radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Boeren hebben fors minder vertrouwen in Farmers Defence Force, die vandaag protesteren in Brussel

Boeren hebben fors minder vertrouwen in Farmers Defence Force, die vandaag protesteren in Brussel
Tractors staan als protest voor het Atomium in Brussel
Bron: AFP

Veehouders hebben sinds de start van de stikstofcrisis veel minder vertrouwen gekregen in Farmers Defence Force (FDF). Een minderheid (38 procent) staat nu achter de boerenbelangenclub, die vandaag actie voert in Brussel. In 2020 was dat nog 69 procent.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder veehouders, in samenwerking met vakblad Boerderij. Onder leiding van Farmers Defence Force (FDF) trekken boze boeren uit Nederland, en een tiental andere EU-landen, vandaag naar Brussel.

Steeds minder vertrouwen

Ze maken daar bezwaar tegen, volgens hen, te strenge klimaat- en stikstofregels voor Nederlandse boeren. Toch blijkt uit onderzoek van april onder veehouders dat een minderheid van de boeren zich nog vertegenwoordigd voelt door FDF.

In februari 2020, een paar maanden na het losbarsten van de stikstofcrisis en de oprichting van FDF kort daarna, zei 69 procent vertrouwen te hebben in de organisatie. In 2022 was dat al een stuk lager, maar stond de meerderheid (55 procent) nog wel achter FDF. Nu, vlak voor de Europese verkiezingen waarbij voor boeren veel op het spel staat, is daar nog 38 procent van over.

Vertrouwen van veehouders in FDF, vergeleken met andere boerenbelangenorganisaties

'Roept veel, denkt niet na'

FDF staat wel voor het gevoel van frustratie die heerst in de sector, maar steeds meer boeren klagen over het gebrek aan resultaat van de harde acties. 'Geen realiteitszin', 'te extreem' en 'roept veel, maar denkt niet na', zijn omschrijvingen die veehouders nu voor de organisatie gebruiken.

"Met hun escalerende woorden en daden doen ze de sector meer kwaad dan goed", licht een van hen toe.

Bekijk ook

Boeren hebben fors minder vertrouwen in Farmers Defence Force, die vandaag demonstreren.

Vertrouwen in LTO groeit

Ten opzichte van andere organisaties valt op dat de vertrouwenscijfers van de Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO) een omgekeerde trend laten zien. De LTO werd in 2020 afgerekend op hun rol in de aanloop naar de stikstofcrisis. "Dertig jaar lobby en vergaderen van LTO heeft ons tot hier gebracht", zei een ondervraagde veehouder in het onderzoek van EenVandaag in 2020.

Dat het vertrouwen is gestegen, is vooral te danken aan de inmiddels afgezwaaide voorzitter Sjaak van der Tak. Volgens deelnemers deed hij een andere wind waaien en zette hij zich meer af tegen 'Den Haag'. Over de nieuwe voorzitter, Ger Koopmans, zijn boeren nog afwachtend. De helft had kort na zijn aanstelling vertrouwen, de andere helft was sceptisch of had nog geen mening.

Wantrouwen EU

Het dalende vertrouwen in FDF komt niet doordat boeren de afgelopen jaren positiever zijn geworden over politieke instanties. In de aanloop naar de Europese Parlementsverkiezingen zegt bijvoorbeeld 1 op de 5 van hen vertrouwen te hebben in de Europese Unie als bestuurslaag.

Ondanks de subsidie die ze krijgen en de exportkansen die het hen oplevert, ervaren ondervraagde boeren eerder nadelen dan voordelen van de EU. "Onredelijk beleid, grote mond, weinig daden. Alles zogenaamd voor het klimaat", vertelt een deelnemer.

'Open grenzen zijn een groot goed'

Toch vindt een ruime meerderheid van de veehouders (66 procent) wel dat Nederland lid moet blijven van de Europese Unie. Zij staan lang niet allemaal achter de organisatie, maar vinden wel dat Europese landen moeten blijven samenwerken.

"Europese samenwerking en open grenzen zijn een groot goed en moeten we niet verloren laten gaan", schrijft een ondervraagde boer. Maar: dan moet het wel anders, is de tendens.

info

Over dit onderzoek

Aan het meest recente onderzoek, gehouden van 3 tot en met 17 april, deden 1.362 mensen mee die in de agrarische sector werken. 879 daarvan hebben, naar eigen zeggen, een eigen boerenbedrijf. Daarvan gaven 509 deelnemers eigenaar te zijn van een veehouderij. In 2020 en 2022 deden respectievelijk 1.423 en 548 veehouders aan de onderzoeken mee.

Voor dit onderzoek is samengewerkt met landbouwvakblad Boerderij. EenVandaag heeft de vragenlijst opgezet in samenspraak met redacteuren van dit vakblad. Boerderij heeft het onderzoek verspreid onder het ledenbestand van het tijdschrift. Na respons is de verhouding tussen verschillende soorten bedrijven en bedrijfsgroottes in het onderzoek in lijn met de daadwerkelijke verhoudingen in Nederland.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'

Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'
Spandoek tegen de komst van een asielzoekerscentrum in Berlicum
Bron: ANP

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat aanhoudende protesten er vaak toe leiden dat de geplande opvangplekken voor asielzoekers tijdelijk of definitief worden geschrapt.

Door deze aanhoudende en succesvolle protesten raakt het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) steeds verder af van het doel van 96.000 opvangplekken. Dit zijn het aantal plekken dat de spreidingswet voorschrijft en moet voor 1 juli worden behaald.

Ophef om azc

In zeker veertien gemeenten, die samen goed zijn voor de opvang van bijna 3.000 vluchtelingen, is de afgelopen maanden een tijdelijke of definitieve streep gezet door de plannen voor een asielzoekerscentrum.

Deze inventarisatie is gedaan op basis van berichtgeving van de afgelopen maanden over opvang die geannuleerd is. Er is gekeken naar de protesten en de daaropvolgende reactie vanuit het gemeentebestuur.

Zoeken naar nieuwe opvanglocaties

Het werkelijke aantal kan nog hoger liggen, omdat ook veel gemeenten waar protest is geweest nog geen besluit hebben genomen. Zoals bijvoorbeeld in de gemeente Maashorst, waar een informatieavond over drie mogelijke opvanglocaties uit de hand liep. De avond werd beëindigd met charges van de mobiele eenheid.

De locatie in Maashorst moest in totaal 750 asielzoekers opvangen. Of dit plan kan worden doorgezet is nu nog maar de vraag. Uit de rondgang van EenVandaag blijkt dat er de komende weken op nog meer plekken wordt gesproken over nieuwe opvanglocaties.

Bekijk ook

Geen azc na protesten

In sommige gevallen zegt de gemeente zelf dat ze de beoogde locatie voor een azc annuleren vanwege de protesten. Dit was bijvoorbeeld het geval in de gemeente Sint Michelsgestel.

"Na de maatschappelijke en politieke onrust die is ontstaan in de gemeente, is de primaire inzet van het college gericht op nazorg en depolarisering", schrijft de gemeente op hun website.

'We zijn niet gezwicht'

In andere gevallen zijn er wel protesten geweest, maar ontkennen raadsleden daar aan toe te hebben gegeven. Zo kondigde de gemeente Hardenberg in maart aan te kijken naar zeven potentiële locaties voor een nieuwe opvang. Na dit bericht volgde er twee informatieavonden en een protest.

Daarna maakte de coalitie bekend de zoektocht naar een locatie te staken. Raadslid Simone Hof (Christenunie) zei toen tegenover RTV Oost: "We zijn niet gezwicht voor de druk van een luidruchtige groep tegenstanders." Zij wijst juist naar het wankelende beleid van asielminister Marjolein Faber. Ook blijkt dat stikstof besluitvorming in de weg zit, of als argument wordt gebruikt om een azc niet te gaan bouwen.

In deze gemeenten werd een asielopvang geannuleerd

Weinig draagvlak

Verschillende gemeenten geven na het schrappen van een locatie wel aan verder te zoeken naar een andere locatie. Dat moet ook volgens de spreidingswet. Toch hebben ze nog weinig tijd om dit voor 1 juli te regelen, omdat ze vaak al veel locaties in beeld hebben gehad.

In de gemeente Dinkelland is de beoogde locatie van de baan, maar zegt de gemeente wel verder te zoeken naar een andere locatie. CDA-raadslid Marc Smelink hoopt dat dat voor 1 juli nog lukt, maar merkt ook weinig draagvlak. Het helpt volgens hem niet mee dat Faber geen regie pakt op de spreidingswet.

Asielminister Faber moet regie pakken

Op vragen - die EenVandaag eerder aan de asielminister stelde - over de consequenties die het heeft als gemeenten geen opvang regelen, zegt Faber dat op 1 juli opnieuw te bekijken.

"Maar als de landelijke overheid geen regie pakt dan staan we als gemeente tegenover de inwoner, terwijl we daar juist naast willen staan", reageerde Smelink toen.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren
Bron: ANP

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Hoe denken jongeren en 55-plussers over de grootte van hun woning?

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zijn 55-plussers van plan te verhuizen naar een toekomstbestendige woning?

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Hoe lang zijn 55-plussers al op zoek naar toekomstbestendige woning?

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 14 maart tot en met 3 april 2025. Er deden in totaal 29.827 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, onder wie 3.490 deelnemers van 55 jaar en ouder, die een woning voor latere leeftijd zoeken. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant