Nederlanders in Groot Brittannië zijn bang hun Nederlandse paspoort te verliezen. Na de Brexit is een Brits paspoort aanvragen aantrekkelijk voor Nederlanders die in het land willen blijven wonen, maar als ze dat doen verliezen ze automatisch de Nederlandse nationaliteit. Een petitie om de wet te wijzigen wordt vandaag gelanceerd. 

De petitie onder de naam ‘Eens Nederlander, altijd Nederlander’ is een initiatief van enkele Nederlanders waaronder Eelco Keij. De lobbyist voor Nederlanders in het buitenland hoopt hiermee druk uit te oefenen op het nieuwe kabinet om het aanvragen van een tweede nationaliteit voor Nederlanders mogelijk te maken. Nu is het namelijk zo dat als een Nederlander de nationaliteit van een ander land aanneemt, de Nederlandse nationaliteit automatisch verloren gaat.

Burgers van andere EU-landen als Duitsland, Denemarken, Zweden en België kunnen sinds een aantal jaren wel over twee nationaliteiten beschikken. Keij zou graag zien dat ook Nederland de wet wijzigt:

'Deze wet is ouderwets en belemmerend. Om in het buitenland een baan te krijgen of een huis te kopen is het bezit van de nationaliteit van dat land vaak een vereiste. Nederland maakt het landgenoten in het buitenland onnodig moeilijk.'

Bewustwordingscampagne

De wet zorgt ook voor andere problemen. Bij een meldpunt van De Nationale Ombudsman meldden zich in 2016 vijfhonderd Nederlanders die zonder het te weten hun Nederlanderschap verloren hadden. Ze hadden een andere nationaliteit aangevraagd, en waren zich niet bewust van het feit dat ze daarmee hun Nederlandse nationaliteit automatisch kwijtraakten. De Ombudsman concludeerde dat Nederlanders in het buitenland onvoldoende waren voorgelicht. Daarom start het Ministerie van Veiligheid en Justitie deze zomer een bewustwordingscampagne om Nederlanders in het buitenland beter te informeren over het verlies van het Nederlanderschap.

De nationaliteitskwestie is door de aanstaande Brexit nu extra urgent voor de naar schatting 100 000 Nederlanders die in het Verenigd Koninkrijk wonen. Het bezit van de Britse nationaliteit maakt het makkelijker om een baan of een hypotheek te krijgen en mogelijk om te kunnen stemmen in Groot-Brittannië. Maar het is niet duidelijk of en onder welke voorwaarden iemand na verlies van de Nederlandse nationaliteit na de Brexit weer terug kan keren naar Nederland. De ambassade in Londen laat weten na het Brexit-referendum veel vragen te hebben gehad van Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk over dubbele nationaliteit. Inmiddels heeft de ambassade er een informatiebijeenkomst over georganiseerd.

Turken en Marokkanen

De discussie over dubbele nationaliteit ging in Nederland de afgelopen jaren vaak over met name Turken en Marokkanen die naast de Nederlandse nationaliteit, hun oorspronkelijke nationaliteit behielden. Volgens Eelco Keij is de discussie hierdoor vervuild en kan er apart beleid geformuleerd worden voor Nederlanders in het buitenland, zoals expats: 

'De Raad van State heeft geoordeeld dat de wet onderscheid kan maken tussen mensen die in de eerste plaats Nederlander zijn, en buitenlanders die de Nederlandse nationaliteit aanvragen.'

Minister Koenders van Buitenlandse Zaken vindt de wet op het Nederlanderschap niet ouderwets. hij zegt tegen EenVandaag:

'Dit is de manier waarop op het ogenblik het debat wordt gevoerd over het Nederlanderschap en daar moeten mensen rekening mee houden.'

De minister zegt zich in de onderhandelingen van de Europese Unie met Groot-Brittannië er hard voor te gaan maken dat Nederlanders die het Nederlandersschap verloren hebben en in Groot-Britannie wonen straks geen visum nodig hebben om weer terug te komen naar Nederland:

'We hebben dat zelfs als eerste prioriteit gezet: de belangen van de Nederlandse burgers, voordat we het daarover gehad hebben praten we niet eens met het Verenigd Koninkrijk over andere zaken.'

EenVandaag sprak met twee Nederlanders in Engeland die te maken hebben met deze kwestie. Danielle van Dijk woont al meer dan tien jaar in Leicester en kreeg bij het verlengen van haar paspoort op de Nederlandse ambassade ineens te horen dat ze al drie jaar geen Nederlander meer was. Drie jaar eerder had ze tegelijk met haar Nigeriaanse man de Engelse nationaliteit aangevraagd. Nicole Wevers woont in Londen en baalt dat ze niet mee kan stemmen in Engeland. Daarom twijfelt ze over het aanvragen van de Britse nationaliteit, maar de Brexit en het verlies van het Nederlanderschap maakt het voor haar een erg onzekere stap.