Met 9 zetels noteert het CDA het laagste zetelaantal dat de afgelopen 40 jaar werd gemeten. Pieter Omtzigt stapte op en met hem veel kiezers. Is de bodem al bereikt?

Het CDA is de partij die zo'n 30 jaar geleden nog een derde van de Tweede Kamerzetels in handen had: 54 zetels, onder Lubbers, de langstzittende minister-president van Nederland.

Grote Tijden

Nu is de vergelijking met die Grote Tijden lang geleden misschien een beetje flauw. Maar ook 10 jaar geleden nog leverde het CDA met Balkenende (die behaalde in 2006 nog 41 zetels) de laatste premier vóór Rutte. Het lijkt zo lang geleden en het verschil is zo groot. Het CDA dat drie maanden geleden 15 zetels haalde bij de verkiezingen, raakte er daar sindsdien nog 6 van kwijt.

Die vertrekkers zijn vooral kiezers die op het CDA stemden. Niet zozeer vanwege het partijprogramma, maar vanwege een persoon: Pieter Omtzigt. Het geeft des te duidelijker aan hoe smal de basis geworden is waar het CDA nog op leunt. Het is de partij de afgelopen jaren niet genoeg gelukt om kiezers duidelijk te maken waar ze inhoudelijk voor staat.

Lees ook

Er is tijd

Er is ook goed nieuws. Er lijken - ik zeg het voorzichtig, de formatie loopt niet op rolletjes - niet snel nieuwe Tweede Kamerverkiezingen aan te komen. Dat maakt deze zetelpeiling voorlopig 'slechts' een tussenstand en geen aankondiging van reëel verlies. Er is tijd om de gemoederen te laten bedaren, te zoeken naar een nieuwe positie en het vertrouwen van kiezers te herstellen.

En dat is nodig, want het vertrouwen is laag: slechts de helft van de mensen die drie maanden geleden op het CDA stemden zegt nog vertrouwen te hebben in Wopke Hoekstra. Ter vergelijking: de gemiddelde partijleider staat op zo'n 90% vertrouwen bij de eigen kiezers. De affaire Omtzigt heeft diepe sporen nagelaten in het imago van de CDA-leider. Het overgrote deel van kiezers die geen vertrouwen zeggen te hebben, is in de peilingen inmiddels verhuisd naar partijen als de VVD of BBB.

De bodem?

Nog een lichtpuntje: de meeste CDA-leden hebben deze maand het vertrouwen in Hoekstra behouden. Veel leden verwijten niet alleen het CDA-bestuur deze crisis, maar óók Pieter Omtzigt. Is de bodem bereikt?

Met reces en zomervakantie in aantocht ben ik geneigd te zeggen van wel - de eerstvolgende toets komt medio augustus als de formatie wordt hervat. En de eerste grote electorale uitdaging staat over negen maanden. Hoekstra heeft tot de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 de tijd om te zorgen voor rust binnen zijn partij - en inhoud voor zijn kiezers.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.