radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Een derde van EK-kijkers wil ook in Duitsland statement van Oranje: 'Topsporters zijn rolmodellen'

Een derde van EK-kijkers wil ook in Duitsland statement van Oranje: 'Topsporters zijn rolmodellen'
Georginio Wijnaldum draagt de OneLove-aanvoerdersband tijdens het EK in 2020.
Bron: ANP

Ruim een derde van de Oranje-supporters (35 procent) wil dit EK een statement van het Nederlands elftal. Het omstreden WK in Qatar stond bol van de statements, maar ook in Duitsland moet er een signaal gegeven worden, zegt een deel van de fans.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag in de aanloop naar het Europees kampioenschap voetbal in Duitsland dat op 14 juni begint. Het EK is het eerste landentoernooi sinds het veelbesproken WK in Qatar, waar het over veel zaken ging, maar weinig over voetbal.

Niet nodig

Discriminatie, LHBTI-rechten, corruptie, arbeidsomstandigheden: de regering, inclusief de koning, zag genoeg reden om thuis te blijven bij de wedstrijden van Oranje. En het Nederlands elftal wilde de OneLove-band dragen, een statement tegen discriminatie en racisme, ware het niet dat de FIFA dat verbood.

Zulke gebaren zou men niet verwachten nu het aanstaande EK in democratisch voetballand Duitsland wordt gespeeld. Geen enkel land is tot nu toe van plan om zich ergens over uit te spreken op het EK. Voor de grootste groep Oranjefans (61 procent) is het dan ook niet nodig om dit EK een statement te maken.

Moet Oranje een statement maken op het EK in Duitsland?

'Werelden niet mengen'

Veel tegenstanders, vooral voetballiefhebbers, willen niet dat politiek en sport zich met elkaar vermengen. "Gewoon lekker voetballen", is een uitspraak die veel wordt gedeeld.

Er zijn ook tegenstanders bij wie de frustratie dieper zit. Een panellid schrijft bijvoorbeeld: "Alsjeblieft, ik smeek het: laat dit EK weer los van politiek en andere standpunten." Een andere deelnemer schrijft: "Sport moet verbroederen, sport moet verbinden. Je moet deze werelden niet met elkaar vermengen."

Bekijk ook

Rolmodellen

Toch is er een behoorlijke groep (35 procent) van voetballiefhebbers die wel wil dat Oranje ergens tegen protesteert. Een kwart (25 procent) wil dat het team van Koeman een signaal laat zien tegen racisme en/of discriminatie in en rond het voetbal.

Een Oranjefan uit het Opiniepanel zegt daarover: "Topsporters zijn rolmodellen en kunnen dus invloed uitoefenen. Dat moet niet politiek zijn, maar moet wel gerelateerd zijn aan onbeschoft gedrag zoals discriminatie en racisme." Anderen stellen dat Oranje alleen een statement moet maken over zaken waar de voetbalwereld zelf mee te maken heeft: "Omdat racisme vaak voorkomt bij voetbal. Spelers en publiek hebben er zelf invloed op. Daar mag je niet over zwijgen."

Moet ons elftal een statement maken op het EK? En hoe ver komt het team? Dit en meer bekijk je in onze tv-uitzending.
info

Wordt Oranje weer Europees kampioen in Duitsland?

Dat denkt maar 3 procent van de Oranjefans. De meesten (43%) denken dat Oranje de kwartfinale haalt. Dat is verder dan het laatste EK, toen Oranje in de achtste finale verloor van Tsjechië.

'Einde zoek'

Voor een statement tegen andere zaken, zoals de oorlogen in Gaza en Oekraïne, is minder steun. Panelleden vrezen voor een glijdende schaal: "In het algemeen een statement maken is prima. Maar als je een of twee zaken benoemt, zoals de oorlogen, vergeet je de rest van de wereld en is het einde zoek", aldus een ondervraagde voetbalfan.

1 op de 10 Oranjefans vindt dat de selectie wel aandacht moet vragen voor de oorlogen aan de randen van het continent. "Dit zijn uitstekende momenten om een statement te maken. Miljoenen mensen kijken."

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 18 tot en met dinsdag 21 mei 2024, waar 26.142 mensen aan meededen. Daarvan gaven 14.794 mensen aan dat ze EK's of WK's doorgaans volgen. Deze groep wordt in tekst aangeduid als 'Oranjefans'. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Moet Oranje een statement maken op het EK en leeft het toernooi eigenlijk al?

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de behandeling van de Voorjaarsnota een van de belangrijkste financiële momenten van het jaar is

Waarom de behandeling van de Voorjaarsnota een van de belangrijkste financiële momenten van het jaar is
Folkert Idsinga (NSC) en Nicolien van Vroonhoven (NSC) komen aan bij het ministerie van Financiën, waar de coalitiepartijen beginnen aan de onderhandelingen over de Voorjaarsnota
Bron: ANP

Al sinds het aantreden van kabinet-Schoof kijkt politiek Den Haag met angst en beven uit naar de onderhandelingen over de Voorjaarsnota. Maar wat is deze nota precies en waarom is die zo belangrijk? "Na Prinsjesdag het belangrijkste financiële moment."

Het ministerie van Financiën is vanaf vandaag weer even het middelpunt van politiek Den Haag. Minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) en de fractievoorzitters van coalitiepartijen VVD, PVV, NSC en BBB proberen het daar de komende dagen eens te worden over de Voorjaarsnota.

Begroting van het lopende jaar

De Voorjaarsnota is het document waarin de begroting van het lopende jaar wordt aangepast. Dit gebeurt altijd in het voorjaar. Verder is de Nota ook het document waarin vooruit wordt gekeken naar toekomstige begrotingen.

Dit is elk jaar een spannend moment, maar dit jaar wordt er gesproken over miljarden euro's aan opgespaarde problemen.

Bekijk ook

Politieke 'wenslijstjes'

Daarbovenop komen ook nog de politieke 'wensenlijstjes' - van lagere huren tot extra geld voor gemeenten - die samen tot miljarden én miljarden euro's extra optellen.

En omdat het onderlinge wantrouwen in de coalitie groot is, gonst het in de Haagse wandelgangen daarom al maanden dat het kabinet wel eens hierom zou kunnen vallen.

Pittige gesprekken

"Het worden wel pittige gesprekken, verwacht ik", geeft minister Heinen toe tegenover EenVandaag. "De wensen zijn natuurlijk hoog, maar ik heb nog geen dekking gezien. En daar zit natuurlijk altijd de moeilijkheid in: hoe ga je het betalen?"

"Ik snap heel goed de wens voor extra uitgaven, maar matig want we krijgen het niet altijd uitgegeven en de inflatie is hoog, dat moeten we niet aanwakkeren", zegt de minister van Financiën.

Bekijk ook

'Lopen we op schema?'

"Het is na Prinsjesdag het belangrijkste financiële moment van het jaar," benadrukt Wimar Bolhuis over de Voorjaarsnota. Bolhuis is gespecialiseerd in overheidsfinanciën en als econoom verbonden aan de Universiteit Leiden.

"We hebben met Prinsjesdag een begroting voor 2025 gemaakt. Bij de Voorjaarsnota wordt gekeken: hoe gaat het eigenlijk met de uitgaven en de inkomsten? Loopt dat op schema?"

Alvast vooruitblikken

Een tussentijdse check van het huishoudboekje van de overheid dus, gecoördineerd door de minister van Financiën. Maar volgens econoom Bolhuis is het meer dan dat alleen.

"Het is ook belangrijk omdat je alvast met elkaar vaststelt welke uitgaven je wilt doen in de begroting voor de komende jaren. Dat is belangrijk. Wil je meer uitgeven aan bepaalde onderwerpen? Moet je de komende jaren problemen oplossen?"

Bekijk ook

Begrotingsregels

Al die wensen zijn gebonden aan speciale spelregels, zegt Bolhuis. "De begrotingsregels stellen bijvoorbeeld dat je niet zomaar extra uitgaven mag doen als minister. Daar moet goedkeuring voor zijn. En als je dat wil doen, zou je bijvoorbeeld extra moeten bezuinigen."

Een andere regel waar alle partijen zich aan moeten houden: "Daarnaast is er de regel dat als je meevallers hebt op je begroting, dat je die niet zomaar opnieuw mag uitgeven. Die moeten terug naar het ministerie van Financiën. Zo komt er weer ruimte voor andere ministeries om geld uit te geven."

Politieke wensen

En extra geld willen alle coalitiepartijen maar al te graag uitgeven. Zo gek is dat volgens Bolhuis niet, want zo halverwege het jaar ontstaan er allemaal nieuwe politieke wensen. Denk aan extra geld om de energierekening naar beneden te brengen, de huren en benzineprijzen te verlagen of de kinderopvang goedkoper te maken.

Maar ook de situatie in Oekraïne en de opstelling van de Amerikaanse president Donald Trump dwingen tot extra investeringen in defensie.

Bekijk ook

Nog meer geld nodig

Daarnaast heeft het kabinet ook nog geld nodig om de BTW op cultuur, media en sport te verlagen. Er is verder ook geld nodig om het stroomnet te verzwaren, de problemen met de vermogensbelasting zijn nog altijd niet opgelost, en er is ook extra geld nodig om de WIA-uitkeringen te compenseren.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over extra geld voor de stikstofproblemen en om de jeugdzorg in gemeenten te verbeteren.

Bekijk ook

Staatsschuld

PVV en BBB zien de oplossing voor deze problemen in de lage staatsschuld die Nederland heeft. Daardoor zouden we makkelijk miljarden euro's kunnen lenen om al die wensen te betalen. "Nederland heeft een relatief lage staatsschuld, ongeveer 45 procent van het bruto binnenlands product. Dat is internationaal gezien laag," erkent Bolhuis.

De vraag is alleen of het verstandig is de staatsschuld op te laten lopen. "Je zou deze kunnen laten oplopen, maar de belangrijkste vraag is natuurlijk wat ga je met dat geleende geld doen? Ga je met dat geld dan investeringen doen die zich ook terugbetalen?"

Nieuwe planning

De conclusie volgens Bolhuis? "Het is een schaarstediscussie. Je moet kiezen. Dus dat wordt voor het kabinet wel een lastige keuze. Want er zijn gewoon vier partijen met verschillende belangen," zegt Bolhuis.

"Maar uiteindelijk is het de minister van Financiën en de minister-president om een keuze te maken en de nieuwe plannen voor 1 juni naar de Tweede Kamer te sturen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Groot deel asielzoekers die eigenlijk naar ander EU-land moeten om procedure af te wachten, doen dat niet

Groot deel asielzoekers die eigenlijk naar ander EU-land moeten om procedure af te wachten, doen dat niet
Bord van de IND, beeld ter illustratie
Bron: ANP

Slechts één op de vijf asielzoekers in Nederland die volgens de regels naar een ander EU-land moeten terugkeren, wordt daadwerkelijk overgedragen. Dat blijkt uit cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

In 2023 werden 11.440 zogenoemde overdrachtsverzoeken ingediend. Maar slechts 2.420 asielzoekers vertrokken daadwerkelijk naar het land waar ze hun procedure zouden moeten afwachten. Voor 2024 ligt het aantal verzoeken op 8.820, waarvan er tot nu toe maar 1.550 zijn gehonoreerd. Volgens de IND kunnen overdrachten door lange procedures meer dan een jaar duren.

Grote verschillen tussen EU-landen

De bereidheid van EU-landen om asielzoekers terug te nemen, verschilt sterk. Duitsland accepteert bijna de helft van de verzoeken, terwijl Italië vrijwel nooit reageert. In de afgelopen 3 jaar is er geen enkele asielzoeker vanuit Nederland naar Italië teruggestuurd, ondanks ruim 4.000 verzoeken.

Griekenland en Hongarije krijgen vanuit Nederland zelfs helemaal geen verzoeken meer. Deze landen weigeren structureel om asielzoekers terug te nemen, waardoor het aantal succesvolle overdrachten al 5 jaar op nul staat.

Bekijk ook

Nederlandse rechters blokkeren soms overdrachten

Soms voorkomen Nederlandse rechters dat een asielzoeker wordt teruggestuurd. In de afgelopen 2,5 jaar gebeurde dat bijvoorbeeld twee keer bij overdrachten naar België. Dit omdat asielzoekers daar een 'onmenselijke behandeling' te wachten zou staan.

De meeste asielzoekers die volgens de zogeheten Dublinverordening naar een ander EU-land zouden moeten vertrekken, verdwijnen uit het zicht van de autoriteiten. Ze worden als 'met onbekende bestemming vertrokken' geregistreerd, waardoor overdracht niet meer mogelijk is.

Bekijk ook

Veel asielzoekers verdwijnen in de illegaliteit

Volgens migratiedeskundige aan de Universiteit Leiden Mark Klaassen, die ook lid is van de Adviesraad Migratie, is het voor het kabinet geen prioriteit om deze groep te volgen of te dwingen te vertrekken. "Daar is nu geen effectief beleid voor", zegt hij.

"De overheid zou beter haar best moeten doen om mensen in een opvangvoorziening te houden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant