Veel weerstand tegen vaccinatieplicht om weer naar school of werk te kunnen na de zomervakantie

Er is verdeeldheid over hoe de samenleving open kan als de zomervakantie erop zit. Zoveel mogelijk mensen inenten is volgens de meesten dé uitweg uit deze crisis, maar een vaccinatieplicht om naar de universiteit of het werk te komen is uit den boze.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 27.000 leden van het Opiniepanel. In de persconferentie van vanavond geven demissionaire coronaministers Rutte en De Jonge een beeld van hoe de samenleving weer naar werk of school gaat. In de landen om ons heen wordt serieus gekeken naar een vaccinatieplicht, maar volgens het kabinet is dat in Nederland niet aan de orde. Nog niet, tenminste.

Studenten zijn voor coronapas

Een belangrijk onderdeel van de persconferentie is het onderwijs. Om fysiek les te krijgen, vervalt waarschijnlijk de 1,5 meter regel in het hoger onderwijs. De helft van de 700 studenten die EenVandaag ondervroeg, juicht dat toe. 39 procent niet van de studenten vindt het geen goed idee. Zij willen vooral voorkomen dat het onderwijs weer moet sluiten bij een uitbraak door het loslaten van die maatregel.

Wat meer steun is er voor het laten zien van een coronapas bij binnenkomst: 55 procent van de studenten is daar voor. Met een coronapas toon je aan dat je gevaccineerd of negatief getest bent. Een vaccinatieplicht gaat studenten duidelijk te ver. Zeven op de tien (69 procent) zien dat niet zitten. Zij willen vooral dat een tweedeling voorkomen wordt. Volgens hen ligt er met de coronapas een inclusiever alternatief voorhanden.

Ongevaccineerde scholier niet weigeren

En hoe moet het verder op de middelbare scholen? Zowel ouders van scholieren als leraren vinden dat leerlingen afstand moeten houden tot hun docenten. Over het vasthouden aan de mondkapjes in de aula of de gang is minder overeenstemming: ouders zien die maatregel het liefst verdwijnen, leraren zijn verdeeld.

En wat als er een corona-uitbraak komt in de klas? Een minderheid van de ouders (24 procent) en leraren (29 procent) vindt dat dan alleen de besmette en niet-gevaccineerde leerlingen naar huis moeten, zoals in Frankrijk recent is bepaald. Een grotere groep ouders en docenten vindt dat dan alleen de besmette leerling thuis les moet volgen.

Basisschool nooit meer dicht

Hoe de coronasituatie ook is, basisscholen mogen nooit meer gesloten worden, vindt een ruime meerderheid van de basisschooldocenten (59 procent) en ouders (76 procent). Van alle onderwijsniveaus wordt de basisschool als meest cruciaal gezien.

De grootste groep ouders vindt dat bij een corona-uitbraak alleen de besmette leerling naar huis moet. De meeste leraren (55 procent) zien toch liever dat dan de hele klas naar huis gaat. Zij denken dat bij kinderen vaak niet meer te traceren is wie contact heeft gehad met de besmette leerling.

Werkgever mag geen vaccinatie eisen

Hoewel er nu nog een thuiswerkadvies geldt, zullen er na de zomervakantie vermoedelijk meer werknemers op kantoor bij elkaar komen. Mag de werkgever dan eisen dat zij gevaccineerd zijn? Bij zowel werkgevers (38 procent) als werknemers (42 procent) is daar matige steun voor.

Sommige werkgevers zeggen in het onderzoek van EenVandaag dat wel te willen, maar dat niet te durven vragen. Vooral omdat dit juridisch niet mag: "Ik mag als werkgever niet eens de reden van ziekmelding vragen, in een dossier verwerken of navraag doen bij de ARBO-arts", vertelt een werkgever.

Ethisch niet verantwoord

Werkgevers zijn het bovendien met werknemers eens dat het eisen van een vaccinatie ethisch niet verantwoord is. "Als de overheid je niet kan verplichten, dan werkgevers al helemaal niet", zegt een ondervraagde werknemer.

Velen zeggen daar wel bij dat je van werknemers die met kwetsbare groepen werken wel verwacht mag worden dat zij zich laten testen of een mondkapje op houden.

Geen vaccinatieplicht voor noodzakelijke gelegenheden

Voor een vaccinatieplicht om op het werk of op school te komen, is dus weinig enthousiasme. De meeste mensen (63 procent) denken dat een hoge vaccinatiegraad de uitweg is uit deze crisis en velen hebben de hoop en het vertrouwen dat genoeg Nederlanders zich laten inenten. "En verder is het leven met het virus", is de tendens.

Ongevaccineerden een bezoek aan een noodzakelijke, openbare gelegenheid - als een ziekenhuis of politiebureau - weigeren, is dan ook geen populair idee. Volgens ondervraagden kun je dat een mens simpelweg niet ontzeggen. Wel moeten ongevaccineerden zich daar aan maatregelen houden, zoals afstand houden, mondkapje op of een test voor binnenkomst. Voor het alleen toelaten van gevaccineerden in niet-noodzakelijke gelegenheden, als restaurants en theaters, is meer steun: 55 procent van de ondervraagden is daarvoor.