Een overgrote meerderheid wil dat de asielinstroom in Nederland wordt beperkt. Dat zijn vooral rechtse kiezers, maar ook grote groepen kiezers van linkse en middenpartijen vinden beperking een noodzaak.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 30.000 leden van het Opiniepanel. Nadat het kabinet struikelde over dit thema is immigratie deze verkiezingen een topprioriteit voor kiezers. De helft (49 procent) noemt het één van de belangrijkste onderwerpen die de politiek moet aanpakken.

Rechtse partijen voor beperken asiel

Asiel is voor velen het belangrijkste thema, als het over immigratie gaat: maar liefst acht op de tien kiezers vinden de instroom nu te hoog en willen dat die beperkt wordt. Dat zijn vooral kiezers aan de rechterkant van het spectrum, zoals die van de VVD, PVV, FVD, JA21 en BBB. Vrijwel alle kiezers van deze partijen willen dat de aantallen drastisch naar beneden gaan.

Kiezers van middenpartijen als NSC en het CDA denken er niet veel anders over. 95 procent van de NSC-kiezers wil minder asielzoekers opvangen, 90 procent van de CDA-kiezers heeft dezelfde mening. Een panellid dat op de partij van Pieter Omtzigt wil stemmen, zegt daarover: "Als het systeem piept en kraakt, zullen er keuzes gemaakt moeten worden. Hoe schrijnend dat soms ook is."

Moet de asielinstroom beperkt worden? Uitsplitsing naar huidige kiezers

Ook veel linkse kiezers voor

Maar de steun voor het beperken van de asielinstroom is er niet alleen bij rechts. Ook op links vinden grote groepen kiezers de urgentie groot. SP-kiezers het meest: 85 procent van hen vindt dat het aantal asielzoekers moet krimpen.

Grote groepen kiezers van de ChristenUnie (58 procent), Partij voor de Dieren (52 procent), D66 (48 procent) en Volt (42 procent) delen die opvatting. Veel van deze kiezers staan niet per se onwelwillend tegenover het opvang van asielzoekers, maar zien dat dat niet op een verantwoorde manier kan. Een D66-kiezer in het onderzoek: "We moeten wel in staat zijn mensen die komen ook menswaardig bestaan te bieden, met perspectief. Dat lukt ons nu niet."

info

Verkiezingsdebat bij EenVandaag

Vanavond gaan lijsttrekkers Stephan van Baarle (DENK), Laurens Dassen (Volt) en Joost Eerdmans (JA21) bij EenVandaag in debat over twee verkiezingsthema's: klimaatbeleid en migratie. Het debat staat onder leiding van presentator Pieter Jan Hagens en is vanaf 18.15 uur te zien op NPO 1.

'Links moet probleem erkennen'

Een deel van deze linkse en -middenkiezers vindt dat linkse partijen moeten erkennen dat er grenzen zitten aan het aantal asielzoekers dat Nederland kan opvangen: "Iedereen mag van mij komen als we genoeg ruimte, huizen en zorgvoorzieningen hebben. Maar die hebben we niet", zegt een Volt-kiezer.

Zelfs in meer linksere achterbannen klinken kritische geluiden naar de houding van hun partij: "Waar ik me soms aan erger is dat links, en ook mijn partij, doet alsof er geen probleem is. Ik maak me zorgen en met mij vele anderen. Daar moet een oplossing voor komen", zegt een Partij voor de Dieren-kiezer. Van de grotere partijen zijn GroenLinks-PvdA-kiezers het minst voor het beperken van de asielinstroom.

Zo denken mensen over het opvangen van groepen immigranten

Oorlogsvluchtelingen en EU-arbeidsmigranten welkom

Er zijn verschillen in hoe welkom bepaalde groepen immigranten zijn in Nederland. Oekraïense vluchtelingen zijn het meest welkom, volgens panelleden: 77 procent vindt dat zij hier opgevangen moeten worden. Dat zijn iets minder mensen dan een jaar geleden (85 procent), maar nog steeds gaat het om een grote meerderheid.

In iets mindere mate moet volgens de meeste kiezers hetzelfde gelden voor mensen die op de vlucht zijn voor andere oorlogen (57 procent), politieke vluchtelingen (56 procent) en arbeidsmigranten van binnen de Europese Unie (56 procent).

Arbeidsmigranten buiten de EU niet welkom

Beduidend minder welkom zijn arbeidsmigranten van buiten de EU: slechts 1 op de 5 wil dat Nederland die groep opneemt. Deze optie wordt nog wel eens geopperd om de arbeidstekorten op te lossen, maar zelfs bij kiezers van GroenLinks-PvdA is er geen meerderheid voor.

Een GroenLinks-PvdA-stemmer schrijft in het onderzoek: "Waarschijnlijk kunnen we niet zonder, maar we moeten wel beter nadenken over de gevolgen voor de samenleving dan we met de gastarbeiders in de jaren 60 deden." Ook voor het ontvangen van klimaatvluchtelingen (24 procent) en economische migranten (11 procent) is er weinig steun.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd van 14 tot en met 16 november 2023. Aan het onderzoek deden 31.195 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitkomsten zijn gewogen en representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.