radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Terugkijkend op coronajaar 2020 geven we ons leven nu een 6,2

Terugkijkend op coronajaar 2020 geven we ons leven nu een 6,2
Bron: ANP

Afgelopen jaar vulden de 70.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel maar liefst 53 verschillende onderzoeken over corona in. Over coronamaatregelen, zorgen en ziekte, thuisblijven, vaccineren en nog veel meer. Welke cijfers blijven ons het meest bij?

Begin februari 2020 deden we ons eerste coronaonderzoek. We geloofden wel dat het virus uit China ook naar Nederland zou komen, maar echt zorgen maakten we ons daar niet over. En dat hele steden in Azië in lockdown gingen vonden we maar vreemd. Dat zou ons niet gebeuren. Bijna een jaar later zitten we middenin onze tweede lockdown en geven we ons leven gemiddeld een 6,2.

Een op de zeven besmet met corona

Net als veel mensen in Nederland kregen onze panelleden direct en indirect met het coronavirus te maken. Bijna een derde (30 procent) deed een of meerdere coronatests. Vier procent van alle deelnemers testte positief op corona. En nog eens 11 procent is niet getest, maar denkt wel dat ze corona heeft gehad. In totaal is een op de zeven (15 procent) panelleden zeker of waarschijnlijk besmet geweest.

Voor sommigen zijn de gevolgen extra zwaar. Een op de zestien (6 procent) maakte een sterfgeval van een familielid of iemand in de naaste vriendenkring mee: "Mijn man is overleden aan corona. Nog voor de eerste piek, dokters wisten nauwelijks wat te doen. Ik zou hem zo graag de herdenking willen geven die hij verdient, maar dat kan na al die maanden nog steeds niet." Nog eens 8 procent verloor dit jaar een kennis aan het virus.

Lang wachten op een hartoperatie

Vier van de tien deelnemers kregen zelf (16 procent) of in hun naaste omgeving (23 procent) te maken met zorg of een behandeling in het ziekenhuis die wordt uitgesteld of niet doorgaat vanwege corona. Behandelingen voor blaaskanker of een nekhernia, een niersteen- of een hartoperatie, alles moet wachten.

Veel mensen met uitgestelde zorg zijn ongerust over de gevolgen (72 procent). Een panellid schrijft: "Ik ben nu bezig met hartonderzoeken. Moet misschien pacemaker. Ben het gepruts met medicijnen beu maar moet nog 'maar even zo doorgaan'. Deze onzekerheid is zeker niet goed voor mijn hart."

'Een paar weken thuisblijven en dan zijn we ervan af'

We peilden het hele jaar het draagvlak voor de aanpak van de overheid én de zorgen onder de bevolking. Aan het begin van de eerste, 'intelligente', lockdown, op 24 maart was de steun voor de kabinetsmaatregelen het hoogst (79 procent). Tegelijkertijd maakten we ons toen ook de meeste zorgen over het virus (82 procent). Want niet alleen de ziekenhuizen, maar ook de ic's stroomden vol.

Een paar weken doorzetten, en dan kunnen we terug naar ons normale leven, dachten veel mensen toen nog. Dus we werkten vooral thuis en bleven grotendeels thuis. Dat scholen, horeca en kappers gesloten waren vonden we niet echt een probleem. We haalden de puzzels uit de kast en brachten een pannetje soep naar de oude buurvrouw. Onze panelleden vertelden zelf hoe ze de tijd doorkwamen.

Kabinet reageert veel te traag na de zomer

In de zomer leek het virus verder weg en op 14 juli maakten we ons het minste zorgen (61 procent). De besmettingscijfers waren laag en er waren weinig beperkingen. We gaan zelfs op vakantie, al doen we dat wel vaker dan normaal in eigen land. 'dan zijn we snel weer thuis' 'hier kennen we de regels en is de zorg goed'.

Maar vanaf augustus namen onze zorgen weer toe. De meeste deelnemers vonden dat het kabinet te lang wachtte met strengere maatregelen terwijl de besmettingen met duizenden blijven oplopen. Het vertrouwen in de overheidsaanpak daalde daarom tot een dieptepunt op 14 oktober (49 procent). Als dan de 'gedeeltelijke lockdown' wordt aangekondigd kunnen alle maatregelen op steun rekenen, inclusief de mondkapjesplicht. "Beter laat dan nooit", verzuchten veel panelleden.

Uitzichtloosheid grootste pijnpunt

Maar echt helpen doet het niet. Teveel mensen houden zich niet aan de regels, en dan is het maar het beste dat het kabinet stevig ingrijpt, vinden de meeste ondervraagden. Medio december gaan we in een strengere lockdown die in ieder geval tot 19 januari duurt. Zes van de tien deelnemers (61 procent) heeft vertrouwen in de huidige aanpak van de overheid.

En aan het eind van dit coronajaar zijn de zorgen nog steeds hoog (72 procent), vooral over de uitzichtloosheid van de crisis (60 procent).

Nieuwe hobby of huisdier door corona

Hoe kijken de leden van het EenVandaag Opiniepanel terug op 2020? De meningen zijn verdeeld. De helft (51 procent) heeft het jaar vooral negatief beleefd. Voor velen maakte de coronacrisis dit jaar zwaarder dan andere jaren. "Mijn restaurant gaat hier aan kapot. Heel snel doorspoelen dit jaar", zegt een ondernemer.

Maar de andere helft (45 procent) ziet toch vooral de positieve kant. Juist door corona zijn ze meer gaan genieten van kleine dingen in het leven, zoals extra tijd voor het gezin of een wandeling in de natuur. Sommigen nemen nu de tijd voor een nieuwe baan of een nieuwe hobby. "Ik heb eindelijk een naaimachine gekocht. Heel leuk om mijn eigen kleren te maken." Anderen kiezen ervoor om een huisdier te nemen nu ze vaker thuis zijn. "Onze poes Guus was er zonder corona niet gekomen. Beste beslissing ooit."

info

Over het onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 10 tot 24 december 2020. Aan het onderzoek deden 30.732 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.

Gijs Rademaker presenteert de uitslagen van de meest opvallende onderzoeken van het coronajaar 2020. Joyce Boverhuis gaat op bezoek bij de panelleden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Er zijn te weinig standbeelden van vrouwen en dat moet veranderen, vindt Rotterdams raadslid Ellen Verkoelen: 'Het gaat over emancipatie'

Er zijn te weinig standbeelden van vrouwen en dat moet veranderen, vindt Rotterdams raadslid Ellen Verkoelen: 'Het gaat over emancipatie'
Raadslid Ellen Verkoelen van JOU wil dat er meer beelden van vrouwen in Rotterdam komen
Bron: EenVandaag

Tel je het aantal beelden in Nederland, dan zie je veel meer mannen dan vrouwen. Ook in Rotterdam is dat het geval, maar daar wil raadslid Ellen Verkoelen verandering in brengen. "Deze vrouwen moeten gewaardeerd worden."

In Rotterdam staan 550 beelden, waarvan vijftig beelden van mannen die echt bestaan of bestonden. Kijk je naar het aantal beelden van bestaande vrouwen, dan kun je er een stuk minder tellen: vijf om precies te zijn. En daarvan zijn drie van koningin Wilhelmina. Als het aan raadslid van de Jongere Ouderen Unie (JOU) Ellen Verkoelen ligt, komt daar verandering in.

Maar vijf vrouwenbeelden

"Het is toch te gênant voor woorden. In het kader van de emancipatie, snap ik het niet", begint Verkoelen. "We hebben voldoende vrouwen om te eren, om te waarderen en daar moeten we gewoon standbeelden voor krijgen."

Verkoelen loopt als Rotterdammer vaak door de stad. Standbeelden van mannen ziet ze genoeg. "Pim Fortuyn, Piet Hein, onze bokser Bep van Klaveren", somt ze op. "Je kunt het zo gek niet noemen of we hebben er standbeelden voor, maar we hebben er dus maar vijf voor vrouwen."

info

Scheve verhouding in heel Nederland

Niet alleen in Rotterdam is er een scheve verhouding in het aantal beelden van mannen en vrouwen. Uit een inventarisatie van Volkskrant uit 2023, van ruim 5.000 standbeelden in 197 verschillende gemeenten in het land, bleek dat maar 17 procent van de beelden in Nederland vrouw is. En een gedeelte daarvan zijn fictionele vrouwen, of vrouwen zonder naam in plaats van historische figuren.

Nomineren via website

Om daar iets aan te doen, zette Verkoelen een actie op: via de website Vrouw in Beeld konden mensen Rotterdamse vrouwen nomineren van wie zij vinden dat ze een beeld verdienen. Ondertussen is de site alweer gesloten en is bekend gemaakt wie de negen genomineerde vrouwen zijn.

De actie was goed te vinden, vertelt het raadslid. "Ik heb gezegd tegen alle Rotterdammers, en iedereen daarbuiten: 'Kom op! Nomineer Rotterdamse vrouwen. Kom op, ik wil ze zien'." Er kwamen 398 nominaties binnen.

Historische en lokale heldinnen

Die nominaties heeft Verkoelen vervolgens verdeeld in drie categorieën. "De historische heldinnen die al overleden zijn", noemt ze als eerste. "Kaat Mossel. Nou jongens, Rotterdammer Kaat Mossel heeft geen standbeeld! Dat was natuurlijk de Rotterdamse mosselverkoopster die in de achttiende eeuw hier stampij ging maken en zei: 'Weg met al die koningsgezinden, jullie moeten eruit.'"

"Dan ga ik naar de lokale heldinnen", gaat ze verder. "Dat zijn dus echt de dames die hier in de wijk heel veel werk doen, vrouwen die nog leven. We hebben tal van dat soort vrouwen die onmisbaar zijn in Rotterdam."

Bekijk ook

Loes Luca, Nelli Cooman en Michelle van Tongerloo

En de derde categorie bestaat uit beroemde vrouwen uit Rotterdam. "Loes Luca staat op één. Nelli Cooman en Michelle van Tongerloo." Die laatste is er alleen niet heel blij mee dat ze genomineerd is, vertelt Verkoelen. "Die zegt: 'Dat wil ik niet.' Maar ja, ik heb ook gezegd: 'Sorry, je bent gewoon het meest genoemd.'"

"Dat zijn gewoon vrouwen die gewaardeerd moeten worden door ons." Verkoelen hoopt dus ook dat het college van Rotterdam ermee aan de slag gaat, en ook echt een beeld gaat realiseren. "Het gaat over emancipatie, zorg gewoon dat we in 2026 een nieuw standbeeld hier hebben van een Rotterdamse vrouw bij naam."

Volgende generatie

Dat er zo weinig beelden van vrouwen zijn, komt volgens Verkoelen omdat vrouwen vaak bescheiden op de achtergrond staan. "En we zeggen van: 'Dat hoeft allemaal niet.' En mannen denken er niet aan om ons te nomineren, om ons te eren, om ons te waarderen op die manier. Dat is nou eenmaal zo. Maar daar moet verandering in komen."

Bij dit initiatief heeft het raadslid vooral de volgende generaties in gedachten. "Om het aan onze jongelui, aan de jongere generaties, te laat zien. Kom op dames, kijk eens wat daar staat: daar staat een standbeeld van een vrouw die er toe doet, mooi bordje eronder wat ze gedaan heeft. Dat is een goed rolmodel."

Bekijk ook

'Laten we een keer iets leuks doen'

En naast dat het raadslid hoopt dat haar initiatief verandering brengt, is het ook 'gewoon leuk'. "Het is ook eens een keer iets wat we met z'n allen best willen. We hebben al zoveel sores, en niks kan al en alles is moeilijk. Hier kunnen we het allemaal over eens zijn."

"Dan verbinden we Nederland ook weer eens een keer op een leuke manier. En daar ben ik zo aan toe. Die politiek is zo zuur, het is allemaal zo ellende. Nou, laten we ook eens een keer iets leuks en liefs doen", zegt ze tot slot.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant