radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

'Het werd een soort verslaving om het iedere keer weer in te vullen': panelleden over 20 jaar Opiniepanel

'Het werd een soort verslaving om het iedere keer weer in te vullen': panelleden over 20 jaar Opiniepanel
Bron: Eigen foto

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat vandaag 20 jaar. En dat hebben we te danken aan onze panelleden, want: zonder hen geen uitslagen. We spraken een aantal leden die al een tijdje bij ons zijn of juist net zijn begonnen.

Verschijnt er een mailtje van het Opiniepanel, dan ondernemen ze meteen actie. Onze panelleden zijn niet vies van het invullen van een enquête. Dankzij hun medewerking hebben we de afgelopen 2 decennia meer dan 1.000 onderzoeken verstuurd, waarop we miljoenen antwoorden ontvingen.

Panelleden vieren 20ste verjaardag Opiniepanel

Om deze prestatie te vieren nodigden we dit weekend 150 panelleden uit voor onze paneldag. Zij mochten een dagje meelopen op de redactie en in de studio van EenVandaag.

Met vier van hen spraken we vooraf over hun ervaring als Opiniepanellid. Waarom besloten ze mee te doen? Wat vinden ze van de onderwerpen die voorbijkomen? En hoe is het om je eigen mening terug te zien in de resultaten? Dick, Corné, Petra en Gijs, gaven antwoord.

Bekijk ook

Dick Zwaanenburg (80) is lid sinds juli 2014

Dick panellid
Bron: Eigen foto
"Sinds ik een iPhone heb, doe ik mee aan best een groot deel van de onderzoeken."

"Mijn vrouw en ik waren van de week jarig, dus we beschouwen de paneldag als een verjaardagscadeautje. Sinds ik een iPhone heb, ongeveer 10 of 12 jaar gelden, doe ik mee aan best een groot deel van de onderzoeken van EenVandaag. Ik wil mijn stem laten horen."

"De uitslagen lees ik met veel belangstelling en dan probeer ik in mijn herinneringen op te roepen wat ik heb ingevuld, en of datgene veel afwijkt van de rest die het ook heeft ingevuld."

Duidelijkere vragen

"Door de jaren heen zijn de vragen duidelijker geworden, vind ik. Vroeger waren ze toch wat algemener."

"Nu zijn het echt hele concrete vragen die een duidelijk standpunt met zich meebrengen, en de keuzes die je kunt maken zijn voldoende breed. Eerst was dat een 'ja' of 'nee' als antwoord, maar nu zijn de mogelijkheden uitgebreider."

'Ga door zo lang mijn hersenen functioneren'

"De onderwerpen die geënquêteerd worden, wakkeren ook buiten de app gesprekken aan. Op verjaardagen en tijdens andere samenkomsten. Dan vertel ik dat ik meedoe aan de EenVandaag-enquêtes."

"Er zijn dan ook wel echt mensen geweest die ik van mij het paneladres hebben gekregen. In sommige gevallen, dat kan ik natuurlijk niet zelf controleren, hebben die mensen ook een aantal keren meegedaan met het panel. Zelf ga ik ermee door zolang het me gegeven is dat mijn hersenen goed functioneren."

Corné van den Assen (23) is lid sinds september 2023

Corne panellid
Bron: Eigen foto
"Het lijkt mij leuk als het in de toekomst nog iets breder getrokken wordt."

"Ik zag vaak wat voorbijkomen, vooral van de peilingen van EenVandaag, en ik ben altijd geïnteresseerd geweest in politiek en de actualiteit. Dus toen dacht ik: het lijkt mij ook wel leuk om lid te worden van dat panel. Ik ben nog niet megalang lid, volgens mij sinds vorig jaar zomer, maar het bevalt heel goed."

"Twee vriendinnen van mij zijn ook lid van het Opiniepanel. Een van hen gaat mee naar de paneldag, als introducee. Ze is sinds kort lid, maar verder ken ik eigenlijk bijna niemand in mijn directe omgeving die lid is."

Gevarieerd publiek

"Soms zie je dat jouw mening echt heel erg ver van een ander afstaat of van het gemiddelde. Jullie hebben een vrij gevarieerd publiek. Er komen meningen van politiek links en politiek rechts terug. Ik vind het altijd wel interessant om dat dan terug te lezen, en ook te kijken en te vergelijken van: waar sta ik dan op dit spectrum?"

"Over het algemeen vind ik de onderwerpen redelijk gevarieerd, maar de nadruk van onderzoeken ligt wel echt op de politiek. Het lijkt me leuk als het nog iets breder getrokken wordt, zodat ook andere actuele nieuwsonderwerpen, of dingen die zich in de wetenschap afspelen worden meegenomen. Dus de actualiteit van de dag, om die wat breder te onderzoeken. Ik hoop, zolang ik tijd heb, nog veel enquêtes te kunnen invullen, ik kijk ernaar uit."

Petra Bos (58) is lid sinds december 2014

Petra opiniepanel
Bron: Eigen foto
"Er is geen goed of fout. Het is wat vinden mensen, het is objectieve beeldvorming."

"Ik ben echt al heel lang lid, ik doet dit al jaren. Hoe lang precies kan ik me niet eens meer heugen. Het is iets wat ik gewend ben, moet ik eerlijk zeggen. Ondertussen heb ik al aan zoveel onderzoeken mee gedaan, maar niet allemaal. Ik neem ze wel vaak door, maar stuur niet altijd alles in. Ik kijk bewust van: kan ik hier een bijdrage leveren, en hoe betrokken ik zelf ben bij het thema."

"Er gebeurt heel veel in de wereld en in Nederland zijn ook heel veel veranderingen op politiek gebied, maatschappelijk gebied. Ik vind het altijd goed om hierover na te denken en de vragen die vanuit het panel gesteld worden helpen daarbij."

'Vraagstelling beter geworden'

"Wat ik wel eens lastig vind, is dat ik me soms een klein beetje in een bepaalde richting gemanoeuvreerd voel. Ik weet dat dat nooit de bedoeling is, maar ik kan niet altijd goed mijn antwoord kwijt."

"Dat vind ik wel eens lastig, maar hierdoor besef ik ook wel hoe moeilijk het is om een goede vraag te stellen, om objectieve beeldvorming te krijgen. Ik vind wel dat de vraagstelling de afgelopen jaren beter is geworden. Helderder, concreter en ook een bredere kijk op de zaken."

'Er is geen goed of fout'

"De uitslagen geven een mooi beeld aan dat waar je aan meegewerkt hebt. Ik vind dat altijd superleuk, want dan heb ik zoiets van: eens kijken van wat de rest aangeeft. En weet je? Er is geen goed of fout. Het is: wat vinden mensen? Het is objectieve beeldvorming."

"En ja, dan is het ook wel goed om te zien van hier sta ik, en van in dat stukje herken ik in mezelf heel erg. Soms is dat in het stukje van de meerderheid en de andere keer is het een stukje van de minderheid."

Gijs Roelvink (30) is lid sinds april 2022

Gijs opiniepanel
Bron: Eigen foto
"Het werd een soort verslaving om het iedere keer weer in te vullen."

"Ik voel me een beetje een lonely ranger op dit gebied. Ik heb ook echt helemaal niemand in mijn omgeving waarmee ik hierover kan praten. Naast mijn vrouw, die zich soms een beetje aan me irriteert, omdat ik er soms een beetje te diep op inga, heb ik misschien één beste vriend waarmee ik erover praat. Hij gaat toevallig ook mee naar de paneldag."

"Volgens mij ben ik 2,5 jaar geleden lid geworden. Ik kijk altijd standaard om 6 uur het avondjournaal en daarna EenVandaag. Toen zag ik ineens dat je je kon opgeven voor een panel. Ik dacht toen: ik kan het voor de grap invullen."

'Weten wat de rest van Nederland vindt'

"Uiteindelijk raakte ik aan de hand van het invullen steeds meer geïnteresseerd, het werd een soort verslaving om het ook echt iedere keer weer in te vullen. Ik vind het heel interessant om dan uiteindelijk, aan de hand van statistieken, te weten wat de rest van Nederland vindt."

"De vorige Kamerverkiezingen bijvoorbeeld, daar vond ik het heel interessant om te weten wat daar dan uitkomt, omdat EenVandaag er op tv dan ook wat dieper op ingaat."

'Verrassende resultaten'

Soms weet je al van te voren dat wat je zelf hebt ingevuld, dat andere mensen echt niet zo denken. Maar soms verrassen de resultaten me ook weleens, soms positief andere keren negatief. Maar dat maakt mij niet uit, ik vind het gewoon al leuk om dan te zien dat er een heel andere mening is dan de mening die ik heb ingevuld."

"Ik weet niet meer wat het eerste onderzoek was waar ik aan meedeed, dat vind ik zo jammer. Ik hoop eigenlijk dat er ooit een optie komt waarbij ik een account kan aanmaken, zodat ik dan terug kan kijken hoe mijn opinie eventueel door de jaren heen is veranderd. Als ik nog 20 jaar lid ben, dat ik kan terugkijken wat ik vond toen ik 30 was."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de behandeling van de Voorjaarsnota een van de belangrijkste financiële momenten van het jaar is

Waarom de behandeling van de Voorjaarsnota een van de belangrijkste financiële momenten van het jaar is
Folkert Idsinga (NSC) en Nicolien van Vroonhoven (NSC) komen aan bij het ministerie van Financiën, waar de coalitiepartijen beginnen aan de onderhandelingen over de Voorjaarsnota
Bron: ANP

Al sinds het aantreden van kabinet-Schoof kijkt politiek Den Haag met angst en beven uit naar de onderhandelingen over de Voorjaarsnota. Maar wat is deze nota precies en waarom is die zo belangrijk? "Na Prinsjesdag het belangrijkste financiële moment."

Het ministerie van Financiën is vanaf vandaag weer even het middelpunt van politiek Den Haag. Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) en de fractievoorzitters van coalitiepartijen VVD, PVV, NSC en BBB proberen het daar de komende dagen eens te worden over de Voorjaarsnota.

Begroting van het lopende jaar

De Voorjaarsnota is het document waarin de begroting van het lopende jaar wordt aangepast. Dit gebeurt altijd in het voorjaar. Verder is de Nota ook het document waarin vooruit wordt gekeken naar toekomstige begrotingen.

Dit is elk jaar een spannend moment, maar dit jaar wordt er gesproken over miljarden euro's aan opgespaarde problemen.

Bekijk ook

Politieke 'wenslijstjes'

Daarbovenop komen ook nog de politieke 'wensenlijstjes' - van lagere huren tot extra geld voor gemeenten - die samen tot miljarden én miljarden euro's extra optellen.

En omdat het onderlinge wantrouwen in de coalitie groot is, gonst het in de Haagse wandelgangen daarom al maanden dat het kabinet wel eens hierom zou kunnen vallen.

Pittige gesprekken

"Het worden wel pittige gesprekken, verwacht ik", geeft minister Heinen toe tegenover EenVandaag. "De wensen zijn natuurlijk hoog, maar ik heb nog geen dekking gezien. En daar zit natuurlijk altijd de moeilijkheid in: hoe ga je het betalen?"

"Ik snap heel goed de wens voor extra uitgaven, maar matig want we krijgen het niet altijd uitgegeven en de inflatie is hoog, dat moeten we niet aanwakkeren", zegt de minister van Financiën.

Bekijk ook

'Lopen we op schema?'

"Het is na Prinsjesdag het belangrijkste financiële moment van het jaar," benadrukt Wimar Bolhuis over de Voorjaarsnota. Bolhuis is gespecialiseerd in overheidsfinanciën en als econoom verbonden aan de Universiteit Leiden.

"We hebben met Prinsjesdag een begroting voor 2025 gemaakt. Bij de Voorjaarsnota wordt gekeken: hoe gaat het eigenlijk met de uitgaven en de inkomsten? Loopt dat op schema?"

Alvast vooruitblikken

Een tussentijdse check van het huishoudboekje van de overheid dus, gecoördineerd door de minister van Financiën. Maar volgens econoom Bolhuis is het meer dan dat alleen.

"Het is ook belangrijk omdat je alvast met elkaar vaststelt welke uitgaven je wilt doen in de begroting voor de komende jaren. Dat is belangrijk. Wil je meer uitgeven aan bepaalde onderwerpen? Moet je de komende jaren problemen oplossen?"

Bekijk ook

Begrotingsregels

Al die wensen zijn gebonden aan speciale spelregels, zegt Bolhuis. "De begrotingsregels stellen bijvoorbeeld dat je niet zomaar extra uitgaven mag doen als minister. Daar moet goedkeuring voor zijn. En als je dat wil doen, zou je bijvoorbeeld extra moeten bezuinigen."

Een andere regel waar alle partijen zich aan moeten houden: "Daarnaast is er de regel dat als je meevallers hebt op je begroting, dat je die niet zomaar opnieuw mag uitgeven. Die moeten terug naar het ministerie van Financiën. Zo komt er weer ruimte voor andere ministeries om geld uit te geven."

Politieke wensen

En extra geld willen alle coalitiepartijen maar al te graag uitgeven. Zo gek is dat volgens Bolhuis niet, want zo halverwege het jaar ontstaan er allemaal nieuwe politieke wensen. Denk aan extra geld om de energierekening naar beneden te brengen, de huren en benzineprijzen te verlagen of de kinderopvang goedkoper te maken.

Maar ook de situatie in Oekraïne en de opstelling van de Amerikaanse president Donald Trump dwingen tot extra investeringen in defensie.

Bekijk ook

Nog meer geld nodig

Daarnaast heeft het kabinet ook nog geld nodig om de BTW op cultuur, media en sport te verlagen. Er is verder ook geld nodig om het stroomnet te verzwaren, de problemen met de vermogensbelasting zijn nog altijd niet opgelost, en er is ook extra geld nodig om de WIA-uitkeringen te compenseren.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over extra geld voor de stikstofproblemen en om de jeugdzorg in gemeenten te verbeteren.

Bekijk ook

Staatsschuld

PVV en BBB zien de oplossing voor deze problemen in de lage staatsschuld die Nederland heeft. Daardoor zouden we makkelijk miljarden euro's kunnen lenen om al die wensen te betalen. "Nederland heeft een relatief lage staatsschuld, ongeveer 45 procent van het bruto binnenlands product. Dat is internationaal gezien laag," erkent Bolhuis.

De vraag is alleen of het verstandig is de staatsschuld op te laten lopen. "Je zou deze kunnen laten oplopen, maar de belangrijkste vraag is natuurlijk wat ga je met dat geleende geld doen? Ga je met dat geld dan investeringen doen die zich ook terugbetalen?"

Nieuwe planning

De conclusie volgens Bolhuis? "Het is een schaarstediscussie. Je moet kiezen. Dus dat wordt voor het kabinet wel een lastige keuze. Want er zijn gewoon vier partijen met verschillende belangen," zegt Bolhuis.

"Maar uiteindelijk is het de minister van Financiën en de minister-president om een keuze te maken en de nieuwe plannen voor 1 juni naar de Tweede Kamer te sturen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Groot deel asielzoekers die eigenlijk naar ander EU-land moeten om procedure af te wachten, doen dat niet

Groot deel asielzoekers die eigenlijk naar ander EU-land moeten om procedure af te wachten, doen dat niet
Bord van de IND, beeld ter illustratie
Bron: ANP

Slechts één op de vijf asielzoekers in Nederland die volgens de regels naar een ander EU-land moeten terugkeren, wordt daadwerkelijk overgedragen. Dat blijkt uit cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

In 2023 werden 11.440 zogenoemde overdrachtsverzoeken ingediend. Maar slechts 2.420 asielzoekers vertrokken daadwerkelijk naar het land waar ze hun procedure zouden moeten afwachten. Voor 2024 ligt het aantal verzoeken op 8.820, waarvan er tot nu toe maar 1.550 zijn gehonoreerd. Volgens de IND kunnen overdrachten door lange procedures meer dan een jaar duren.

Grote verschillen tussen EU-landen

De bereidheid van EU-landen om asielzoekers terug te nemen, verschilt sterk. Duitsland accepteert bijna de helft van de verzoeken, terwijl Italië vrijwel nooit reageert. In de afgelopen 3 jaar is er geen enkele asielzoeker vanuit Nederland naar Italië teruggestuurd, ondanks ruim 4.000 verzoeken.

Griekenland en Hongarije krijgen vanuit Nederland zelfs helemaal geen verzoeken meer. Deze landen weigeren structureel om asielzoekers terug te nemen, waardoor het aantal succesvolle overdrachten al 5 jaar op nul staat.

Bekijk ook

Nederlandse rechters blokkeren soms overdrachten

Soms voorkomen Nederlandse rechters dat een asielzoeker wordt teruggestuurd. In de afgelopen 2,5 jaar gebeurde dat bijvoorbeeld twee keer bij overdrachten naar België. Dit omdat asielzoekers daar een 'onmenselijke behandeling' te wachten zou staan.

De meeste asielzoekers die volgens de zogeheten Dublinverordening naar een ander EU-land zouden moeten vertrekken, verdwijnen uit het zicht van de autoriteiten. Ze worden als 'met onbekende bestemming vertrokken' geregistreerd, waardoor overdracht niet meer mogelijk is.

Bekijk ook

Veel asielzoekers verdwijnen in de illegaliteit

Volgens migratiedeskundige aan de Universiteit Leiden Mark Klaassen, die ook lid is van de Adviesraad Migratie, is het voor het kabinet geen prioriteit om deze groep te volgen of te dwingen te vertrekken. "Daar is nu geen effectief beleid voor", zegt hij.

"De overheid zou beter haar best moeten doen om mensen in een opvangvoorziening te houden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant