Verreweg de meeste mensen vinden dat Nederland Afghanen die ons land hebben geholpen met hun gezinnen moet opvangen. Dat het niet lukt om al deze mensen te evacueren, wordt het kabinet flink aangerekend.

Na de onvoorziene machtsovername van de Taliban volgde er snel discussie over de opvang van diverse groepen Afghanen. Uit onderzoek van EenVandaag, onder 20.000 leden van het Opiniepanel, blijkt de bereidheid om Afghanen te helpen groot. 81 procent vindt dat Nederland Afghanen die Nederland hebben geholpen hier moeten worden opgevangen en nog eens 72 procent vindt dat ook hun gezinnen mogen overkomen.

'Nederlands burgerschap verdiend'

Opvallend is de eensgezindheid onder kiezers van verschillende partijen. Niet alleen linkse kiezers willen deze groepen welkom heten, ook kiezers van VVD, CDA en JA21 zijn in ruime meerderheid voor opvang. "We hebben een morele verplichting naar deze mensen. Het mag niet onze schuld zijn als deze mensen worden opgepakt omdat ze ons hielpen", zegt een VVD-kiezer in het onderzoek.

En een kiezer van JA21 zegt: "Afghanen die Nederland hebben geholpen hebben daadwerkelijk iets bijgedragen aan de Nederlandse samenleving en daarmee hun burgerschap verdiend." Andere, vaak linkse, voorstanders van opvang van vluchtelingen vinden dat vluchtelingen sowieso opgevangen moeten worden, want "het enige verschil tussen deze mensen en mij is de botte pech dat zij daar zijn geboren en het geluk dat ik het hier goed heb."

Andere Afghaanse vluchtelingen

Het draagvlak loopt terug wanneer het gaat over andere Afghanen die op de vlucht zijn voor de Taliban. Drie op de tien (31 procent) zijn daar voor, tegenover de helft (49 procent) die tegen het opvangen van deze groep is. Het overige deel (20 procent) vindt het lastig om over te oordelen.

Tegenstanders wijzen er op dat deze Afghanen veelal moslim zijn en Nederland beter kan helpen met opvang in een buurlanden met dezelfde cultuur en religie. "Voor onze samenleving beter, maar dat maakt ook de klap voor hun minder groot", schrijft iemand. Maar als er toch tijdelijk vluchtelingen in hun buurt moeten worden opgevangen, is daar bij kiezers van links tot rechts begrip voor.

Onvrede over optreden kabinet

Het is het demissionaire kabinet naar eigen zeggen niet gelukt om alle mensen te evacueren uit Afghanistan die in aanmerking komen. Nederland heeft tot nu toe ongeveer 2.500 Afghanen geëvacueerd, waarvan 1.600 met bestemming Nederland.

Slechts één op de vijf mensen vindt dat de betrokken demissionaire bewindslieden goed hebben gehandeld sinds de machtsovername van de Taliban. Zeven op de tien zijn ontevreden over het optreden van het kabinet tot nu toe in deze kwestie. Woorden als 'traag', 'aarzelend' en 'geklungel' worden veel genoemd. Iemand licht toe: "Een blinde had kunnen zien dat de Taliban in opmars was. Nederland liep hier achter de feiten aan en dat kost onvermijdbaar levens." Ook hier zijn kiezers van vrijwel alle partijen het in meerderheid over eens. Alleen VVD-stemmers zijn verdeeld.

Nederlandse missies zinloos

Direct na de machtsovername van de Taliban benadrukte kopstukken van het demissionaire kabinet dat de missies naar Afghanistan niet voor niets zijn geweest. Daar denken mensen in het land duidelijk anders over. Slechts een kwart (23 procent) heeft het gevoel dat de Nederlandse bijdrage in Afghanistan zinvol is geweest. Tweederde (68 procent) noemt het weinig of niet zinvol.

"Er konden meisjes naar school en men was er vast even vrijer. Maar het doel was om de Afghanistan zelfstandig en veilig te maken en je kunt nu niet anders dan toegeven dat het is mislukt", is de trieste constatering van een panellid. Mensen hebben het gevoel dat Nederland zich vanuit verkeerde beweegredenen heeft mee laten slepen: "We hebben jarenlang miljarden gepompt in een zinloze oorlog. Om nationale en internationale erkenning, maar nooit met overtuiging dat we echt iets konden betekenen. En nu zitten we met een nieuwe vluchtelingencrisis."