'Iedere Franse burger wordt mogelijke verdachte': de drastische beveiliging van de Olympische Spelen in Parijs

De Olympische Spelen in Parijs moeten álle andere spelen overtreffen. Om de veiligheid van het grootste sportevenement ter wereld te garanderen worden er offers gebracht op het gebied van privacy en nieuwe surveillancetechnieken ingezet.

Parijs wil zich in volle glorie aan de wereld tonen met een nog nooit eerder vertoond openingsspektakel. Tienduizend atleten zullen in 160 boten 6 kilometer over de Seine varen met honderdduizenden toeschouwers. Hoe beveilig je zo'n grote openbare arena?

Beveiligingspersoneel

Thomas Vonier is met zijn bedrijf Chesapeake Strategies betrokken bij de beveiliging van deze Spelen. Hij is optimistisch. "De veiligheidsmensen zijn gemotiveerd, goed opgeleid en professioneel. Toegangswegen zijn beperkt toegankelijk zodat alles gemakkelijk beheersbaar is."

Hij betreurt het wel dat de beveiligers van particuliere bedrijven niet allemaal een certificering hebben, waar wel was op ingezet. "Ook zou een bepaald uniform en badge verplicht worden gesteld, maar dat is helaas niet allemaal gelukt."

Massasurveillance

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International maakt zich daarentegen grote zorgen over de inzet van nieuwe technologie om de veiligheid tijdens de Spelen te garanderen. "Ik vrees dat Frankrijk het eerste land van Europa wordt dat AI-camera's legaliseert, waardoor elke Franse burger een mogelijke verdachte wordt", zegt Katia Roux.

Sinds een aantal jaren maakt de Franse overheid steeds meer inbreuk op de persoonlijke levenssfeer door persoonsgegevens op te slaan. "Honderdduizenden burgers moeten al hun gegevens invullen om bijvoorbeeld toegang te krijgen tot hun tijdens de Spelen afgesloten wijk. Deze verdergaande inperking van vrijheden wordt steeds normaler gevonden. We moeten een rode lijn trekken", concludeert Roux.

Gezichtsherkenning

Een wetsvoorstel waarin het in principe wordt verboden om gezichtsherkenning in te zetten, stelt Roux niet gerust. Er is namelijk een lijst met uitzonderingssituaties opgesteld. Volgens de politie zou het observeren van gedrag met kunstmatige intelligentie alleen ingezet worden in situaties met agressie, wapens, achterlaten van een tas en andere verdachte bewegingen.

De Amnesty International medewerker ziet hier juist het probleem. Zij haalt een situatie aan waarin iemand tegen de richting van een menigte inloopt omdat hij iets vergeten is of een vriend ziet. "Het is zeer de vraag of dat deze burger tot een mogelijke verdachte maakt."

Discriminatie

Vonier bevestigt dat er gevaren zijn verbonden aan de surveillancetechnologie. "Er kunnen indirecte vooroordelen ingebouwd zijn waardoor discriminatie mogelijk is", geeft hij toe. Maar toch ziet hij liever de voordelen. "Alles wat de mens helpt om de omgeving beter in te kunnen inschatten is positief. Als iemand harder loopt dan normaal of er klinkt een abnormaal geluid, dan is het goed dat er een melding afgaat om de situatie goed te kunnen beoordelen."

Hij beseft dat het altijd moeilijk blijft om de maatschappij te beschermen tegen gewapende individuen die anderen iets willen aandoen, en daar zelfs voor willen sterven. Ondanks de risico's is hij vastberaden het spektakel in Parijs mogelijk te maken. "Waarom zouden we geen grootse ceremonie houden, die voor altijd positief in de herinnering van mensen zal blijven?"