radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Horecaondernemer Baukje in Leeuwarden dankbaar voor ingezameld geld: 'Maar ik ben niet de enige'

Horecaondernemer Baukje in Leeuwarden dankbaar voor ingezameld geld: 'Maar ik ben niet de enige'
Baukje Haarsma in haar lege zaak in Leeuwarden.
Bron: EenVandaag

Horecaondernemer Baukje Haarsma uit Leeuwarden is ontzettend dankbaar voor de crowdfunding die voor haar bedrijf is opgezet nadat ze zaterdag in tranen haar verhaal deed bij EenVandaag. "Maar het is eigenlijk een druppel op de gloeiende plaat."

Inmiddels is er ruim 26.000 euro opgehaald voor de horecazaak van Haarsma. Omdat ze afgelopen twee jaar haar zaak heeft verbouwd en nog niet zo lang open is, krijgt ze geen overheidssteun. De steun wordt namelijk gebaseerd op eerder gedraaide omzet, die ze niet heeft. Ze valt net buiten de boot.

Verlies is groot

De Leeuwardse zaak staat er prachtig bij: versiering en lampjes sieren het restaurant dat al volledig in kerstsfeer is gebracht. "Allemaal voor niets", verzucht Baukje Haarsma. Er wordt voortdurend een aanslag op flexibiliteit gedaan, zegt Haarsma.

"Daarnaast is het vooral vervelend dat je niet weet of je personeel er straks nog wel is. Ze kunnen misschien wel een maand zonder inkomen, maar die moeten uiteindelijk ook hun huur kunnen betalen. Dus je personeel raak je kwijt. Daarnaast hadden we natuurlijk allemaal personeelsborrels georganiseerd. Kerst stond voor de deur. Wij hebben 250 zitplaatsen. Tel uit wat ons verlies op dit moment is. Zonder steun houden we het niet lang vol."

Moedeloos

"Het houdt een keer op", zei ze zaterdag tegen EenVandaag toen het haar te veel werd. De ondernemer wordt er namelijk moedeloos van.

"Elke keer hebben we dingen verzonnen om toch het hoofd boven water te kunnen houden. In totaal hebben we twee normale maanden kunnen draaien deze herfst. We hebben nú geld nodig."

Ondernemer Baukje Haarsma was afgelopen zaterdag in tranen vanwege het uitblijven van coronasteun.

Niet de enige

"Alleen al in Leeuwarden en omstreken ken ik vijf andere ondernemers die buiten de compensatieregelingen vallen, maar dat zullen er nog veel meer zijn", zegt Haarsma. "Dus vraag ik me af hoe groot deze groep in het hele land dan wel niet is. Een drukke kerstperiode stond voor de deur, maar dan komt nu de lockdown voor ons allemaal als een klap in ons gezicht."

MKB Nederland ziet ook dat Haarsma niet de enige is. "Er is echt een gebrek aan maatwerk", zegt voorman Jacco Vonhof. "Ik wil niet wachten op het moment dat al deze ondernemers breken en er een golf van faillissementen komt."

Ondernemer Baukje Haarsma kijkt terug op de hartverwarmende reacties nadat een crowdfunding werd opgezet toen ze haar verhaal deed over haar situatie bij EenVandaag

Zorg voor je ondernemers

"Als er voor de ondernemers die buiten de boot vallen wederom géén compensatie komt, waar halen zij dan hun geld vandaan?", vraagt Vonhof zich af. "Dan ga je dus failliet."

Het is volgens hem absoluut geen tijd om als overheid heel zuinig te zijn. "Dat hoeft nu helemaal niet." Hij heeft dan ook een duidelijke boodschap aan het kabinet: "Zorg nou goed voor je ondernemers. Je hebt ze ook na de crisis nog nodig."

Jacco Vonhof van MKB Nederland vindt dat de overheid maatwerk moet toepassen.
Bron: EenVandaag
Jacco Vonhof van MKB Nederland vindt dat de overheid maatwerk moet toepassen.

Boegbeeld

Het fragment van de ondernemer in tranen werd afgelopen weekend volop gedeeld. Ook meerdere talkshows besteedden er aandacht aan, waardoor veel mensen besloten om online een donatie achter te laten. "Dat helpt zeker", zegt Haarsma. "Maar liever had ik gewild dat we ruimhartig gecompenseerd zouden worden."

"Kijk, ik ben nu een beetje het boegbeeld geworden voor de rest van Nederland, maar er zijn zoveel ondernemers tussen wal en schip gevallen. Ik ben niet de enige. Dus er moet nu echt iets gebeuren vanuit Den Haag. Die compensatie is hard nodig."

800 ondernemers

VVD-Kamerlid Thierry Aartsen zegt hij blijft strijden om ondernemers te compenseren zolang er beperkingen zijn. "Ook in de vorige lockdown zagen we dat de steunpakketten goed werken als je in het hokje past. We hebben om een schatting gevraagd over hoeveel ondernemers nu tussen wal en schip vallen en dan kom je uit op zo'n 800", zegt hij.

"We vragen al veel langer aan het kabinet om nou eens met goede oplossing te komen voor dit probleem. Vorig jaar hadden we een aparte startersregeling. Dat heeft voor een deel van de groep geholpen. Maar de andere mensen mag je niet laten vallen als je een harde lockdown afkondigt."

'Organisaties kunnen steun regelen niet aan'

Volgens Aartsen komt het er op neer 'dat de uitvoeringsorganisaties het simpelweg niet aankunnen'. "Die staan op omvallen. Die hebben moeite met alle uitvoeringsregelingen en dat is het gevecht dat we keer op keer blijven voeren."

Het doet misschien denken aan de toeslagenaffaire. "Ik ben voorzichtig met het maken van die vergelijkingen, maar ik heb die zorgen ook weleens uitgesproken: zorg ervoor dat je die mensen wel kunt helpen, anders zakken we weg in het moeras. Daar heb ik zelfs een forse aanvaring met de minister van mijn eigen partij over gehad. De mensen kunnen niet langer zonder steun. Op een gegeven moment is het op."

Luisteren

Ondernemer Baukje Haarsma en VVD-Kamerlid Thierry Aartsen in EenVandaag op NPO Radio 1

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen
Defensieminister Brekelmans
Bron: EenVandaag

PVV-leider Wilders gaf vandaag aan tegen het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne te zijn. Defensie-minister Brekelmans reageert hier koeltjes op. "Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat dat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

De plannen tot het vormen van een internationale troepenmacht voor de bescherming van Oekraïne veroorzaken een nieuwe splijtzwam in de regeringscoalitie. PVV-leider Geert Wilders is hier standvastig op tegen en gaat lijnrecht in tegen premier Dick Schoof.

Nog steeds positief over Amerika

Minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vertelt tegenover EenVandaag dat het kabinet vasthoudt aan het eigen regeerprogramma. "Dit is het standpunt van de heer Wilders. Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

Brekelmans blijft na het tumult van afgelopen week, waarin de Amerikaanse president Donald Trump Europa niet aan de onderhandelingstafel uitnodigde, positief over de Amerikanen. "Ik vertrouw de Amerikanen nog steeds, want ik heb ze ook horen zeggen dat voor hen de NAVO relevanter is dan ooit. En de NAVO is natuurlijk onze belangrijkste veiligheidsgarantie."

'Escalatie-dominantie'

Voor het Nederlandse kabinet blijft de Amerikaanse steun noodzakelijk bij het vormen van een 'robuuste vredesmacht' die Oekraïne moet beschermen. Brekelmans: "De 'backing' van de Amerikanen blijft nodig. Je hebt, om in militaire termen te spreken, altijd een escalatie-dominantie nodig ten opzichte van je tegenstander."

Hij legt uit: "Dus stel dat Rusland een eventueel vredesbestand gaat testen en ze zouden aansturen op een conflict, dan moeten ze weten dat ze bij iedere stap die ze zetten een sterkere tegenstander tegenover zich hebben. En daar hebben we Amerikanen echt voor nodig."

Minister Brekelmans over weigering PVV om troepen naar Oekraïne te sturen

'Europa moet plek aan tafel verdienen'

De defensieminister verwacht overigens dat Europa in een later stadium wel mag plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio horen zeggen dat als de gesprekken concreter worden, dat dan natuurlijk ook Oekraïne en Europa aan tafel zullen komen."

"Maar we zullen als Europa die plek ook moeten verdienen", gaat hij verder. "En die plek verdien je door duidelijk aan te geven wat wij als Europa militair in te brengen hebben. En vandaar dat wij als Europese landen nu huiswerk te doen hebben om gezamenlijk tot zo'n plan te komen."

Brede puzzel om te leggen

Over wat Nederland concreet aan materieel en troepen kan leveren aan een eventuele vredesmacht, blijft de minister vaag. "Wij kunnen als Nederland natuurlijk in alle domeinen wel iets leveren, maar daar zullen we goed naar moeten kijken."

"Het is niet zo dat wij allerlei F-35's, of schepen, of troepen klaar hebben staan, die ergens staan te wachten. Die zijn ook ingepland om een bijdrage aan de NAVO te leveren. Die brede puzzel moeten we eerst leggen."

Debat

Brekelmans zegt dat er gekeken kan worden wat we kunnen doen, als er een duidelijk mandaat en rugdekking van de VS is. "Ook in het parlement moet dan besloten worden of Nederland wel of geen bijdrage kan leveren."

Morgen debatteert de Tweede Kamer over welke positie Nederland moet innemen bij de onderhandelingen om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is
Een Nederlandse militair in Rukla bij de Russische grens
Bron: ANP

Trump wil dat we 5 procent van ons bbp uitgeven aan defensie. En ook de de Europese leiders vinden dat er nog meer geld naar defensie moet, nu we niet meer op onze Amerikaanse 'vrienden' kunnen vertrouwen. Maar het ophogen van het budget, heeft gevolgen.

Elke euro kan je natuurlijk maar een keer uitgeven, zegt financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser. Dus een verhoging van het defensiebudget zou niet zonder gevolgen zijn.

Duizelingwekkende bedragen

1 procent meer of minder klinkt misschien als niet zoveel, maar het gaat om duizelingwekkende bedragen legt Visser uit. "1 procent van het bbp is ongeveer 10 miljard. We geven nu ongeveer 2 procent uit, dus dat is iets meer dan 20 miljard. Wanneer dat 5 procent wordt, moet er dus nog 30 miljard bij."

Dat is ongeveer evenveel als wat we aan onderwijs uitgeven, zegt Visser. "Ter vergelijking: het meeste geld gaat naar de zorg en de sociale zekerheid, daar wordt jaarlijks boven de 100 miljard aan uitgegeven."

Bezuinigingen of staatsschuld

Willen we meer aan defensie uitgeven, dan zijn er eigenlijk twee opties, volgens Visser. "Of je haalt het ergens anders vandaan, dus bezuinigen, of je laat de staatsschuld oplopen."

Beide opties zijn ingewikkeld. Bezuinigen wil eigenlijk niemand en de vraag is dan vooral: waarop? "Dat is een politieke keuze, maar je zag bij de bezuinigingen op het onderwijs bijvoorbeeld al dat er veel weerstand is."

Bekijk ook

Hoge bedragen

Ook de hoogte van de bedragen zorgt daarbij voor gevoeligheid. "In Den Haag gaat het al weken over een btw-verhoging. Dat gaat om 1 miljard", vergelijkt hij.

"Bij zulke forse verhogingen in de defensie-uitgaven wordt dat alleen maar lastiger, want dan gaat het om grotere bedragen die ergens weggehaald moeten worden."

Ongemak

De andere optie, een hogere staatsschuld, is ongemakkelijk voor Nederland, vindt Visser. "Wij zijn het land dat altijd anderen de les lezen op het gebied van staatsschuld. Wij zijn daar zelf erg strikt op."

Wanneer wij de staatsschuld op laten lopen, zijn we niet meer geloofwaardig naar andere landen, gaat Visser verder. "En dan geven we hen eigenlijk een vrijbrief."

Bekijk ook

Tussenkop

Minister van financiën Heinen zei maandag in Brussel dat hij het ook niet ziet zitten om met Europese landen samen geld te lenen voor defensie-investeringen. "Deze opgave loopt echt via de nationale begrotingen", zegt Heinen. "Landen zullen daar zelf moeilijke keuzes moeten maken."

Visser roept politici op die keuzes wel te maken. "NAVO-baas Rutte heeft geopperd om het via de 'kaasschaafmethode' te doen en het overal een beetje weg te halen, maar het kan ook zijn dat er minder geld naar uitkeringen gaat omdat er meer naar defensie moet." Het zal dus een lastige afweging zijn om te kijken waar het geld precies vandaan moet komen.

Haalbaarheid

Visser zelf ziet het niet gebeuren dat we 5 procent gaan uitgeven aan defensie. Los van de vraag waar het geld vandaan moet komen, is het ook de vraag waar je het aan uitgeeft, zegt hij.

"Het geld gaat vooral zitten in mensen en materiaal. Defensie heeft behoefte aan mankracht, zowel militairen als niet-militairen. Het probleem is momenteel dat je het geld niet uitgegeven krijgt. Al maak je het geld vrij, er is ook nog een personeelstekort", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant