Terugkijkend op coronajaar 2020 geven we ons leven nu een 6,2

Afgelopen jaar vulden de 70.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel maar liefst 53 verschillende onderzoeken over corona in. Over coronamaatregelen, zorgen en ziekte, thuisblijven, vaccineren en nog veel meer. Welke cijfers blijven ons het meest bij?

Begin februari 2020 deden we ons eerste coronaonderzoek. We geloofden wel dat het virus uit China ook naar Nederland zou komen, maar echt zorgen maakten we ons daar niet over. En dat hele steden in Azië in lockdown gingen vonden we maar vreemd. Dat zou ons niet gebeuren. Bijna een jaar later zitten we middenin onze tweede lockdown en geven we ons leven gemiddeld een 6,2.

Een op de zeven besmet met corona

Net als veel mensen in Nederland kregen onze panelleden direct en indirect met het coronavirus te maken. Bijna een derde (30 procent) deed een of meerdere coronatests. Vier procent van alle deelnemers testte positief op corona. En nog eens 11 procent is niet getest, maar denkt wel dat ze corona heeft gehad. In totaal is een op de zeven (15 procent) panelleden zeker of waarschijnlijk besmet geweest.

Voor sommigen zijn de gevolgen extra zwaar. Een op de zestien (6 procent) maakte een sterfgeval van een familielid of iemand in de naaste vriendenkring mee: "Mijn man is overleden aan corona. Nog voor de eerste piek, dokters wisten nauwelijks wat te doen. Ik zou hem zo graag de herdenking willen geven die hij verdient, maar dat kan na al die maanden nog steeds niet." Nog eens 8 procent verloor dit jaar een kennis aan het virus.

Lang wachten op een hartoperatie

Vier van de tien deelnemers kregen zelf (16 procent) of in hun naaste omgeving (23 procent) te maken met zorg of een behandeling in het ziekenhuis die wordt uitgesteld of niet doorgaat vanwege corona. Behandelingen voor blaaskanker of een nekhernia, een niersteen- of een hartoperatie, alles moet wachten.

Veel mensen met uitgestelde zorg zijn ongerust over de gevolgen (72 procent). Een panellid schrijft: "Ik ben nu bezig met hartonderzoeken. Moet misschien pacemaker. Ben het gepruts met medicijnen beu maar moet nog 'maar even zo doorgaan'. Deze onzekerheid is zeker niet goed voor mijn hart."

'Een paar weken thuisblijven en dan zijn we ervan af'

We peilden het hele jaar het draagvlak voor de aanpak van de overheid én de zorgen onder de bevolking. Aan het begin van de eerste, 'intelligente', lockdown, op 24 maart was de steun voor de kabinetsmaatregelen het hoogst (79 procent). Tegelijkertijd maakten we ons toen ook de meeste zorgen over het virus (82 procent). Want niet alleen de ziekenhuizen, maar ook de ic's stroomden vol.

Een paar weken doorzetten, en dan kunnen we terug naar ons normale leven, dachten veel mensen toen nog. Dus we werkten vooral thuis en bleven grotendeels thuis. Dat scholen, horeca en kappers gesloten waren vonden we niet echt een probleem. We haalden de puzzels uit de kast en brachten een pannetje soep naar de oude buurvrouw. Onze panelleden vertelden zelf hoe ze de tijd doorkwamen.

Kabinet reageert veel te traag na de zomer

In de zomer leek het virus verder weg en op 14 juli maakten we ons het minste zorgen (61 procent). De besmettingscijfers waren laag en er waren weinig beperkingen. We gaan zelfs op vakantie, al doen we dat wel vaker dan normaal in eigen land. 'dan zijn we snel weer thuis' 'hier kennen we de regels en is de zorg goed'.

Maar vanaf augustus namen onze zorgen weer toe. De meeste deelnemers vonden dat het kabinet te lang wachtte met strengere maatregelen terwijl de besmettingen met duizenden blijven oplopen. Het vertrouwen in de overheidsaanpak daalde daarom tot een dieptepunt op 14 oktober (49 procent). Als dan de 'gedeeltelijke lockdown' wordt aangekondigd kunnen alle maatregelen op steun rekenen, inclusief de mondkapjesplicht. "Beter laat dan nooit", verzuchten veel panelleden.

Uitzichtloosheid grootste pijnpunt

Maar echt helpen doet het niet. Teveel mensen houden zich niet aan de regels, en dan is het maar het beste dat het kabinet stevig ingrijpt, vinden de meeste ondervraagden. Medio december gaan we in een strengere lockdown die in ieder geval tot 19 januari duurt. Zes van de tien deelnemers (61 procent) heeft vertrouwen in de huidige aanpak van de overheid.

En aan het eind van dit coronajaar zijn de zorgen nog steeds hoog (72 procent), vooral over de uitzichtloosheid van de crisis (60 procent).

Nieuwe hobby of huisdier door corona

Hoe kijken de leden van het EenVandaag Opiniepanel terug op 2020? De meningen zijn verdeeld. De helft (51 procent) heeft het jaar vooral negatief beleefd. Voor velen maakte de coronacrisis dit jaar zwaarder dan andere jaren. "Mijn restaurant gaat hier aan kapot. Heel snel doorspoelen dit jaar", zegt een ondernemer.

Maar de andere helft (45 procent) ziet toch vooral de positieve kant. Juist door corona zijn ze meer gaan genieten van kleine dingen in het leven, zoals extra tijd voor het gezin of een wandeling in de natuur. Sommigen nemen nu de tijd voor een nieuwe baan of een nieuwe hobby. "Ik heb eindelijk een naaimachine gekocht. Heel leuk om mijn eigen kleren te maken." Anderen kiezen ervoor om een huisdier te nemen nu ze vaker thuis zijn. "Onze poes Guus was er zonder corona niet gekomen. Beste beslissing ooit."