Vanavond worden de genomineerde boeken voor de NS Publieksprijs bekend gemaakt, maar hoe populair is lezen nog in Nederland? Wie lezen er het meest en wat zijn de populairste genres? EenVandaag vroeg de leden van het Opiniepanel naar hun leesgedrag.

Aan het onderzoek van EenVandaag deden ruim 27.000 leden van het Opiniepanel mee. Daaruit blijkt dat driekwart van de deelnemers (75 procent) minstens 1 keer per jaar een boek leest. Het ouderwetse papieren boek is nog steeds het populairst (89 procent), maar lezers pakken er soms ook een e-boek (39 procent) of luisterboek (11 procent) bij.

Ontspanning of informatief?

De belangrijkste reden voor mensen om te lezen is ontspanning (83 procent). Ook laten veel lezers zich graag meeslepen in een verhaal. "Bij een goed boek kan ik de sfeer, de omgeving zien, ruiken en proeven in mijn gedachten en ben ik van de wereld. Heerlijk", legt iemand uit.

De helft van de panelleden vindt het belangrijk om informatie uit een boek te halen, en een kwart leest om de geest scherp te houden.

Hoe vaak lees of beluister jij een boek?

'In de avond echt geen zin meer'

Een kwart van alle ondervraagden zegt zelden of nooit te lezen. Zij doen liever andere dingen of beleven er geen plezier aan.

Iets meer dan derde van de niet-lezers (34 procent) vindt het te lang duren of heeft niet genoeg concentratie om een heel boek uit te lezen. "Ik lees de hele dag al op mijn telefoon en de pc. Dan heb ik 's avonds echt geen zin meer in een boek."

Thriller en roman favoriet

Van alle genres zijn de thriller en de roman het meest favoriet bij lezers. Ook boeken over geschiedenis en cultuur en (auto)biografieën doen het goed. Een kwart verliest zich graag in fantasy en Science Fiction (23 procent). Dit genre doet het vooral goed onder de groep tot 35 jaar (37 procent). Deze jongere groep leest ook graag Young Adult boeken (23 procent).

Welke soorten boeken lees je het liefst?

Jongeren gaan online

Onder de jongere lezers zijn duidelijk twee trends te zien. Terwijl van de 35-plussers 14 procent jaarlijks minstens 1 Engelstalig boek leest, is dat in de groep 18-35 jaar bijna de helft (46 procent).

Ook online platforms en communities over boeken zijn in trek bij deze groep. Een derde (33 procent) van de ondervraagde jongeren kijkt weleens op Hebban.nl of Goodreads, of volgen hashtags als #BookTok of #Bookstagram. Zij vinden het handig én leuk om hier inspiratie voor nieuwe boeken op te doen en leeservaringen te delen. Van de 35-plussers gaat maar 8 procent naar dit soort communities.

Op de bank en op de wc

Lezers liggen het liefst met een boek op de bank (87 procent) of in bed (60 procent). De helft neemt sowieso een boek mee op vakantie. Andere populaire leesplekken zijn de achtertuin, de trein en voor velen ook de wc.

Sommigen spreken zelfs van een 'leesverslaving'. "Als ik echt in een boek zit, is geen plek te gek. Dan lees ik overal. Op de wc, tijdens het koken, in de winkel", bekent een deelnemer. Een ander vertelt over lezen tijdens het werk: "Ik luister boeken als ik aan het werk ben als taxichauffeur ziekenvervoer. Zodra ik alleen rijd luister ik. Het is heel ontspannend werken."

Troost in coronatijd

Heeft de coronatijd, waarin we ons vaker thuis moesten vermaken, nog invloed gehad op ons leesgedrag? Een kleine groep (6 procent) is in de tijd waarin er coronamaatregelen golden (weer) begonnen met lezen. 16 procent is in die periode meer gaan lezen. Van beide groepen houden 6 van de 10 dat nog steeds vol nu er geen beperkingen meer gelden.

Het boek dat meest genoemd wordt als 'troostrijk' in coronatijd is de Bijbel. "Vanwege het hoopvolle perspectief dat erin geboden wordt. Dat relativeert de corona situatie", vertelt iemand. Een enkeling zocht juist afleiding in boeken over andere pandemieën: "'De Pest' van Albert Camus; een boek over dood, paniek en broederschap tijdens een 'lockdown avant la lettre'", zegt een panellid.

Joyce Boverhuis presenteert de resultaten van het onderzoek over leesgedrag en leestrends.
info

Over het onderzoek

Het onderzoek (pdf) is gehouden van 7 tot en met 12 oktober 2022. Aan het onderzoek deden 27.334 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.