radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Vakbond CNV stelt Nederlandse staat aansprakelijk voor long covid onder zorgpersoneel

Vakbond CNV stelt Nederlandse staat aansprakelijk voor long covid onder zorgpersoneel
CNV wil compensatie voor zorgpersoneel
Bron: ANP

De Nederlandse staat moet zorgmedewerkers met long covid compenseren. Dat vindt vakbond CNV die de staat aansprakelijk stelt. Komt de compensatie er niet, dan stapt de vakbond naar de rechter.

Bij het uitbreken van de coronacrisis in 2020 gold voor iedereen het advies om thuis te blijven. Zorgmedewerkers bleven wel aan het werk. Vakbond CNV verwijt de overheid deze mensen niet goed beschermd te hebben en bereidt een rechtszaak voor.

Tegemoetkoming is juridische verplichting

In de brief aan het ministerie, die EenVandaag heeft ingezien, staat te lezen: "CNV meent dat het op zeer korte termijn bieden van een serieuze financiële tegemoetkoming aan deze mensen niet enkel een morele, maar ook een juridische verplichting van de staat is."

"Naar overtuiging van CNV heeft de staat, zeker in de eerste golf, niet voldaan aan de zorgplicht die op de staat rust om passende maatregelen te nemen om het leven te beschermen van de mensen die onder zijn rechtsmacht vallen en bij zijn handelen niet het voorzorgsbeginsel in acht genomen. De staat is hierdoor (mede) verantwoordelijk, en aansprakelijk, voor de schade die de zorgmedewerkers die kampen met long covid hebben geleden en nog steeds lijden."

Bekijk ook

Inkomensverlies is onaanvaardbaar

De bond schrijft in de brief dat de overheid keuzes heeft gemaakt die kans op besmetting hebben vergroot. Zoals het sturen van persoonlijke beschermingsmiddelen naar China begin februari 2020, terwijl toen al werd gewaarschuwd door het RIVM dat er een tekort zou kunnen ontstaan in eigen land. En terwijl Nederland in lockdown ging, werden zorgmedewerkers geacht door te werken.

"Een grote groep zorgverleners heeft in de voorste linie gestaan tijdens de coronacrisis, zonder de juiste beschermingsmiddelen en dus met groot risico op een besmetting", zegt voorzitter Gaby Perin-Gopie van CNV Zorg & Welzijn. "Een aanzienlijk deel van deze zorgverleners heeft nu te maken met de gevolgen van long covid. Dat deze groep nu te maken krijgt met groot inkomensverlies en wordt afgeserveerd richting de WIA is onaanvaardbaar."

'Op de blaren zitten'

Eén van de mensen die blij is met deze stap van CNV is Roger Schleipen. Hij raakte als ambulanceverpleegkundige aan het begin van de coronacrisis besmet en kwam 2 jaar thuis te zitten met long covid. Onlangs werd Schleipen door zijn werkgever ontslagen. Hij zit nu in de WIA en is voor 100 procent afgekeurd door het UWV.

Hij vindt het terecht dat de staat verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn besmetting: "Je zag dit toch aankomen, vanuit China en Italië, maar er zijn niet snel richtlijnen gemaakt. Ik ben voordat er richtlijnen kwamen besmet geraakt. Er zijn verkeerde keuzes gemaakt. En als ik - ook naar eer en geweten - een fout maak, moet ik ook op de blaren zitten."

Bekijk ook

Erkenning en herkenning

Doordat Schleipen ziek is geworden en nu leeft van een uitkering, lijdt hij flink inkomensverlies: "We moeten nu keuzes maken van wat we doen, kunnen niet alles meer betalen. Gelukkig werkt mijn vrouw en hadden we een buffer, zodat mijn zoon kan studeren. Ik had altijd gedacht dat ik tot mijn pensioen in de zorg zou kunnen werken, daar is werk zat. Maar nu kan ik niet meer werken."

"Ik zou een gat in de lucht springen als ze aangeven: zolang je ziek bent, komen we je tegemoet in de maandlasten", zegt Schleipen. "En compensatie van de gemaakte kosten voor mijn ziekte. Ik hoef echt niet het onderste uit de kan. Het gaat ook om erkenning en herkenning. We kregen applaus, maar als ik bij de bakker voor hem ga applaudisseren moet ik nog steeds voor dat brood betalen."

Problemen bij bijna 7000 zorgmedewerkers

Tot nu toe hebben zich bij de vakbonden bijna 7000 mensen gemeld met longcovidproblemen. CNV roept andere zorgmedewerkers die hier ook mee te maken hebben op zich te melden bij de Stichting Inkomensverlies Corona. Ook niet-leden kunnen zich melden. Deze stichting wil voor hun belangen opkomen.

Zorgmedewerkers gaan er tienduizenden euro's en in sommige gevallen structureel 30 procent in inkomen op achteruit als ze ziek worden. CNV hoopt met de sommatiebrief aan het ministerie dat er in een gesprek overeenstemming komt over een compensatie van de inkomstenterugval en behandelingskosten voor zorgmedewerkers. Lukt dit niet, dan is deze brief de eerste stap naar de rechter.

Ministerie bestudeert brief

Het ministerie van VWS zegt in een reactie de brief van het CNV grondig te bestuderen. Verder zegt het ministerie: "Een aantal zorgmedewerkers heeft 2 jaar gelden een covidbesmetting opgelopen. Sommigen van hen hebben daar na 2 jaar nog steeds klachten van. Dat is heel naar. Het kabinet wil dat langdurig zieke zorgmedewerkers langer in dienst kunnen blijven om te werken aan herstel en reïntegratie om hen zo te behouden voor het werk in de zorg."

Op compensatie voor zorgmedewerkers gaat het ministerie niet in: "Het kabinet heeft besloten om zorgwerkgevers tijdelijk te ondersteunen. Met een subsidieregeling kunnen zij hun langdurig zieke zorgmedewerkers minimaal 6 maanden langer in dienst houden. Het loket van de subsidieregeling opent in juni en zal ook met terugwerkende kracht subsidie kunnen verstrekken aan zorgwerkgevers die de afgelopen maanden al de loondoorbetaling van hun medewerker hebben verlengd."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt
Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Pieter Omtzigt (NSC) tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Bron: ANP

Nog niet de helft van de GroenLinks-PvdA-kiezers (44 procent) vindt dat Frans Timmermans weer lijsttrekker moet worden bij de volgende verkiezingen. VVD-kiezers zijn iets positiever. Maar ze zijn er niet van overtuigd dat Dilan Yeşilgöz moet blijven.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder kiezers die bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen op die partijen hebben gestemd.

'Sorry Frans'

Opvallend is dat kiezers van GroenLinks-PvdA en de VVD nu nog best vertrouwen hebben in hun partijleider. 88 procent van de GroenLinks-PvdA-kiezers staat achter Timmermans als huidige leider van de partij. Driekwart (76 procent) van de VVD-kiezers vindt dat Yeşilgöz het op dit moment goed doet.

Maar of ze ook lijsttrekker moeten worden bij de volgende verkiezingen? Daarover is twijfel. Zo vindt nog niet de helft van de kiezers van Timmermans dat hij dan de kar moet trekken. Een GroenLinks-PvdA-kiezer verwoordt het als volgt: "Hoe goed hij ook is ingevoerd, hoeveel ervaring hij ook heeft, hoezeer zijn hart ook op de goede plek zit. Het is tijd voor nieuw elan. Sorry, Frans."

Welke partijleiders mogen van kiezers weer lijsttrekker worden bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen?

VVD-kiezers niet overtuigd van Yeşilgöz

63 procent van de VVD-stemmers vindt dat de partij weer met Yeşilgöz de campagne in moet. De rest vindt van niet (22 procent) of weet het niet (16 procent).

"Ze doet het nu best aardig, maar heeft in korte tijd al te veel fouten gemaakt. Juist in de campagne heeft ze laten zien dat ze rare sprongen kan maken", schrijft een VVD-kiezer.

Vertrouwen van eigen kiezers in de leider van ‘hun’ partij
info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 24 en 25 maart 2025. Er deden in totaal 25.233 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Imagoproblemen Omtzigt

Pieter Omtzigt staat er bij zijn kiezers nog een stuk slechter op. Niet alleen denken de meeste NSC-kiezers, die veelal zijn afgehaakt, dat hij geen lijsttrekker moet zijn bij de volgende verkiezingen. Ook is hij de enige partijleider met minder dan de helft vertrouwen van zijn eigen kiezers.

Veel NSC-kiezers vinden dat hij goede eigenschappen heeft, maar dat die hem niet geschikt maken als politicus. Een kiezer zegt daarover: "Qua kennis en integriteit is hij de juiste persoon. Maar juist die kenmerken zorgen ervoor dat hij in de Haagse slangenkuil opbrandt. En dat is een heel trieste constatering."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom ze in Frankrijk waarschuwen voor soja, maar in Nederland (nog) niet

Waarom ze in Frankrijk waarschuwen voor soja, maar in Nederland (nog) niet
Plantaardige producten, waaronder soja
Bron: ANP

Schoolkantines en bedrijfsrestaurants in Frankrijk zouden niet langer soja-producten moeten serveren. Dat is het advies van Anses, het Franse RIVM. Te veel soja zou een negatief effect kunnen hebben op de vruchtbaarheid.

Soja wordt veel gebruikt als plantaardig alternatief voor bijvoorbeeld vlees- of melkproducten.

Lager oestrogeen

Driekwart van de Franse kinderen tussen de 3 en 5 jaar, en bijna de helft van de volwassen Franse vrouwen die soja eten, krijgen volgens Anses te veel soja binnen. En dat kan slecht zijn voor de gezondheid, zegt de Franse organisatie, met name voor de vruchtbaarheid.

De boosdoeners in soja zijn isoflavonen. Universitair hoofddocent Katja Teerds legt uit hoe isoflavonen werken: "Ze binden aan de receptor voor oestrogeen, het vrouwelijk geslachtshormoon. Een piek in oestrogeen zorgt voor de eisprong." In theorie kunnen heel grote hoeveelheden isoflavonen dus zorgen voor een lager oestrogeen en daarmee de eisprong dwarszitten.

'Effect verwaarloosbaar'

"Maar onderzoek heeft aangetoond dat dit effect verwaarloosbaar is", gaat Teerds verder. Ook bij emeritus hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell zijn de risico's niet bekend. "In Azië wordt veel soja gegeten. Daar zijn ook veel onderzoeken gehouden, waaruit blijkt dat de menstruatiecyclus van vrouwen soms een dag langer wordt door hoge sojaconsumptie, maar negatieve effecten op de vruchtbaarheid zijn niet bekend."

Het Nederlandse adviesorgaan voor voeding is het Voedingscentrum. Zij hanteert alleen een advies voor zwangere vrouwen als het gaat om soja-inname. "Uit dierstudies blijkt dat het mogelijk effect heeft op de ontwikkeling van de geslachtsorganen bij het kindje als je heel veel isoflavonen binnenkrijgt tijdens de zwangerschap", vertelt gezondheidsexpert bij het Voedingscentrum Marije Verwijs.

Bekijk ook

Advies Voedingscentrum

"Wij adviseren daarom om tijdens de zwangerschap de soja-inname beperkt te houden, tot bijvoorbeeld vier glazen sojadrink per dag en daarnaast nog twee vleesvervangers op basis van soja per week", gaat ze verder. Overigens zitten in dierlijke producten ook isoflavonen. "In koemelk zelfs meer dan in sojamelk", zegt Teerds. "Dat komt omdat koeien soja door hun voeding krijgen."

Het voedingscentrum hoopt zich binnenkort samen met het RIVM en de Gezondheidsraad te kunnen buigen over het Franse rapport. "Indien nodig zullen we ons advies aanpassen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant