radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Kans op sociale huurwoning groter door 'woningdelen', maar weinig huizenzoekers zien dit echt zitten

Kans op sociale huurwoning groter door 'woningdelen', maar weinig huizenzoekers zien dit echt zitten
Foto ter illustratie
Bron: ANP

Om meer woonruimte beschikbaar te maken voor alleenstaanden, zetten woningcorporaties vaker in op woningdelen. Toch zou maar een kleine groep huizenzoekers bereid zijn om met anderen samen te gaan wonen. "Simpelweg behoefte aan mijn eigen ruimte."

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 25.000 leden van het Opiniepanel. Bij woningdelen wonen meerdere huurders in een woning, zonder dat zij een gezamenlijk huishouden vormen. Huurders hebben dan een eigen slaapkamer en soms een badkamer voor henzelf en delen daarnaast gemeenschappelijke voorzieningen als een woonkamer, keuken, of tuin.

'Tussenoplossing voor starters'

Een derde (36 procent) ziet de inzet op woningdelen als een goede ontwikkeling. Volgens hen zou het vooral een goede 'tussenoplossing' zijn voor jonge starters die het ouderlijk huis willen verlaten.

Zij kunnen zich via sociale woningcorporaties op een lijst plaatsen voor een gedeelde woning, om zo sneller aan een plek te komen. Wel zeggen veel van deze panelleden erbij dat ze het belangrijk vinden dat die groep binnen een paar jaar weer kan doorstromen naar een eigen woning.

Bekijk ook

Kritiek op woonbeleid

Een grotere groep van bijna de helft (49 procent) van de panelleden is vooral negatief over woningdelen. Tegenstanders zien er geen blijvende oplossing in voor het tekort aan huizen en zijn bang dat het ten koste gaat van betaalbare woningen voor gezinnen en stellen. Ook ergeren zij zich eraan dat woningzoekers de dupe worden van tekortschietend beleid.

"Het is van de gekke dat burgers problemen op moeten lossen die de overheid gemaakt heeft", zegt een ondervraagde. "Al decennia wordt het kopen van een huis gestimuleerd, terwijl er geen balans is tussen kopen en huren."

Bereidheid om een woning te delen

'Doodongelukkig van gedachte'

Bovendien staan woningzoekenden niet bepaald te springen om een woonruimte te delen. Van de groep die op dit moment op zoek is naar een sociale huurwoning, of dat op korte termijn verwacht te doen, zou slechts 14 procent bereid zijn om een woning te delen met mensen met wie ze geen huishouden vormen.

Hoewel de bereidheid iets hoger is (27 procent) onder zoekers in de vrije sector en onder jongeren tot 35 jaar, hebben ook die groepen hun bedenkingen. "Als dertiger die al 12 jaar met huisgenoten heeft gewoond, heb ik simpelweg behoefte aan mijn eigen ruimte", laat iemand weten. "Als alleenstaande is het onmogelijk om iets te vinden, maar van de gedachte om weer op een kamer te moeten wonen, word ik doodongelukkig."

Voorwaarden om woningdelen te overwegen

Overwegen onder voorwaarden

Huurders die het delen van een woning wel zouden overwegen, stellen daar bepaalde voorwaarden aan. Een ruime meerderheid (83 procent) vindt dat de woonplek tegen een lagere prijs moet worden aangeboden dan een eigen huurwoning of appartement. Ook moet er wat hen betreft geen 'fiscaal nadeel' aan kleven, en het delen van een woning moet geen invloed hebben op bijvoorbeeld de hoogte van een uitkering.

Een even groot deel (83 procent) wil bij een gedeelde woning inspraak hebben in de selectie van personen met wie ze het huis delen. Volgens de overwegers is het 'essentieel' dat hun huisgenoten hetzelfde in het leven staan als zij. Driekwart (73 procent) zou daarom ook eigenlijk alleen maar een woning willen delen met mensen die ze al kennen.

info

Kostendelersnorm bij uitkering

Voor een aantal uitkeringen in Nederland, waaronder de bijstand en de AOW geldt een zogenoemde 'kostendelersnorm'. Dit houdt in dat als iemand samenwoont met andere volwassenen, hij of zij mogelijk een lagere uitkering ontvangt. Hoe hoger het aantal medebewoners, hoe lager de uitkering. De kostendelersnorm geldt voor medebewoners vanaf 27 jaar, ook als die niet samen een huishouden vormen. Wel zijn er uitzonderingen, bijvoorbeeld voor studenten.

Koopwoningen aanpassen?

Iets meer enthousiasme is er voor het aanpassen van koopwoningen. In sommige gemeenten kunnen huiseigenaren subsidie krijgen om hun woning geschikt te maken voor meerdere bewoners. Bijvoorbeeld door een groter huis op te splitsen in twee aparte woningen, een kamer in hun huis te verhuren of een extra woning op hun terrein te bouwen.

Ruim 4 op de 10 (44 procent) deelnemers vinden het een goede zaak dat huiseigenaren hiertoe gestimuleerd worden. Zij zien het met name als uitkomst voor oudere bewoners die kleiner zouden willen wonen, of meer hulp aan huis kunnen gebruiken. Toch is ook deze maatregel volgens tegenstanders vooral een druppel op een gloeiende plaat. "Er moeten op korte termijn veel meer woningen gebouwd worden", zegt een deelnemer.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 2 tot en met 5 augustus 2024. Er deden 25.196 mensen mee. Daarvan zoeken 6.771 mensen momenteel naar een koopwoning en/of een (sociale) huurwoning, of verwachten dat in de komende 5 jaar te doen.

Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'

Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'
Spandoek tegen de komst van een asielzoekerscentrum in Berlicum
Bron: ANP

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat aanhoudende protesten er vaak toe leiden dat de geplande opvangplekken voor asielzoekers tijdelijk of definitief worden geschrapt.

Door deze aanhoudende en succesvolle protesten raakt het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) steeds verder af van het doel van 96.000 opvangplekken. Dit zijn het aantal plekken dat de spreidingswet voorschrijft en moet voor 1 juli worden behaald.

Ophef om azc

In zeker veertien gemeenten, die samen goed zijn voor de opvang van bijna 3.000 vluchtelingen, is de afgelopen maanden een tijdelijke of definitieve streep gezet door de plannen voor een asielzoekerscentrum.

Deze inventarisatie is gedaan op basis van berichtgeving van de afgelopen maanden over opvang die geannuleerd is. Er is gekeken naar de protesten en de daaropvolgende reactie vanuit het gemeentebestuur.

Zoeken naar nieuwe opvanglocaties

Het werkelijke aantal kan nog hoger liggen, omdat ook veel gemeenten waar protest is geweest nog geen besluit hebben genomen. Zoals bijvoorbeeld in de gemeente Maashorst, waar een informatieavond over drie mogelijke opvanglocaties uit de hand liep. De avond werd beëindigd met charges van de mobiele eenheid.

De locatie in Maashorst moest in totaal 750 asielzoekers opvangen. Of dit plan kan worden doorgezet is nu nog maar de vraag. Uit de rondgang van EenVandaag blijkt dat er de komende weken op nog meer plekken wordt gesproken over nieuwe opvanglocaties.

Bekijk ook

Geen azc na protesten

In sommige gevallen zegt de gemeente zelf dat ze de beoogde locatie voor een azc annuleren vanwege de protesten. Dit was bijvoorbeeld het geval in de gemeente Sint Michelsgestel.

"Na de maatschappelijke en politieke onrust die is ontstaan in de gemeente, is de primaire inzet van het college gericht op nazorg en depolarisering", schrijft de gemeente op hun website.

'We zijn niet gezwicht'

In andere gevallen zijn er wel protesten geweest, maar ontkennen raadsleden daar aan toe te hebben gegeven. Zo kondigde de gemeente Hardenberg in maart aan te kijken naar zeven potentiële locaties voor een nieuwe opvang. Na dit bericht volgde er twee informatieavonden en een protest.

Daarna maakte de coalitie bekend de zoektocht naar een locatie te staken. Raadslid Simone Hof (Christenunie) zei toen tegenover RTV Oost: "We zijn niet gezwicht voor de druk van een luidruchtige groep tegenstanders." Zij wijst juist naar het wankelende beleid van asielminister Marjolein Faber. Ook blijkt dat stikstof besluitvorming in de weg zit, of als argument wordt gebruikt om een azc niet te gaan bouwen.

In deze gemeenten werd een asielopvang geannuleerd

Weinig draagvlak

Verschillende gemeenten geven na het schrappen van een locatie wel aan verder te zoeken naar een andere locatie. Dat moet ook volgens de spreidingswet. Toch hebben ze nog weinig tijd om dit voor 1 juli te regelen, omdat ze vaak al veel locaties in beeld hebben gehad.

In de gemeente Dinkelland is de beoogde locatie van de baan, maar zegt de gemeente wel verder te zoeken naar een andere locatie. CDA-raadslid Marc Smelink hoopt dat dat voor 1 juli nog lukt, maar merkt ook weinig draagvlak. Het helpt volgens hem niet mee dat Faber geen regie pakt op de spreidingswet.

Asielminister Faber moet regie pakken

Op vragen - die EenVandaag eerder aan de asielminister stelde - over de consequenties die het heeft als gemeenten geen opvang regelen, zegt Faber dat op 1 juli opnieuw te bekijken.

"Maar als de landelijke overheid geen regie pakt dan staan we als gemeente tegenover de inwoner, terwijl we daar juist naast willen staan", reageerde Smelink toen.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren
Bron: ANP

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Hoe denken jongeren en 55-plussers over de grootte van hun woning?

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zijn 55-plussers van plan te verhuizen naar een toekomstbestendige woning?

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Hoe lang zijn 55-plussers al op zoek naar toekomstbestendige woning?

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 14 maart tot en met 3 april 2025. Er deden in totaal 29.827 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, onder wie 3.490 deelnemers van 55 jaar en ouder, die een woning voor latere leeftijd zoeken. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant