Arbeidsongeschikt worden verklaard terwijl je het gevoel hebt dat je nog prima kunt werken. Het overkwam Peter Heutmekers (49) begin dit jaar vanwege parkinson. "In mijn beleving ben ik niet volledig arbeidsongeschikt."

Peter was 34 toen hij tot zijn verbazing gediagnostiseerd werd met de ziekte van Parkinson. Hij had niet gedacht dat zijn lichamelijke klachten door deze hersenziekte werden veroorzaakt.

Trillend oud mannetje

"Tot ik zelf de diagnose kreeg, zag ik een trillend oud mannetje voor me, als ik aan parkinson dacht", vertelt hij. Ruim 15 jaar later weet hij wel beter.

"Als jong persoon met parkinson kun je tegen andere dingen aanlopen dan iemand die al met pensioen is", weet Peter. Hij was niet van plan om zijn werk neer te leggen en herinnert zich nog goed hoe hij wilde bewijzen dat er 'heus niets was veranderd'.

Teruggefloten door de bedrijfsarts

"Ik werkte bij een groot accountantskantoor en maakte sowieso al veel uren, maar na de diagnose schoot ik erin door. Weken van 80 tot 100 uur werden voor mij heel normaal. Ik dacht: 'Ik heb dan wel een label, maar ik ga laten zien dat ik nog steeds mee kan doen.'"

Het vele werken hield hij niet vol. Hij werd hij teruggefloten door de bedrijfsarts, die hem het 'vriendelijke, doch dringende' advies gaf om terug te gaan naar 32 uur per week. "Ik weet nog dat ik dat in eerste instantie onzin vond, maar ze had natuurlijk hartstikke gelijk."

DBS-operatie

Inmiddels is er veel veranderd in Peters leven. Zo onderging hij een zogenoemde DBS-operatie, waarbij elektroden in de hersenen worden geplaatst. Een tijd hielp dat om de parkinsonverschijnselen te verminderen.

Tot 2 jaar geleden lukte het hem om 4 dagen per week te blijven werken. "Totdat de ziekte me een harde schop onder mijn kont gaf."

'Ik viel in slaap op mijn toetsenbord'

Er is niet één ziekte van Parkinson, benadrukt Peter. "De klachten zijn bij iedereen anders. Jong, oud, man, vrouw: iedereen ervaart andere symptomen. Bij mij zat het 'm in eerste instantie vooral in een groot tekort aan energie. Ik viel op een gegeven moment letterlijk in slaap op mijn toetsenbord. En als ik 's ochtends wakker werd, had ik het gevoel dat ik niet geslapen had."

Zijn gezondheidsproblemen leidden er uiteindelijk toe dat hij begin dit jaar volledig arbeidsongeschikt werd verklaard door het UWV. "Dat was natuurlijk precies wat ik niet wilde", zegt Peter. "Dat je officieel te horen krijgt dat je het niet meer kunt. Confronterend, weer zo'n label. Helaas heb je er weinig over te zeggen."

Paar uur per week

"In mijn beleving ben ik niet volledig arbeidsongeschikt", benadrukt Peter. "Ik ben dan ook heel blij dat mijn werkgever - nog altijd dezelfde - daar ook zo over dacht en ik nog steeds een aantal uur per week naar kantoor mag komen om collega's en klanten te adviseren."

Naast zijn arbeidsongeschiktheidsuitkering mag Peter een klein bedrag bijverdienen. "Administratief zorgt dat voor flink wat uitzoekwerk en ook wel gedoe, maar gelukkig denkt mijn werkgever daar heel goed in mee."

Werk belangrijke plek

Zijn werk is voor Peter een heel belangrijke plek, legt hij uit. Altijd al geweest. "Omdat ik altijd veel heb gewerkt, en al 25 jaar bij hetzelfde bedrijf, speelt mijn sociale leven zich grotendeels daar af. Als ik helemaal stop, valt dat ook weg."

Hij moet er niet aan denken om alleen nog maar thuis te zitten. Al overleeft hij het ook wel weer als het toch zo ver komt, daar is hij zeker van. "Dat heeft te maken met hoe ik in het leven sta. Ik heb parkinson, daar kan ik niks aan veranderen. Dus ik probeer altijd te kijken naar waar ik nog wel invloed op heb, wat ik nog wel kan. Lichamelijk kan ik steeds minder, maar mentaal kan ik nog hartstikke veel."

Anderen inspireren

Niet dat hij nooit een slechte dag heeft, benadrukt hij. Soms heeft hij er een paar achter elkaar. "Maar het helpt me dan om de situatie te accepteren zoals die is. Dat werkt voor mij het beste. Ik ken geen andere houding, zo heb ik altijd in het leven gestaan."

Hij begrijpt dat niet iedereen op die manier in het leven kan staan, maar toch hoopt hij er zoveel mogelijk mensen met parkinson of een andere chronische ziekte mee te inspireren. "Daarmee help je jezelf en de mensen om je heen. Ook voor je naasten is het zwaar."

Meerdere natuurbranden en een sproeiverbod in Brabant: het is erg droog. En dat terwijl het pas begin april is. Wapenen we ons wel goed genoeg tegen droogte? "Er is in de winter vrij veel regen gevallen, maar dat water is voor een groot deel afgevoerd."

De kogel is door de kerk: de publieke omroep wordt grondig hervormd. Van de dertien omroepen blijft een handvol 'omroephuizen' over en de NTR verdwijnt, waardoor nog onduidelijk is wie programma's als Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal gaat maken.

Minister Eppo Bruins, die verantwoordelijk voor is mediabeleid, heeft zijn plannen vandaag in een brief naar de Tweede Kamer gestuurd. Volgens hem moet de publieke omroep beter inspelen op veranderingen in de samenleving en de opkomst van de grote techbedrijven, die de digitale media domineren. Ook wil Bruins 157 miljoen euro bezuinigen.

'Iedereen een plek geven'

"Wat we nodig hebben is een publieke omroep die beter samenwerkt, waar men met elkaar ervoor zorgt dat er meer geluid vanuit de samenleving terechtkomt in de omroepen en de programma's", zegt Bruins over het doel van zijn plannen. "Wat ik hoop is dat we over een paar jaar nog die mooie programma's zien die we nu ook zien, maar dat we merken dat iedereen een plek krijgt in het bestel."

In het huidige omroepbestel gaat dat nu niet goed, vindt de minister. Om een nieuw geluid te laten horen moet je eerst een compleet nieuwe omroep oprichten, met het daarbij minimaal 50.000 leden en een volledig nieuwe organisatie. Tussen een idee en het eerste programma zit volgens hem te veel tijd.

Vier of vijf 'omroephuizen'

Om dit te veranderen, en om kosten te besparen, moeten de huidige dertien omroepen van Bruins - als alles meezit - in 2029 opgaan in vier of vijf 'omroephuizen'. Daarmee is het bijna onvermijdelijk dat bekende omroepnamen zullen verdwijnen. In de toekomst hoeven omroepen bovendien geen leden meer te hebben en kunnen er geen nieuwe omroepen meer toetreden tot het bestel.

Maar om ervoor te zorgen dat alle geluiden die te horen zijn in de maatschappij ook daadwerkelijk een plek krijgen op televisie, radio en internet, wil de minister de omroephuizen verplichten om 'mee te bewegen met veranderende geluiden in de samenleving'. Hoe dat er in de praktijk uit moet gaan zien en wie daar toezicht op houdt, moet nog worden uitgewerkt, erkent hij.

Wat merkt de kijker?

Wel is het 'onvermijdelijk' dat de kijker of luisteraar iets gaan merken van de plannen, erkent de minister. Dat komt door de jaarlijkse bezuiniging van bijna 160 miljoen euro, maar ook door het verdwijnen van een omroep als de NTR. Die maakt educatieve programma's en (educatieve) jeugdprogramma's. Denk aan Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal, maar ook programma's als Andere Tijden.

De hervormingen van de publieke omroepen leveren volgens Bruins daarnaast niet genoeg geld op om te voorkomen dat in de toekomst ook programma's van andere omroepen op radio en televisie geschrapt zullen moeten worden.

'Meer herhalingen'

"Dit zal leiden tot meer herhalingen en minder productie", verwacht mediahistoricus en omroepdeskundige Huub Wijfjes van de Rijksuniversiteit Groningen. Ook is het volgens hem de vraag wie programma's als Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal - 'die breedgedragen zijn' - zal overnemen.

"De minister wil dat de educatieve taken naar andere omroepen gaan", legt hij uit. "Maar wie neemt dat soort programma's over? Of de geschiedenisprogramma's? Dat is onduidelijk."

Terug naar oude systeem

De mediahistoricus zegt dat Nederland met het nieuwe omroepbestel terugkeert naar het systeem dat voor 1968 bestond: omroepen die voor eeuwig in het bestel zitten omdat nieuwe omroepen niet kunnen en mogen toetreden.

En met het opheffen van de NTR, een zogenoemde 'taakomroep' die culturele en educatieve programma's moet uitzenden, keren we volgens Wijfjes terug naar de situatie van voor 1992. "Mijn grootste zorg is: hoe wordt de kwaliteit overeind gehouden met minder geld?"

'Eindelijk alles op de schop'

VVD-Kamerlid Claire Martens is juist tevreden dat het omroepbestel nu eindelijk op de schop gaat. Haar partij pleit al jaren voor een grondige stelselherziening omdat de publieke omroep niet meer bij de tijd zou zijn.

In het plan van minister Bruins zegt Martens grotendeels haar eigen plannen terug te zien. "Focus op waar wat ons betreft eigenlijk de publieke omroep voor is. Dus meer op journalistiek, en op het maken van culturele programma's."

Minder geld, minder kwaliteit?

Het Kamerlid zegt dat het 'een feit' is dat de publieke omroep het moet gaan doen met minder geld. "Maar dat betekent niet dat de mensen thuis daar last van gaan hebben", vertelt ze. "Wij willen al die managementlagen, al die bestuurslagen gaan afzwakken. Dus minder geld naar de publieke omroep betekent niet minder geld naar de journalistiek."

Maar volgens omroepdeskundige Wijfjes is dat nog maar de vraag: "De hervorming hinkt op twee gedachten: enerzijds bezuinigen, maar anderzijds investeren in de publieke omroep en journalistiek. Dat is moeilijk met elkaar te verenigingen."