tv LIVE
meer NPO start

Wat moet er nu met alle lege schuren in de nertsenhoofdstad van Nederland? 'Ik zie geen toekomst meer in dieren houden'

Wat moet er nu met alle lege schuren in de nertsenhoofdstad van Nederland? 'Ik zie geen toekomst meer in dieren houden'
In de Brabantse Gemert-Bakel zijn álle nertsen geruimd
Bron: EenVandaag

Het is, of beter gezegd: was, de nertsenhoofdstad van Nederland: Gemert-Bakel. Door een uitbraak van het coronavirus zijn alle dieren geruimd en de deuren voorgoed gesloten. De gemeente maakt zich zorgen over de nieuwe invulling van de schuren.

In de Brabantse gemeente zijn álle 13 nertsenfokkerijen geruimd, samen goed voor een kwart van de nertsen in ons land. Het Ministerie van Landbouw besloot na de uitbraken 3 jaar eerder de fokkerijen te verbieden dan eerder afgesproken. In heel Nederland zijn de afgelopen maanden al meer dan 40 van de ongeveer 120 fokkerijen geruimd.

'Dit hoort gewoon niet'

"Het is natuurlijk een treurige situatie, ik vind het zwaar", zegt nertsenhouder Chiel van Deurzen. Hij had 6 nertsenfokkerijen in de gemeente. "De dieren in de 'opgroeiperiode' doodmaken, dat hoort gewoon niet. Dat gaat gewoon helemaal tegen je principes in." Hij was er bij toen de eerste beesten in een van zijn bedrijven geruimd werden. "Het waren ook nog de jongste dieren. Als je die dan in de kist moet doen: het hoort niet, dat klopt niet."

Vier weken geleden zaten in de nu lege loodsen in het buitengebied van Gemert-Bakel nog 15 duizend nertsen in hun hokjes. En nu is het stil. "We hebben zo'n 180 mensen in dienst. Voor hen houdt het werk ook op." De meesten werkten er al meer dan 10 jaar vertelt de nertsenhouder. "Normaal hadden die nog zo'n 3 jaar de tijd om zich te oriënteren op iets anders en dat is nu ook in een keer afgelopen."

Chiel van Deurzen
Bron: EenVandaag
Nertsenhouder Chiel van Deurzen heeft al zijn nertsen moeten ruimen

Onterecht in negatief daglicht

De nertsenfokkers in ons land liggen al tientallen jaren onder vuur. Tegenstanders zijn dan ook blij dat het verbod op nertsen fokken is vervroegd. Van Deurzen kan alleen maar zuchten als hij dit hoort. "De algemene opinie over nertsen vind ik heel erg vertekend door de media. YouTube-filmpjes geven niet de praktijk weer", ziet hij. "In elke sector zijn misstanden te vinden, je maakt een filmpje van 5 minuten en kunt de hele sector in een negatief daglicht zetten. Zoals wij hier in Nederland met dieren omgaan qua welzijn: dat is gewoon super."

"Natuurlijk, de nertsen gaan dood, maar dat is in andere sectoren ook het geval. Dat heb je met de varkens, met de kippen. Uiteindelijk worden die voor het vlees gehouden en de nertsen voor het bont", zegt Van Deurzen. Nu het doek vervroegd is gevallen voor de hele industrie moet ook hij een andere invulling bedenken voor de leegstaande schuren.

Lees ook

Wat moet er nu met de schuren?

"De hele inrichting is gemaakt om nertsen te houden. In deze setting kun je er momenteel niks mee", zegt Van Deurzen. Wat hij er wél mee wil weet hij nog niet precies. Ombouwen tot kippen- of varkensbedrijven zullen de autoriteiten niet snel toestaan vanwege de strenge stikstofregelgeving, maar dat ziet Van Deurzen ook niet zitten. "De boerensector in Nederland ligt al aardig onder vuur. Ik zie geen toekomst meer in dieren houden in Nederland."

"Dus ik denk toch dat we verder moeten gaan kijken naar andere dingen en wat daarin de mogelijkheden zijn." Hij en zijn zussen en broertje zijn tussen de 20 en 30 en willen graag blijven ondernemen. "We gaan zien wat de toekomst brengt." Slopen van de schuren ziet hij niet zitten. "Daar zie ik voorlopig geen reden voor, we zullen eerst moeten gaan kijken wat we hier kúnnen doen."

Angst voor drugsgerelateerde activiteiten

Burgemeester Michiel van Veen hoopt dat de fokkers een nieuwe bestemming kunnen vinden en ze niet jarenlang leegstaan. "Als we het nu niet goed regelen met elkaar, dan lopen we het risico dat mensen verleid worden om dingen te gaan doen waar ze later ontzettend veel spijt van krijgen", zegt de burgemeester.

"Iedere burgemeester in Zuid- en Zuid-Oost Brabant heeft voorbeelden van mensen die tóch in de verleiding zijn gekomen om drugsgerelateerde activiteiten op hun terrein toe te laten. En dan vaak onder het mom van 'ik weet het niet', maar op het moment dat het er zit, dan wordt te druk om ermee door te gaan wel heel erg groot."

Lees ook

Vakantie vieren in de voormalige nerstenhoofdstad van Nederland

Als er niet snel een andere bestemming voor kan worden gevonden voor de stallen, ziet Van Berlo slopen als enige oplossing. "Als je hier rondrijdt, dan zie je dat we hier veel zorgboerderijen en bed and breakfasts hebben. En veel camperstallingen. Ik denk dat dat ook een punt bereikt heeft waar geen uitbreiding meer inzit. Dus: slopen die stallen en geef de ruimte terug aan de natuur."

"Vakantie is een enorme business geworden. Ik denk dat Gemert-Bakel uitstekend geschikt is om in die richting te denken." Van Berlo ziet genoeg mogelijkheden om te recreëren. "Dit is een uitstekende gemeente met mogelijkheden om te wandelen en te fietsen. Er zijn mountainbike routes, een grote golfclub en er is veel water. Er is hier genoeg te doen."

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen: 'Verruil die hortensia voor een inheemse plant'

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen: 'Verruil die hortensia voor een inheemse plant'
Tijdens de Maand van de Groene Tuin worden mensen gestimuleerd hun tuin te vergroenen
Bron: EenVandaag

Het ministerie van Landbouw publiceerde onlangs het Actieplan Biodiversiteit. Eerdere doelen worden in dat plan afgezwakt, ondanks dat het slecht gaat met de biodiversiteit in Nederland. Maar ondertussen kunnen burgers wel zelf aan de slag.

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) presenteerde eind maart het nieuwe Nationaal Biodiversiteit Strategie & Actieplan Nederland. Staatssecretaris Jean Rummenie (BBB) schreef in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat het doel om de ecologische voetafdruk van Nederland vóór 2050 te halveren, wordt losgelaten.

Veel soorten al verdwenen

Een zorgelijke ontwikkeling, vindt programmaleider biodiversiteit Jeanne Nel van de Wageningen University & Research (WUR). "Nederland is al een van de slechtst scorende landen van Europa als het gaat om biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten zijn bedreigd of al verdwenen."

"Er zijn enkele geïsoleerde succesverhalen, waarbij de hoeveelheid en diversiteit van planten en dieren weer toeneemt", vervolgt de onderzoeker. "Maar over de hele breedte blijven we de natuur aantasten, het water vervuilen, de bodemgezondheid schaden en dus de biodiversiteit verminderen."

Bekijk ook

'Biodiversiteit is een levensvoorwaarde'

De grootste boosdoeners zijn intensieve landbouw en verstedelijking, waardoor natuurlijke leefgebieden verdwijnen. "Biodiversiteit is geen luxe", zegt Nel. "Het is een levensvoorwaarde."

"Omdat we er als mensen letterlijk afhankelijk van zijn. Voor schoon drinkwater en een vruchtbare bodem, maar ook voor de bestuiving van gewassen en zelfs voor ons mentale welzijn."

'Ook voor boeren belangrijk'

GroenLinks-PvdA-Tweede Kamerlid Laura Bromet noemt het nieuwe biodiversiteitsplan van het ministerie 'een gemiste kans'. "We waren goed bezig in Nederland om de natuur weer een beetje op weg te helpen", zegt ze.

"Maar nu is er een kabinet met twee bewindspersonen op het ministerie van LVVN, die er alleen maar voor de kortetermijnbelangen van de landbouw zitten", vindt het Kamerlid. "De natuur lijkt hen heel vaak in de weg te zitten. Biodiversiteit is maar een lastpak voor dit kabinet. Terwijl ik denk dat het juist voor de boeren ontzettend belangrijk is."

info

Wat is biodiversiteit?

"Biodiversiteit is de verscheidenheid aan leven, van een druppel slootwater tot een compleet bos, een oceaan of zelfs de aarde als geheel", schrijft Wageningen University & Research.

"Biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren en micro-organismen, maar ook de enorme genetische variatie binnen die soorten en de variatie aan ecosystemen waarvan ze deel uitmaken, van weiland tot wetland, van rivier tot delta en van bos tot woonwijk."

"Het gaat dus over veel meer dan bloemen, bomen, koralen en aaibare beesten. Het begrip biodiversiteit omvat het totaalpakket aan levende organismen en systemen op de aarde en de interacties daartussen."

Curve ombuigen

Biodiversiteitsexpert Nel beaamt dat een sturende rol van de overheid essentieel is. "Er moet echt opgeschaald worden. We moeten de curve van de afnemende biodiversiteit ombuigen."

Buiten de overheid om kunnen burgers zelf ook actie ondernemen, benadrukt Paulien van der Geest. Zij is expert duurzaam tuinieren bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Mensen kunnen de natuur op allerlei manieren een handje helpen."

Dertien Hoge Veluwes

Volgens haar is er veel winst te behalen in particuliere tuinen. "70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een tuin, met een gemiddelde grootte van zo'n 130 vierkante meter. Bij elkaar opgeteld is dat een oppervlakte die gelijkstaat aan dertien keer het Nationaal Park De Hoge Veluwe."

"Stel dat al die tuinbezitters tien vierkante meter extra vergroenen," berekent Van der Geest, "bijvoorbeeld door bloemen te planten waar nu nog tegels liggen. Dan creëren ze samen direct een nieuw natuurgebied ter grootte van De Hoge Veluwe. Dat is meer dan symboliek, dat is echte winst voor insecten, vogels, planten en bodemleven."

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen

Driekwart wil insecten graag helpen

Milieu Centraal zet zich samen met natuurorganisaties en tuinbrancheverenigingen in voor meer biodiversiteit, onder meer tijdens de zogeheten Maand van de Groene Tuin. De hele maand april werden er workshops en activiteiten georganiseerd rondom het vergroenen van tuin en terras.

"We hebben onderzoek gedaan waaruit blijkt dat driekwart van de respondenten heel graag bijen en vlinders en andere insecten wil helpen met een goede omgeving", vertelt Van der Geest. "Maar vaak weten tuin-, terras- en balkonbezitters niet zo goed hoe dat moet."

Inheemse plantensoorten

Het begint met simpele keuzes, volgens de expert. "Zet een regenton neer. Laat een hoekje rommelig voor egels en bijen. Maar vooral: verruil die hortensia of die vlinderstruik voor een inheemse plantensoort, zoals een Gelderse roos of een wilde liguster. Dit soort inheemse planten zijn erg belangrijk, want daar komen bedreigde inheemse insectensoorten op af."

Juist die insecten hebben hulp nodig: in de afgelopen 25 jaar is zo'n 75 procent van alle vliegende insecten in Nederland uitgestorven. "Dat is best schokkend, want niet alleen vogels en andere dieren hebben deze vliegende insecten nodig. Ook wij hebben ze hard nodig voor onze voedselgewassen", waarschuwt Van der Geest.

Bekijk ook

Plantjes zonder pesticiden

De expert heeft nog een belangrijke tip: "Let op dat je een biologische plant koopt. Dat maakt heel veel uit. Voor biologische planten zijn namelijk geen bestrijdingsmiddelen gebruikt die giftig zijn voor bijen. Als een bij afkomt op een mooie en aantrekkelijke plant die wel gekweekt is met gif, dan gaat ze daarvan eten en sterft ze vervolgens misschien alsnog. Dat is het tegenovergestelde van wat je wil bereiken."

"Burgers kunnen zeker een bijdrage leveren", vindt ook onderzoeker Jeanne Nel. "Maar het is de verantwoordelijkheid van de overheid om het makkelijker te maken voor mensen om dat daadwerkelijk te doen, om de natuur terug in ons leven te brengen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Donald Trump wil voor derde keer president van Amerika worden, kan dit? 'Hij kijkt naar Erdogan en Poetin als voorbeeld'

President Trump verkoopt sinds kort petjes, bekers en shirts bedrukt met 'Trump 2028'. Velen denken dat hij hiermee hint naar de volgende presidentsverkiezingen. Hij zou zijn zinnen hebben gezet op een derde termijn. Iets wat niet mag volgens de grondwet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant