Vliegtuigen die niet vliegen, operaties die niet doorgaan en bussen die niet rijden. Er is veel hinder door een wereldwijde computerstoring bij software van Crowdstrike. Cyber-expert Dave Maasland maakt zich zorgen om deze digitale afhankelijkheid.

Miljoenen commerciële Windows-pc's liepen vandaag vast op het 'blauwe scherm des doods'. Zij zijn afhankelijk van de software van het Amerikaanse IT-beveiligingsbedrijf Crowdstrike om op te starten. Dit laat weer zien hoe afhankelijk we zijn van technologie, vertelt cybersecurity-expert Dave Maasland.

Met elkaar verbonden

"Een digitale hartstilstand", zo noemt Maasland de impact van de storing op de wereldwijde computersystemen. Dit heeft volgens hem te maken met de computersystemen die in al onze dagelijkse processen een rol spelen en waar we afhankelijk van zijn.

"Je ziet over heel de wereld dat het bestelscherm bij de Burger King het niet meer doet, of dat men vliegtuigen aan de grond moet houden, operaties niet door kunnen gaan", somt hij op. "Die computersystemen werken simpelweg niet meer. Volgens hem laat de wereldwijde storing maar weer eens zien hoe alles met elkaar in verbinding staat. Als er één bedrijf omvalt wat al die IT-diensten levert, dan werkt het andere ook niet meer.

Domino-effect

Dat is volgens hem net de crux. Technologie brengt ons veel, maar tegelijkertijd zijn we hierdoor ook kwetsbaarder geworden. "Zo zie je dat door deze storing de fysieke wereld letterlijk een beetje tot stilstand komt, omdat digitale systemen dan niet meer werken", vertelt hij. "Bovendien lijkt het nu net alsof de hele wereld Crowdstrike gebruikt, maar dat is natuurlijk niet zo."

Dat domino-effect van het ene na het andere bedrijf dat door de storing in de problemen komt, baart de expert zorgen. "De volgende keer is er misschien wel een aanval door een ander systeem, het is zeer voorstelbaar dat het vaker gaat gebeuren", denkt hij.

Vaak dezelfde programma's

De wereldwijde computerstoring van vandaag heeft volgens Maasland vooral te maken met het digitaliseren en standaardiseren van de samenleving. Hij bedoelt hiermee dat je in een grote computeromgeving zoveel mogelijk dezelfde programma's gebruikt.

Het voordeel volgens hem is dat je dan snel updates kan maken en aanpassingen kan doorvoeren. Maar een storing als vandaag drukt ons weer met de neus op de feiten, vervolgt Maasland. "Het laat duidelijk zien wat de keerzijde hiervan is. Als we punten creëren in onze samenleving waar we zo afhankelijk van zijn, dan betekent het dus dat private bedrijven ervoor kunnen zorgen dat onze samenleving tot stilstand komt."

Nadenken over digitalisering

Dat is precies waar Maasland kritisch op is. "Het lijkt alsof we niet strategisch genoeg nadenken over onze digitalisering. Je ziet nu gelukkig de discussie opkomen van digitale soevereiniteit: wat als Donald Trump wint, wat als we ooit ruzie krijgen met Amerika, kunnen ze zo maar het internet uitzetten?", noemt Maasland als voorbeeld.

Hij vervolgt: "Het is wel waar de discussie over moet gaan: Hoe zorgen wij als Europa dat we onze eigen computersystemen meer in de hand hebben en meer daarin investeren?'" Volgens de expert moet daar beter over worden nagedacht en gebeurt dat nu nog te weinig.

Pen en papier

Hoe kan je dan het beste omgaan als er een digitale hartstilstand plaatsvindt? De cybersecurity-expert denkt dat het van belang is om bij urenlange storingen, waarbij vitale systemen worden getroffen, terug te gaan naar analoge producten.

"Denk aan pen en papier en hoe we dat met minimale beschikbaarheid kunnen inzetten. Dus laten we in ieder geval alle lessen die we nu kunnen leren, ook echt leren op dit moment."