureel niet meer toestaan van uitsupporters als goede maatregel om agressie tegen te gaan. "Dat lost vrijwel alle problemen op. De uitsupporters kunnen in hun eigen stadion de wedstrijd op een groot scherm volgen", stelt een deelnemer voor.

Voor het grootste deel van de bezoekers, 63 procent, gaat dat toch een stap te ver. Een Feyenoord-supporter uit het panel licht toe: "In de Kuip maken zeker de thuissupporters een groot deel van de sfeer, maar zonder uitsupporters is het toch altijd een stuk saaier en vlakker. Die horen er gewoon bij."

Alcoholverbod

Tegelijkertijd vraagt de aanwezigheid van uitsupporters ook een hogere politie-inzet, door agressie in en rondom de stadions. Alleen in het afgelopen weekend ging het al mis bij verschillende Eredivisiewedstrijden. Om agressie tegen te gaan, vindt ruim de helft (54 procent) van mensen die weleens een stadion bezoeken dat er geen alcohol geschonken zou moeten worden.

Die groep hoopt dat een verbod leidt tot minder 'idiote acties'. "Alcohol verlaagt de grenzen, dus het zou een oplossing kunnen zijn", denkt een panellid. Maar of zo'n verbod in de praktijk gaat helpen, daar twijfelt een deel aan. Zij denken vooral dat het 'lastig te handhaven' is dat er niks naar binnen wordt gesmokkeld, of merken op dat veel supporters 'al bezopen' zijn als ze het stadion binnenkomen.

Meldplicht

Waar de bezoekers nog het meest voor zijn, is een meldplicht voor supporters met een stadionverbod. 9 op de 10 (92 procent) van die panelleden zien dat het liefst vandaag nog gebeuren. "Zorg dat de notoire relschoppers het stadion niet meer in komen, met een meldplicht tijdens wedstrijden. In Engeland werkt het," pleit een deelnemer.

Toch hebben panelleden ook bij deze maatregel twijfels over de uitvoerbaarheid van de handhaving. En daar komt de overbelasting van de politiecapaciteit weer om de hoek kijken, vindt ook dit panellid: "Een meldplicht is mooi, maar niet overal zijn politieposten en de politie is al druk genoeg."

Meerdere natuurbranden en een sproeiverbod in Brabant: het is erg droog. En dat terwijl het pas begin april is. Wapenen we ons wel goed genoeg tegen droogte? "Er is in de winter vrij veel regen gevallen, maar dat water is voor een groot deel afgevoerd."

De kogel is door de kerk: de publieke omroep wordt grondig hervormd. Van de dertien omroepen blijft een handvol 'omroephuizen' over en de NTR verdwijnt, waardoor nog onduidelijk is wie programma's als Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal gaat maken.

Minister Eppo Bruins, die verantwoordelijk voor is mediabeleid, heeft zijn plannen vandaag in een brief naar de Tweede Kamer gestuurd. Volgens hem moet de publieke omroep beter inspelen op veranderingen in de samenleving en de opkomst van de grote techbedrijven, die de digitale media domineren. Ook wil Bruins 157 miljoen euro bezuinigen.

'Iedereen een plek geven'

"Wat we nodig hebben is een publieke omroep die beter samenwerkt, waar men met elkaar ervoor zorgt dat er meer geluid vanuit de samenleving terechtkomt in de omroepen en de programma's", zegt Bruins over het doel van zijn plannen. "Wat ik hoop is dat we over een paar jaar nog die mooie programma's zien die we nu ook zien, maar dat we merken dat iedereen een plek krijgt in het bestel."

In het huidige omroepbestel gaat dat nu niet goed, vindt de minister. Om een nieuw geluid te laten horen moet je eerst een compleet nieuwe omroep oprichten, met het daarbij minimaal 50.000 leden en een volledig nieuwe organisatie. Tussen een idee en het eerste programma zit volgens hem te veel tijd.

Vier of vijf 'omroephuizen'

Om dit te veranderen, en om kosten te besparen, moeten de huidige dertien omroepen van Bruins - als alles meezit - in 2029 opgaan in vier of vijf 'omroephuizen'. Daarmee is het bijna onvermijdelijk dat bekende omroepnamen zullen verdwijnen. In de toekomst hoeven omroepen bovendien geen leden meer te hebben en kunnen er geen nieuwe omroepen meer toetreden tot het bestel.

Maar om ervoor te zorgen dat alle geluiden die te horen zijn in de maatschappij ook daadwerkelijk een plek krijgen op televisie, radio en internet, wil de minister de omroephuizen verplichten om 'mee te bewegen met veranderende geluiden in de samenleving'. Hoe dat er in de praktijk uit moet gaan zien en wie daar toezicht op houdt, moet nog worden uitgewerkt, erkent hij.

Wat merkt de kijker?

Wel is het 'onvermijdelijk' dat de kijker of luisteraar iets gaan merken van de plannen, erkent de minister. Dat komt door de jaarlijkse bezuiniging van bijna 160 miljoen euro, maar ook door het verdwijnen van een omroep als de NTR. Die maakt educatieve programma's en (educatieve) jeugdprogramma's. Denk aan Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal, maar ook programma's als Andere Tijden.

De hervormingen van de publieke omroepen leveren volgens Bruins daarnaast niet genoeg geld op om te voorkomen dat in de toekomst ook programma's van andere omroepen op radio en televisie geschrapt zullen moeten worden.

'Meer herhalingen'

"Dit zal leiden tot meer herhalingen en minder productie", verwacht mediahistoricus en omroepdeskundige Huub Wijfjes van de Rijksuniversiteit Groningen. Ook is het volgens hem de vraag wie programma's als Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal - 'die breedgedragen zijn' - zal overnemen.

"De minister wil dat de educatieve taken naar andere omroepen gaan", legt hij uit. "Maar wie neemt dat soort programma's over? Of de geschiedenisprogramma's? Dat is onduidelijk."

Terug naar oude systeem

De mediahistoricus zegt dat Nederland met het nieuwe omroepbestel terugkeert naar het systeem dat voor 1968 bestond: omroepen die voor eeuwig in het bestel zitten omdat nieuwe omroepen niet kunnen en mogen toetreden.

En met het opheffen van de NTR, een zogenoemde 'taakomroep' die culturele en educatieve programma's moet uitzenden, keren we volgens Wijfjes terug naar de situatie van voor 1992. "Mijn grootste zorg is: hoe wordt de kwaliteit overeind gehouden met minder geld?"

'Eindelijk alles op de schop'

VVD-Kamerlid Claire Martens is juist tevreden dat het omroepbestel nu eindelijk op de schop gaat. Haar partij pleit al jaren voor een grondige stelselherziening omdat de publieke omroep niet meer bij de tijd zou zijn.

In het plan van minister Bruins zegt Martens grotendeels haar eigen plannen terug te zien. "Focus op waar wat ons betreft eigenlijk de publieke omroep voor is. Dus meer op journalistiek, en op het maken van culturele programma's."

Minder geld, minder kwaliteit?

Het Kamerlid zegt dat het 'een feit' is dat de publieke omroep het moet gaan doen met minder geld. "Maar dat betekent niet dat de mensen thuis daar last van gaan hebben", vertelt ze. "Wij willen al die managementlagen, al die bestuurslagen gaan afzwakken. Dus minder geld naar de publieke omroep betekent niet minder geld naar de journalistiek."

Maar volgens omroepdeskundige Wijfjes is dat nog maar de vraag: "De hervorming hinkt op twee gedachten: enerzijds bezuinigen, maar anderzijds investeren in de publieke omroep en journalistiek. Dat is moeilijk met elkaar te verenigingen."