"Vergeet ons bij een tweede coronagolf niet", waarschuwen huisartsen aan de vooravond van het coronadebat in de Tweede Kamer. "We hebben voldoende beschermende middelen nodig en moeten snel getest kunnen worden, zodat we onze patiënten niet besmetten."

Tijdens de eerste coronagolf in het voorjaar ging veel aandacht uit naar ic-capaciteiten en de ziekenhuiszorg. Gevolg was dat de zogeheten eerstelijnszorg, zoals huisartsenpraktijken, thuis- en verpleeghuiszorg, enigszins op de achtergrond raakte.

Meer besmettingen door tekorten

Er ontstonden ernstige tekorten aan mondkapjes en andere beschermende materialen bij eerstelijns-zorgpersoneel, met als gevolg meer besmettingen bij henzelf en bij de kwetsbare patiënten met wie ze werken. Huisartsen zijn bezorgd dat dit weer gebeurt, nu het aantal COVID-19-infecties opnieuw toeneemt: "Vergeet ons niet bij een eventuele tweede golf. We willen deze keer wél voldoende beschermende middelen en ook voorrang bij testen, zodat wij onze patiënten niet kunnen besmetten", zegt huisarts Aard Verdaasdonk.

"Het is in ieders interesse als een huisarts, wijkverpleegkundige of een medewerker in een verpleeghuis zo snel mogelijk te weten komt of hij of zij besmet is", benadrukt hij. "Op die manier voorkomen we dat het virus ongemerkt naar onze patiënten kan overspringen."

'Praktijken zijn inmiddels coronaproof ingericht'

"De eerstelijnszorgverleners hebben er inmiddels alles aan gedaan om hun praktijken en werkwijze coronaproof te maken", vertelt de huisarts. "Denk aan schotten en gescheiden wachtkamers, beeldbellen en andere aanpassingen in de patiëntenstroom. Daar is goed over nagedacht en dat is veilig."

"Maar beschermende middelen blijven essentieel. We willen zeker weten dat er een ijzeren voorraad aan mondkapjes voor ons klaarligt als we ze nodig hebben."

Veilig naar huisarts of medisch specialist

En dat is niet alleen van belang voor de huisarts, maar ook voor de patiënt. De 78-jarige Hennie Wiltenburg heeft al meer dan 10 jaar de longziekte COPD: "Voor mij zou het coronavirus echt heel gevaarlijk kunnen uitpakken. Dus ja, ik doe extra voorzichtig, zeker in het begin van de eerste golf kwam ik nauwelijks buiten. En ik ben nu ook bezorgd omdat het virus weer de kop opsteekt."

Voor Hennie is het essentieel om te weten dat ze veilig naar huisarts of medisch specialist kan gaan. "Natuurlijk voelt het beter als ze goed beschermd zijn en zich snel kunnen laten testen bij verdenking op COVID-19. Als dat op orde is, zou een bezoek aan de huisarts minder risicovol zijn voor mezelf en voor veel anderen."

Bron: AVROTROS

Brandbrief naar Tweede Kamer

Aard Verdaasdonk staat niet alleen met zijn oproep. In aanloop naar het debat over het coronavirus heeft de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), samen met vijf andere organisaties van de zogeheten extramurale zorg, een brandbrief (pdf) gestuurd naar de Tweede Kamer en naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Het pleidooi van de huisartsen is simpel: "Bij een nieuwe golf besmettingen dienen alle huisartsen, wijkverpleegkundigen en verpleeghuismedewerkers zonder meer de beschikking te hebben over voldoende beschermingsmiddelen. Ook bepleiten we voorrang bij het testen. Zodat de zorgverleners in de eerste lijn zichzelf en daarmee ook de patiënten kunnen beschermen."

Duidelijke afspraken

Tijdens de eerste golf zijn er onvoldoende afspraken gemaakt over inkoop en verstrekking van beschermende middelen, vindt De Landelijke Huisartsen Vereniging. "Er waren grote tekorten en de verdeling van mondkapjes en andere beschermende middelen was niet optimaal", zegt LHV-voorzitter Ella Kalsbeek. "Veel ging naar de intensivisten, dat is ook logisch. Maar huisartsen of thuiszorg-medewerkers moeten óók weten waar ze hun beschermingsmiddelen kunnen halen en erop kunnen rekenen dat er een voorraad voor ze klaar ligt."

Verdaasdonk hoopt dat de dringende oproep van de LHV wordt gehoord: "Het is toch raar dat je in een beroep waarbij je dagelijks in aanraking komt met chronisch zieke en oudere mensen, niet genoeg mondkapjes ter beschikking hebt. Of dat je achter in de rij aan moet sluiten voor een coronatest."

In het land wordt bezorgd gereageerd op de botsing tussen Trump en Zelensky. Ook daalt het vertrouwen in de NAVO flink nu verhoudingen tussen lidstaten zijn verslechterd. In november had 61 procent vertrouwen, daar is nu nog 39 procent van over.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 16.000 leden van het Opiniepanel, vlak na de ruzie tussen de presidenten Trump en Zelensky in het Witte Huis. Mensen reageren in het onderzoek bezorgd over de verslechterde verhoudingen tussen westerse landen.

'Een beschamende vertoning'

'Verbijsterend', 'schandalig' en 'gevaarlijk': verreweg de meeste panelleden zijn uitgesproken over het gebekvecht tussen de leiders. Kiezers van links tot rechts vinden het een beschamende vertoning van de president en vice-president van de Verenigde Staten.

Een PVV-kiezer: "Trump heeft Zelensky zeer amateuristisch en onheus bejegend. Hij zat hem als een klein kind de les te lezen. Van de president van Amerika mag je toch iets meer professionaliteit verwachten." Een paar mensen in het onderzoek noemen het juist 'dom' van de Oekraïense president Zelensky. "Als je een deal wil, moet je niet gaan zitten provoceren", vindt iemand.

De machtsverhoudingen verschuiven

De zorgen bij panelleden na de gebeurtenissen van vrijdag zijn groot. "Je ziet de machtsverhoudingen voor je neus verschuiven. Met twee idioten aan het roer van de grootste en sterkste krijgsmacht", beschrijft een van hen de president en vice-president van Amerika.

Mensen maken zich zorgen over de relatie tussen de VS en Europa (69 procent), over wat dit betekent voor de oorlog in Oekraïne (72 procent), en over een oorlog tussen Rusland en andere Europese landen (57 procent). "Rusland heeft een vrijbrief van Trump gekregen om de aanval op Oekraïne op te voeren. Na Oekraïne worden Estland, Letland en Litouwen aangevallen, en we krijgen geen bescherming meer van de VS", zegt iemand in het onderzoek.

'De NAVO is dood'

Het geloof in de NAVO, waar Amerika het machtigste lid van is, is flink lager dan in november vorig jaar. Van een meerderheid (61 procent) toen, gelooft nu nog maar een minderheid (39 procent) erin. Iemand zegt: "De NAVO is dood. De Amerikanen gaan de verdedigingsverplichtingen niet waarmaken en ik maak mij dan ook ernstig zorgen over de toekomst van de Baltische Staten."

De recente ruzie tussen Trump en Zelensky speelt een rol bij het kelderende geloof in de NAVO, maar uit de open reacties blijkt dat de terugval al langer aan de gang is. "De NAVO is een paar weken na de verkiezing van Trump eenzijdig opgeheven", schrijft een deelnemer.

NAVO- en EU-lidmaatschap Oekraïne?

Toch vinden de meeste mensen (59 procent), net als een paar weken geleden, dat Oekraïne toe moet treden tot de NAVO. 29 procent ziet dat graag zo snel mogelijk gebeuren. 30 procent wil dat de NAVO Oekraïne op langere termijn onder de vleugel neemt. De steun voor een EU-lidmaatschap van Oekraïne is even groot.

Daar tegenover staat een derde van de panelleden die niet wil dat het land van Zelensky toetreedt tot de EU of de NAVO. "Ook al heb ik te doen met Oekraïne, ik maak me zorgen over de corruptie in dat land. En ik kan het Poetin dan niet kwalijk nemen als hij dat als ultieme provocatie zal zien", zegt een panellid bezorgd.

Meer bevoegdheden EU

Het aantal mensen dat meer macht voor de EU wil, is de afgelopen tijd flink groter geworden. Ongeveer een jaar geleden zei nog 12 procent dat de Europese Unie meer bevoegdheden zou moeten krijgen. Inmiddels is dat gestegen naar 22 procent. Die bevoegdheden gaan voornamelijk over gezamenlijke defensie-uitgaven.

Een deelnemer schrijft: "Er moeten gezamenlijke leningen komen voor defensie, dus moet er meer verantwoordelijkheid naar Brussel. Ook een Europese legereenheid is keihard nodig." Er zijn zelfs panelleden die pleiten voor een gezamenlijk, Europees kernwapen, om krachtiger tegenover grootmachten als de VS, Rusland en China te staan.