Een youtuber die vertelt over zijn angst- en paniekaanvallen of een studiegenoot die op Instagram schrijft over het herstellen van een depressie. Voor veel jonge social mediagebruikers helpen dit soort posts bij hun bewustzijn van mentale problemen.

Zes op de tien (61 procent) geeft aan dat mensen die op social media open zijn over hun psychische klachten hen helpen om meer begrip te krijgen voor anderen die hier mee kampen. Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, onder jonge mensen tussen de 16 en 34 jaar oud.

Beter inleven

Drie op de tien jongeren die actief zijn op social media volgen bekende mensen die openhartig zijn over hun psychische problemen, zoals BN'ers en influencers. "Ik volg Vera Camilla, die op YouTube een video heeft geplaatst over hoe het leven is met een burn-out. Deze video hielp om me voor te stellen hoe dat voor iemand is", vertelt een jongere.

Een even grote groep volgt ook niet-bekende mensen die hierover berichten plaatsen. Iemand anders: "Een paar vrienden uit mijn lijst posten hier wel eens over. Daardoor krijg ik vanuit verschillende invalshoeken mee hoe psychische problemen je leven beïnvloeden."

Lees ook

Minder alleen

Van de deelnemers die zelf te maken hebben met psychische klachten, geeft vier op de tien (41 procent) aan dat bekende mensen die praten over hun problemen hen helpen om ook open te zijn. Een grotere groep (73 procent) zegt zelfs dat het hen aanmoedigt als onbekenden hier eerlijk over zijn.

Een deelnemer schrijft: "Je kunt makkelijk beginnen met: 'Ken jij ... die laatst over haar burn-out vertelde? Ik heb vergelijkbare klachten en zou er graag over willen praten.' Of iets in die trant." Een andere jongere geeft aan dat openheid van anderen de schaamte vermindert. "Ik voel me minder alleen en meer gesterkt om ook open te zijn."

Gijs Rademaker presenteert de uitslagen van het onderzoek.

Negatieve kanten

Naast posts die steun bieden, staan er op social media ook berichten die juist averechts werken. De helft (54 procent) van de jonge mensen met psychische klachten die op sociale media actief zijn, komt posts tegen die hen een negatief gevoel geven.

Het gaat bijvoorbeeld over 'perfecte plaatjes', waarop het lijkt of iemand alles voor elkaar heeft en altijd gelukkig is. Of vervelende opmerkingen over mensen met mentale problemen. Maar ook berichten die niet gaan over het herstellen van psychische klachten, kunnen een negatieve trigger geven. Een deelnemers schrijft als voorbeeld: "Posts waarin verkeerd eetgedrag wordt gepromoot verleiden me om terug te vallen in slechte gewoontes."

Geen negatieve invloed

Een kwart (26 procent) van de jonge mensen met psychische klachten zegt op sociale media geen posts tegen te komen die hen negatief beïnvloeden.

info

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Aan dit onderzoek (pdf), gehouden van 19 tot en met 27 februari 2020, deden 2.100 jonge mensen mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land. De uitslagen worden gepubliceerd door EenVandaag, NPO 3FM en op jongerenplatforms van NPO3 en andere platforms van de Publieke Omroep. Het onderzoek is gedaan in aanloop naar de #openup-week, die van 9 tot en met 15 maart door NPO 3FM, MIND en Human wordt georganiseerd.

Reportage: Nynke deed onderzoek naar de donkere kant van Instagram

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.