radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel
  1. Homepage
  2. Opiniepanel
  3. Alle uitslagen
  4. Meerderheid bezorgd over veiligheid Europa als Donald Trump weer president wordt: 'Gaat escaleren in Oekraïne en Israël'

Meerderheid bezorgd over veiligheid Europa als Donald Trump weer president wordt: 'Gaat escaleren in Oekraïne en Israël'

  1. 05-11-2024 12:00
  2. Auteur: Daphne Cornelisse
Meerderheid bezorgd over veiligheid Europa als Donald Trump weer president wordt: 'Gaat escaleren in Oekraïne en Israël'
Toenmalig president Donald Trump (VS) met de Russische president Vladimir Poetin in 2018
Bron: EPA

7 op de 10 mensen maken zich zorgen over de veiligheid van Europa als Donald Trump opnieuw president wordt van de Verenigde Staten. Dat komt door zijn houding tegenover Rusland en Israël, en de dreiging om uit de NAVO te stappen.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel. Als Kamala Harris de verkiezingen wint, maakt een kwart (25 procent) zich zorgen over de veiligheid van Europa. "Ik maak me sowieso zorgen over de veiligheid in Europa, ongeacht de uitkomst van deze verkiezingen", licht een deelnemer toe.

Zorgen over de veiligheid van Europa na de Amerikaanse verkiezingen

Escalatie

Volgens de ondervraagden zou een tweede termijn van Donald Trump leiden tot verhoogde spanningen in de wereld. "Trump gaat escaleren, denk ik. Zowel in Oekraïne als in Israël. In Europa plukken we daar de ellende van", vreest iemand.

In de eerste termijn van Trump, tussen 2017 en 2021, voerde hij al een 'America First'-beleid, waarin hij internationale betrokkenheid van de Verenigde Staten wilde terugschroeven. Deelnemers zijn bang dat hij dat beleid nu voort gaat zetten: "Hij zal Poetin zijn gang laten gaan in Oekraïne."

'America First'

Trump heeft tijdens zijn campagne vaak kritiek geuit op de NAVO. Hij suggereerde dat Rusland wat hem betreft NAVO-landen mag aanvallen als die landen niet voldoende uitgeven aan defensie. Dat baart deelnemers zorgen. "Hij trekt z'n handen van Europa en de NAVO af, dan zijn we aan onszelf overgeleverd", legt iemand uit.

Dat vindt overigens niet iedereen geheel onterecht. "We moeten in Europa eens leren onze eigen boontjes te doppen, zodat we niet zo afhankelijk zijn van wie er in de VS aan het roer zit", zegt een andere deelnemer. Sinds het vorige presidentschap van Trump heeft Nederland de defensie-uitgaven opgeschroefd. Dit jaar wordt de 2-procentsnorm van de NAVO gehaald.

Bekijk ook

De invloed van beide presidentskandidaten op de veiligheid in de wereld

Abraham-akkoorden

Een kwart van de deelnemers (23 procent) denkt dat Trump een positieve invloed gaat hebben op de veiligheid in de wereld. Zij wijzen bijvoorbeeld naar de Abraham-akkoorden: vredesakkoorden die in 2020 werden gesloten tussen Israël en enkele Arabische landen, met steun van de Verenigde Staten. "Wie sloot die akkoorden? Juist ja, Donald Trump!", zegt iemand.

De Abraham-akkoorden zijn na de aanval van Hamas op 7 oktober wel flink onder druk komen te staan: formeel bestaan ze nog, maar gesprekken tussen de landen zijn sindsdien wel opgeschort.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 1 tot en met 4 november 2024. Er deden in totaal 23.502 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Betrouwbare partner

Ongeveer de helft van de deelnemers (48 procent) denkt dat de verkiezing van Kamala Harris een positieve invloed zal hebben op de wereldvrede. "Ze zal het beleid van Biden voortzetten of verbeteren, waardoor de NAVO veilig is, Oekraïne ondersteund wordt en het conflict in het Midden-Oosten de-escaleert", denkt een van hen.

Zij wijzen ook op de betrouwbaarheid van Harris, waar het bij Trump volgens hen aan schort. "Harris zal ook niet staan te springen om ons te helpen, maar uiteindelijk betrouwbaarder zijn. En ze zal zeker snel proberen Israël te laten stoppen met de verwoesting van Gaza, de bezetting van de Westbank en het ombrengen van de Palestijnen."

Uitlegvideo: het effect van de Amerikaanse verkiezingen op Nederland

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'

  1. 11-04-2025 07:00
  2. Binnenland
  3. Auteur: Annefleur van Wanroij
Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'
Spandoek tegen de komst van een asielzoekerscentrum in Berlicum
Bron: ANP

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat aanhoudende protesten er vaak toe leiden dat de geplande opvangplekken voor asielzoekers tijdelijk of definitief worden geschrapt.

Door deze aanhoudende en succesvolle protesten raakt het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) steeds verder af van het doel van 101.000 opvangplekken. Dit zijn het aantal plekken dat de spreidingswet voorschrijft en moet voor 1 juli worden behaald.

Ophef om azc

In zeker veertien gemeenten, die samen goed zijn voor de opvang van bijna 3.000 vluchtelingen, is de afgelopen maanden een tijdelijke of definitieve streep gezet door de plannen voor een asielzoekerscentrum.

Deze inventarisatie is gedaan op basis van berichtgeving van de afgelopen maanden over opvang die geannuleerd is. Er is gekeken naar de protesten en de daaropvolgende reactie vanuit het gemeentebestuur.

Zoeken naar nieuwe opvanglocaties

Het werkelijke aantal kan nog hoger liggen, omdat ook veel gemeenten waar protest is geweest nog geen besluit hebben genomen. Zoals bijvoorbeeld in de gemeente Maashorst, waar een informatieavond over drie mogelijke opvanglocaties uit de hand liep. De avond werd beëindigd met charges van de mobiele eenheid.

De locatie in Maashorst moest in totaal 750 asielzoekers opvangen. Of dit plan kan worden doorgezet is nu nog maar de vraag. Uit de inventarisatie van EenVandaag blijkt dat er de komende weken op nog meer plekken wordt gesproken over nieuwe opvanglocaties.

Bekijk ook

Geen azc na protesten

In sommige gevallen zegt de gemeente zelf dat ze de beoogde locatie voor een azc annuleren vanwege de protesten. Dit was bijvoorbeeld het geval in de gemeente Sint Michelsgestel.

"Na de maatschappelijke en politieke onrust die is ontstaan in de gemeente, is de primaire inzet van het college gericht op nazorg en depolarisering", schrijft de gemeente op hun website.

'We zijn niet gezwicht'

In andere gevallen zijn er wel protesten geweest, maar ontkennen raadsleden daar aan toe te hebben gegeven. Zo kondigde de gemeente Hardenberg in maart aan te kijken naar zeven potentiële locaties voor een nieuwe opvang. Na dit bericht volgde er twee informatieavonden en protest.

Daarna maakte de coalitie bekend de zoektocht naar een locatie te staken. Raadslid Simone Hof (Christenunie) zei toen tegenover RTV Oost: "We zijn niet gezwicht voor de druk van een luidruchtige groep tegenstanders." Zij wijst juist naar het wankelende beleid van asielminister Marjolein Faber. Ook blijkt dat stikstof besluitvorming in de weg zit, of als argument wordt gebruikt om een azc niet te gaan bouwen.

In deze gemeenten werd een asielopvang geannuleerd

Weinig draagvlak

Verschillende gemeenten geven na het schrappen van een locatie wel aan verder te zoeken naar een andere locatie. Dat moet ook volgens de spreidingswet. Toch hebben ze nog weinig tijd om dit voor 1 juli te regelen, omdat ze vaak al veel locaties in beeld hebben gehad.

In de gemeente Dinkelland is de beoogde locatie van de baan, maar zegt de gemeente wel verder te zoeken naar een andere locatie. CDA-raadslid Marc Smelink hoopt dat dat voor 1 juli nog lukt, maar merkt ook weinig draagvlak. Het helpt volgens hem niet mee dat Faber geen regie pakt op de spreidingswet.

Asielminister Faber moet regie pakken

Op vragen - die EenVandaag eerder aan de asielminister stelde - over de consequenties die het heeft als gemeenten geen opvang regelen, zegt Faber dat op 1 juli opnieuw te bekijken.

"Maar als de landelijke overheid geen regie pakt dan staan we als gemeente tegenover de inwoner, terwijl we daar juist naast willen staan", reageerde Smelink toen.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren

  1. 11-04-2025 06:00
  2. Geld en werk
  3. Auteur: Jelle Fastenau
Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren
Bron: ANP

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Hoe denken jongeren en 55-plussers over de grootte van hun woning?

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zijn 55-plussers van plan te verhuizen naar een toekomstbestendige woning?

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Hoe lang zijn 55-plussers al op zoek naar toekomstbestendige woning?

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 14 maart tot en met 3 april 2025. Er deden in totaal 29.827 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, onder wie 3.490 deelnemers van 55 jaar en ouder, die een woning voor latere leeftijd zoeken. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant