Op vijf plekken in het land is een dodelijke kattenziekte aangetroffen. Katten die ziek worden en niet gevaccineerd zijn, hebben nauwelijks kans om te overleven. Niet alleen de huisdieren hebben er last van, ook zwerfkatten lijden erg onder deze ziekte.

Dierenarts Michelle van Leeuwen, die werkt bij Stichting Zwerfkatten Nederland, heeft het parvovirus ontdekt bij katten in het land. Daarop sloeg ze alarm en heeft alle dierenartsen en dierenklinieken gewaarschuwd om zieke katten te testen. De Universiteit Utrecht heeft inmiddels uitbraken vastgesteld in Bergambacht, Ledeacker, Moerdijk, Odijk en Ruurlo.

Uitbraak is ongekend vroeg

De uitbraak is volgens directeur Carien Radstake van Stichting Zwerfkatten Nederland ongekend vroeg. "Het is een warme winter geweest en een heel nat voorjaar. Dus het virus komt al veel voor. Normaal zien we pas in het najaar uitbraken van de kattenziekte."

De zwerfkatten komen via meldingen uit het hele land bij hen binnen. Ze worden gecastreerd, gesteriliseerd en krijgen een gezondheidscheck. Inmiddels hebben ze al 24 besmette katten moeten laten inslapen.

Elf besmette kittens in huis

Radstake heeft hectische dagen achter de rug, zelf heeft ze elf besmette zwerfkittens uit de opvang thuis zitten. Drie daarvan waren niet meer te redden. "Ik heb ze nog in de couveuse gehad. Ze kregen koorts, rillingen en gingen wazig kijken, alsof ze in trans waren. Maar ze waren al te ver heen", vertelt ze.

De overige acht katjes hebben het gered, doordat ze meteen werden gevaccineerd en medicijnen kregen. Maar het was de vraag of het zou aanslaan. "Het is een race tussen vaccin en virus. Bij deze acht heeft het vaccin gewonnen. Maar één van de katjes heeft er neurologische problemen aan over gehouden: een scheef hoofd en rare bewegingen."

Anderhalf miljoen zwerfkatten

Het parvovirus veroorzaakt onder andere diarree, braken, sloomheid en koorts. Vaak gaan de katten binnen korte tijd dood. Baasjes doen er goed aan om huiskatten zo snel mogelijk te laten vaccineren als dat nog niet is gebeurd, is het advies van dierenartsen.

Het aantal katten in Nederland ligt volgens de Vogelbescherming tussen de 3,6 en 4,7 miljoen. Hiervan zijn ongeveer 3 miljoen huiskatten. En, naar schatting, ruim 1,5 miljoen zwerfkatten en verwilderde katten die vaak amper of niet bij de dierenarts komen.

Vaccin van levensbelang

Van de huiskatten is zo'n 30 procent gevaccineerd tegen de kattenziekte, bij zwerfkatten ligt dit aantal een heel stuk lager. Dierenarts Van Leeuwen kan er alleen naar raden waarom het zo laag is bij huiskatten. De kosten voor een vaccin zijn gemiddeld 40 euro. "Het is soms keuzes maken waar je je geld aan uitgeeft. Alles is duur", vertelt ze.

"Het kan ook zijn dat mensen door corona negatiever kijken naar vaccins. Maar in dit geval is het vaccin gewoon van levensbelang." Van Leeuwen ziet dat vooral bij kittens de ziekte heel hard kan gaan. "Het ene moment lijkt de kitten nog gezond en is aan het spelen, en 2 uur later kan hij dood liggen."

Elke dag douchen

Omdat het zo'n besmettelijk virus is voor katten, moest Radstake strenge hygiëneregels in acht nemen om de zwerfkittens te beschermen. Zo moest ze elke dag douchen, haar haren wassen, schone kleren aantrekken en zichzelf helemaal ontsmetten.

Het virus is niet gevaarlijk voor mensen, maar mensen kunnen het wel doorgeven aan andere katten. "Via schoenen, schoenzolen, kleding en je haar reist het virus mee naar andere plekken", somt ze op. "Zo kun je andere katten besmetten."

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."