Veel mensen in Nederland zien het liefst dat de brexit niet doorgaat. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 27.000 leden van het Opiniepanel.

Tweederde (65 procent) wil het liefst dat Groot-Brittannië lid blijft van de Europese Unie (EU). Een kwart (26 procent) hoopt wel dat de brexit doorgaat.

'Groot-Brittannië is onze bondgenoot'

Tegenstanders van de brexit denken dat de EU minder een eenheid wordt zonder Groot-Brittannië. Ook vrezen ze chaos aan de Nederlandse grens en in Groot-Brittannië. Vooral zeggen veel mensen dat Groot-Brittannië een belangrijke bondgenoot is van Nederland.

Binnen de EU wordt het land gezien als een belangrijke partner van Nederland tegen de macht van Frankrijk en Duitsland. Buiten de EU is het land een bondgenoot tegen grootmachten als China, Rusland en de Verenigde Staten. "Met Groot-Brittannië hebben we veel raakvlakken. Wij zijn maar een klein landje en dus hebben we juist hen nodig in een wereld waar andere landen steeds machtiger worden", zegt een deelnemer.

Met Groot-Brittannië hebben we veel raakvlakken. Wij zijn maar een klein landje en dus hebben we juist hen nodig in een wereld waar andere landen steeds machtiger worden

Weinig zorgen over kosten

Ook kosten zijn voor sommigen een argument om tegen de brexit te zijn, al wordt dat minder vaak genoemd. De meeste deelnemers (61 procent) maken zich weinig tot geen zorgen over de economische gevolgen van een brexit voor Nederland.

Ruim een derde (37 procent) maakt zich daar wel zorgen over. Zij wijzen op de handel die Nederland drijft met Groot-Britannië. Maar nog vaker worden de afdrachten binnen de EU genoemd. "Als Groot-Brittannië de EU verlaat, worden de interne afdrachten voor Nederland nóg hoger", zegt een deelnemer.

Voorstanders: 'Brexit is voorbeeld'

De meeste mensen die wél hopen dat Groot-Brittannië de EU verlaat, zien de brexit als een testcase en voorbeeld voor andere landen: "Als dit lukt, volgen er hopelijk meer!" Ook zeggen mensen dat de uitslag van een referendum niet genegeerd mag worden.

Negatief beeld over Britten

Het beeld dat mensen van de Britten hebben, is voor veel deelnemers beïnvloed door de situatie rond de brexit. Een op de tien (9 procent) kijkt positiever naar de Britten, voor 45 procent is het beeld naar eigen zeggen juist verslechterd.

Zij zeggen niet te begrijpen dat er ondanks de gebeurtenissen rond de brexit, nog steeds voorstanders van een Britse uittreding zijn. Ook heeft de chaos in de Britse politiek invloed op hoe mensen over Britten denken. "Ik weet wel dat niet elke Brit in het Lagerhuis zit, maar als ik zie hoe het er in de Britse politiek aan toe gaat, moet ik daar steeds aan denken", zegt een deelnemer.

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."