Jongeren merken dat er meer aandacht is voor hun mentale gezondheid, maar missen actie van het kabinet

Bijna de helft van de jongeren (45 procent) heeft het gevoel dat er sinds de coronapandemie in Nederland meer aandacht is voor de mentale gezondheid van hun generatie. Tegelijk vinden ze dat het kabinet daar te weinig mee doet.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, onder jonge mensen van 16 tot en met 34 jaar oud.

Onzekerheid over toekomst

Veel deelnemers zien dat de mentale gezondheid van jongeren vaker onderwerp van gesprek is of ze horen erover in de media. Toch zijn ze kritisch. Want er wordt misschien wel meer over gepraat dan eerder, het bereikt de overheid blijkbaar niet. Driekwart (74 procent) vindt dat het kabinet te weinig oog heeft voor hoe het mentaal met jongeren gaat.

Ze hebben niet het gevoel dat er in het coronabeleid serieus is gekeken hoe jongeren konden worden geholpen. Maar ze vinden vooral dat er nauwelijks wat wordt gedaan aan de problemen die al voor de pandemie speelden en nu nog steeds: veel te lange wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg en de issues die veel onzekerheid geven over hun toekomst, zoals de woningmarkt, het klimaat en het leenstelsel. Het zijn kwesties waar ze zich zorgen over maken en die na de coronacrisis niet voorbij zijn.

'Best deprimerend'

"Aandacht is goed, maar wat heb ik eraan als ik nu niet de juiste hulp kan krijgen en maanden moet wachten?", vraagt een deelnemer zich af. "Al jaren staat de ggz niet op de voorgrond in Den Haag. Dat is nu niet anders."

En iemand anders zegt: "Flexcontracten, enorme studieschulden en geen huis kunnen betalen. O ja, en klimaatverandering is natuurlijk ook best deprimerend. Aan al deze dingen kan een kabinet wat doen, maar dat deden ze vóór de coronacrisis al niet."

Stress en eenzaamheid

Deelnemers aan het onderzoek werd gevraagd of ze het afgelopen jaar, in hun dagelijks functioneren, langere tijd te maken hadden met mentale klachten. Een groot deel vertelt over stress (63 procent), somberheid (54 procent) en eenzaamheid (49 procent). Andere klachten die ze bijvoorbeeld noemen zijn ernstig piekeren (41 procent) en angsten (38 procent).

Veel van de genoemde problemen zijn niet nieuw. Ook voor de coronacrisis vertelde een groot deel van de jongeren al dat ze psychische klachten hadden, bijvoorbeeld door gebeurtenissen in hun leven, prestatiedruk of negatieve gedachten.

Pandemie maakte het erger

Wel zegt 31 procent van de deelnemers met psychische klachten dat de pandemie het erger heeft gemaakt. Ook is het aantal jongeren dat zich eenzaam voelt, gestegen, van 37 procent naar 49 procent. Minder grip op het leven, veel thuis zitten, een beperkt sociaal leven of weinig perspectief worden vaak als aanjagers genoemd.

Nu er steeds meer versoepeld wordt, zegt een derde van de deelnemers met psychische klachten (31 procent) dat het beter met ze gaat dan aan het begin van de coronacrisis. "Het was pittig en mentaal zwaar om doorheen te komen, maar nu zie ik dingen weer positiever in en heb ik veel meer energie", schrijft iemand. Een bijna even grote groep (39 procent) voelt zich op dit moment juist een beetje of veel slechter.

Minder verplichtingen wel lekker

Bij een deel komt dat omdat de pandemie al zo lang duurt en nog niet voorbij is: "De impact van minder sociale contacten en al het thuiswerken begon ik echt pas na bijna een jaar te voelen", vertelt iemand.

Anderen vonden het juist wel fijn dat hun leven rustiger was. "Ik voelde veel minder druk, omdat sociale verplichtingen wegvielen. Ik sta niet echt te springen dat dingen steeds meer teruggaan naar vanouds", aldus een deelnemer.