Kroongetuige Nabil B. gaat het Marengo proces strijdlustig en standvastig tegemoet. "Hij wil geen confrontatie uit de weg gaan", zeggen zijn advocaten. Geprept hebben ze hem niet. "De waarheid hoef je niet uit je hoofd te leren."

Veel rond kroongetuige Nabil B. is geheim. Waar hij verblijft is geheim en ook is het geheim of hij bezoek kan ontvangen. "Hij ziet in ieder geval zijn advocaten, maar of hij daar vrolijk van wordt?", zegt advocaat Onno de Jong.

Verdedigingsteam

Na een lange, gewelddadige aanloop start komende maandag de omvangrijke strafzaak Marengo, die draait rond de criminele organisatie rond Ridouan Taghi. Kroongetuige Nabil B. legde een omvangrijke biecht af over de organisatie en wordt bijgestaan door een heel verdedigingsteam.

"Best wel uniek", zegt De Jong, die samen met Peter Schouten en adviseur Peter R. de Vries een team vormt rond B.. Dat kwam niet eerder voor in Nederland. Maar de zaak vraagt erom, qua omvang en impact, stelt het team. "Drie is niet te veel, bijna te weinig voor de tijd die hierin wordt gestoken", zegt Schouten.

'We spreken elkaar 7 dagen per week'

"We spreken elkaar 7 dagen per week, meerdere malen. We zijn vaak 4, 5 dagen bij elkaar", zegt De Jong die naast B. ook een andere kroongetuige bijstaat en stond. Bijvoorbeeld Fred Ros uit het liquidatieproces Passage.

"Dat was een soort theekransje in vergelijking met Marengo", vertelt De Jong. Hij zag geweldsspiraal exploderen. "Ik heb het zien verharden, zien verscherpen. Die ontwikkeling is niet leuk, niet prettig en heel zorgelijk voor wat er nog gaat komen in de toekomst."

Geen keus

B. stapte naar de politie toen in 2017 zijn kennis Hakim Changachi werd vermoord. B. vreesde dat er wraak op hem zou worden genomen, en besloot daarom naar de politie te gaan.

"Hij dreigde zelf ook vermoord te worden. En hij is toen naar binnen gegaan", zegt advocaat Onno de Jong. "Hij had eigenlijk geen keuze. En daarmee is Marengo gestart." Nabil B. vervult nu volgens de advocaten een 'cruciale' rol. "De verklaringen die hij heeft afgelegd hebben eigenlijk heel veel zaken in die criminele organisatie blootgelegd", zegt Schouten. "Door hem konden heel veel PGP-berichten geduid worden." PGP-berichten zijn versleutelde berichten, die verdachten in deze zaak stuurden

Derk Wiersum

Maar de gevolgen van de stap zijn groot. In 2018 werd zijn onschuldige broer doodgeschoten, een paar dagen na bekendmaking van de kroongetuigedeal en terwijl B. had gewaarschuwd voor de veiligheid van zijn familie. In augustus 2019 wordt zijn advocaat Derk Wiersum vermoord.

"Als hij had kunnen vooruitkijken, dan had hij het waarschijnlijk niet willen doen", zegt Schouten. En de veiligheid is nog niet op orde, stelt De Jong. "Het systeem is nog steeds niet goed ingericht op het handelen van kroongetuigen van deze omvang met een familie, met gezinsleden, met naasten die misschien ook in een getuigenbeschermingsprogramma zouden moeten. Daar wordt hard aan gewerkt, maar het is niet allemaal even goed."

'De waarheid hoef je niet uit je hoofd te leren'

Twijfels of hun cliënt het wel aankan in de rechtszaal, hebben de advocaten niet. "Hij blijft overeind", zegt Schouten. Hij is er helemaal klaar voor. Prepareren, of voorbereiden op een kruisverhoor gebeurt niet. "Nee, dat stel je je misschien voor als je de serie Suits kijkt, maar zo werkt het niet", zegt De Jong. "Nabil corrigeert ons weleens op de inhoud van dat gigantische dossier", vertelt Schouten. "Wij zijn dat natuurlijk al veel langer aan het lezen, maar hij kent echt iedere komma."

"Hij heeft een gigantische hoeveelheid verklaringen afgelegd en die staan als een huis, hij weet precies wat hij moet doen. Het is een slimme man", zegt De Jong. Er zijn bovendien al veel voorbereidende zittingen geweest. "Hij is natuurlijk al dagenlang verhoord, er zijn al een heleboel verhoren geweest bij de rechter-commissaris door advocaten van de medeverdachten. Dus hij weet het allemaal al. Bovendien, hij spreekt de waarheid, die hoef je niet uit je hoofd te leren."

Beschuldigingen

Aan het waarheidsgehalte van de verklaringen van Nabil B. wordt door anderen openlijk getwijfeld. Recent werd geopperd dat hij zelf opdrachtgever zou zijn voor de moord op Wiersum. "Dat zijn volslagen absurde, uit de lucht gegrepen, insinuaties die voor geen centimeter stoelen op bewijs in welk dossier dan ook", zegt De Jong. "Dat doet hem wel pijn. Maar hij staat erboven."

B. zou een dag voor de moord ruzie hebben gehad met Wiersum. "Uit de feiten en omstandigheden in deze zaak blijkt juist dat de moord heel lang is voorbereid", zegt Schouten. Over telefoons die hij op zijn cel had, zei B. niets "Hij zat in een cruciale fase van de veiligheid en hij vond op dat moment noodzakelijk dat hij erover kon beschikken", zegt De Jong erover.

'Het is gewoon een mens, he?'

Een andere verdachte beschuldigt B. van het plannen van een moord vanuit de cel en ging tegen hem tekeer. "Het is gewoon een mens he? Iedereen is vatbaar voor geschreeuw of gescheld", zegt De Jong. "Als iemand ineens uit het niets tegen mij gaat schreeuwen dat ik een moordenaar ben of andere vreselijke dingen, dan ben ik daar wel vatbaar voor. Het zal voor hem geen enkel verschil maken in de kracht van zijn verklaring."

Ook zou B. zijn oude advocaat Oscar Hammerstein die hem korte tijd, anoniem, bijstond. hebben bedreigd. Volgens Schouten 'is er geen sprake van' dat Hammerstein zich op enig moment bedreigd had kunnen voelen. "Het is heel veel drama, dat voortkomt uit rancune omdat hij werd ontslagen."

Verkeerde afslag

Komende maandag moeten alle verdachten aanwezig zijn in de rechtszaal. Ook Ridouan Taghi, volgens Nabil B. het brein achter alle liquidaties en leider van een criminele organisatie. B. gaat volgens zijn advocaten strijdlustig en standvastig de zaak tegemoet. "Hij wil geen confrontatie uit de weg gaan", zegt De Jong. Taghi en B. zullen voor het eerst samen op een openbare zitting zijn. "Wij zitten in een hokje en de medeverdachten zitten zo dat ze hem niet kunnen zien, wij kunnen de medeverdachten ook niet zien. Het is geen oog in oog situatie."

Advocaten Schouten en De Jong hebben een rotsvast vertrouwen in hun cliënt. "Hij heeft een verkeerde afslag genomen in zijn leven. Maar hij heeft wel de kwaliteit om een CEO van een ICT bedrijf te worden. Het is een man die goed nadenkt", zegt Schouten. "Hij heeft ook de kwaliteit om de goede afslag weer terug te nemen. Hij is eruit gekomen. En het zijn er maar weinigen die dat gegeven is", vult Onno de Jong aan.