radio LIVE
meer NPO start

Oud-D66-minister van Landbouw vindt dat Wopke Hoekstra een punt heeft: 'Als het nodig is, kun je langer de tijd nemen voor stikstofdoelen'

Oud-D66-minister van Landbouw vindt dat Wopke Hoekstra een punt heeft: 'Als het nodig is, kun je langer de tijd nemen voor stikstofdoelen'
Oud-D66-minister van Landbouw Hayo Apotheker
Bron: EenVandaag

In 2030 moet de stikstofuitstoot gehalveerd zijn. Maar vanmorgen zei CDA-leider Wopke Hoekstra dat het jaartal voor zijn partij 'niet heilig' is. Er klonk veel kritiek vanuit Den Haag, maar volgens oud-minister Hayo Apotheker is het een mogelijkheid.

In een interview in het AD zei CDA-partijleider Wopke Hoekstra deze ochtend dat het kabinetsdoel om de stikstofuitstoot in 2030 te hebben gehalveerd voor hem 'niet heilig' is. Volgens Hoekstra kun je daar desnoods ook wel meer tijd voor nemen.

Lange voorgeschiedenis

Daarmee gaat Hoekstra in tegen wat er in het regeerakkoord staat. Maar volgens oud-Landbouwminister Hayo Apotheker (D66) heeft hij niet compleet ongelijk. "Ik begrijp dat hij ziet dat het een langdurig proces wordt, maar dat wisten we allemaal al. Het heeft een lange voorgeschiedenis."

"Hij kan hiermee bedoelen dat als je nu verder wil, je de rapportage van de commissie van Johan Remkes goed moet bestuderen als heel kabinet. Als je uitvoeringstechnisch nog 2 tot 3 jaar nodig hebt, hoeft dat niet erg te zijn."

Bekijk ook

info

Hayo Apotheker: eerste Landbouwminister van D66

Hayo Apotheker was de eerste landbouwminister van D66. Net als minister Christianne van der Wal (Stikstof) nu worstelde ook Apotheker in zijn tijd met boze boeren. Toen hij minster werd stonden woedende varkensboeren al enige tijd tegenover het kabinet.

Na de uitbraak van de varkenspest wilde zijn voorganger, minister voor Landbouw Jozias van Aarsten (VVD) via een nieuwe wet het aantal varkens in Nederland terugdringen. Boeren kregen varkensrechten en moesten de permissie om hun stallen uit te breiden inleveren zonder dat daar een schadevergoeding tegenover stond.

Ook toen voldeed Nederland niet aan de Europese richtlijnen. De overbemesting, de mestoverschotten en de vervuiling van het grond- en oppervlaktewater door de varkenssector rezen de pan uit. Apotheker voelde in het kabinet onvoldoende steun voor de wijze waarop hij de varkensstapel wil inkrimpen. Na 10 maanden stapte hij in juni 1999 op.

3 tot 4 jaar extra

"2030 is inderdaad afgesproken in het regeerakkoord. Dat moet je ook doen als het zou kunnen", vervolgt Apotheker. "Maar we hebben ook afgesproken om 10 miljoen huizen te gaan bouwen, en niemand weet of dat lukt. Als je een doelt stelt en alles monitort, weet je of het kan."

"Hier moet gewoon een procesaanpak komen. De inhoud kennen we nu wel, die doelen staan vast", zegt hij. "Als in 2030 blijkt dat je met de maatregelen die je allang aan het uitvoeren bent er nog niet helemaal bent, en je nog 3 tot 4 jaar nodig hebt, zou ik zeggen: doe het zo."

Bekijk ook

'Ongepaste opmerking'

"Er is nu een impasse geweest die je moet oplossen. Dan moet je even op de blaren zitten. Het wordt niet 2020-2030, maar 2024-2034, so what? Je weet dat je als kabinet zelf schuldig bent aan die vertraging. Dan moet je dingen opnieuw doen en een paar jaar meer nemen."

Apotheker benoemt dat het sowieso goed aangepakt moet worden. "Het is tijd om te wachten op Remkes. De commissie geeft het kabinet nu de kans om accenten te verleggen." Daarom heeft Apotheker ook commentaar op de uitspraken van Hoekstra. "Hij is niet eens een minister die aan het inhoudelijk overleg meedoet. Zijn opmerking is ontijdig en ongepast."

Bekijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nabestaanden hopen dat rechtszaak meer duidelijkheid geeft over grafschennis kindergraven: 'Ze hebben mijn gezin kapot gemaakt'

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'
Songfestival-winnaar Nemo stond vorig jaar met de non-binaire vlag op het podium
Bron: Sarah Louise Bennett/EBU

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

Bekijk ook

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Bekijk ook

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

Bekijk ook

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant