Ondanks het zoveelste verkiezingsverlies voor de SP mag Lilian Marijnissen van de eigen kiezers de partij blijven leiden. Het valt de landelijke tak niet te verwijten dat de partij ruim 100 van de 280 raadszetels kwijtraakt, vinden zij.

Dat zegt een meerderheid van de ruim 2000 SP-kiezers die EenVandaag een dag na de gemeenteraadsverkiezingen ondervroeg in een onderzoek. Voor de vijfde keer op rij noteerde de partij rode cijfers. Dat betekent dat de socialisten bij de verkiezingen op alle niveaus zetels hebben ingeleverd. Extra pijnlijk detail bij de huidige verkiezingen is dat de SP in thuisstad Oss niet meer de grootste is.

Weinig verwijt landelijke tak

Slechts een derde van de kiezers die bij de Tweede Kamerverkiezingen SP stemde (34 procent), verwijt de landelijke tak dat er opnieuw een verkiezing is verloren. Ruim de helft (53 procent) zegt dat het nauwelijks of niet aan de partijtop heeft gelegen.

Volgens kiezers had de SP vooral last van het slechte imago van de landelijke politiek in het algemeen en het steeds grotere aanbod van lokale alternatieven in hun gemeente. "De SP staat van de landelijke partijen wel het dichtst bij de burger, maar echt lokale partijen nog meer. Er zijn er in mijn dorp ook meer bijgekomen die het goed hebben gedaan."

info

Verlies SP onder Lilian Marijnissen

  • Gemeenteraadsverkiezingen 2018: van 440 naar 285 zetels
  • Provinciale Statenverkiezingen 2019: van 70 naar 35 zetels
  • Europese Parlementsverkiezingen 2019: van 2 naar 0 zetels
  • Tweede Kamerverkiezingen 2021: van 14 naar 9 zetels
  • Gemeenteraadsverkiezingen 2022: van 280 naar 173 zetels

Veel SP'ers bleven thuis

Dat de SP last had van de opkomst van lokale partijen blijkt wel uit Ipsos-onderzoek op verkiezingsdag. Ruim een kwart (27 procent) van de eerdere SP-kiezers vond in een lokale partij een beter alternatief.

Maar vooral bleven kiezers die tijdens de Tweede Kamerverkiezingen nog SP stemden deze keer thuis. In hetzelfde Ipsos-onderzoek zegt ruim een derde van de kiezers uit 2021 (38 procent) niet te hebben gestemd. Geen vertrouwen in de landelijke politiek in het algemeen is daar verreweg de grootste reden voor, blijkt uit aanvullend onderzoek van EenVandaag. Hoewel de SP ageert tegen de politieke cultuur weet de partij eigen kiezers daarmee niet te motiveren, maar stoot het blijkbaar kiezers af.

Geen twistpunt

In 2010 stapte één van de voorgangers van Marijnissen, Agnes Kant, na verlies bij lokale verkiezingen op. Wat kiezers betreft hoeft Marijnissen niet dezelfde beslissing te nemen. Driekwart (73 procent) van de mensen die bij de Tweede Kamerverkiezingen nog SP stemde, vindt dat Lilian Marijnissen de SP-kar kan blijven trekken.

SP-kiezers over Marijnissen

"De plaatselijke partijen hebben hun punt gewoon niet kunnen drukken. Dat is Marijnissen niet aan te rekenen." Sommige SP-kiezers tasten in het duister over de reden dat het Marijnissen niet lukt om de weg naar boven te forceren: "Lilian Marijnissen voerde ook bij de Tweede Kamerverkiezingen een goede campagne en kreeg niet wat zij verdiende. Blijft voor de SP de juiste persoon." Ook de meeste van de 350 SP-leden die EenVandaag ondervroeg staan nog achter haar: driekwart vindt dat zij mag aanblijven.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 17 tot en met 21 maart 2022. Aan het onderzoek deden 23.898 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, waarvan 2.211 bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 op de SP stemden. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.