Het moet voor commerciële ketens véél moeilijker worden om huisartsenpraktijken over te nemen, en er moeten strengere regels komen voor winstuitkering. Met dit pleidooi komt GroenLinks-PvdA, met steun van een groot deel van de Kamer.

Door de bevoegdheden van de toezichthouder te verruimen, denkt de grootste oppositiepartij een crisis zoals met de commerciële huisartsenketen Co-Med in de toekomst te voorkomen. "Winst maken wordt aan banden gelegd en overnames kunnen niet zomaar meer doorgang vinden", zegt GroenLinks-PvdA-Kamerlid Julian Bushoff. "In elk geval moet zo'n overname tijdelijk 'on hold' gezet kunnen worden."

Faillissement Co-Med

De keten Co-Med, die vorige maand failliet ging, lag al langere tijd onder vuur. Onder meer vanwege slechte bereikbaarheid, ondermaatse spoedzorg en financiële problemen. Het bedrijf nam door het hele land huisartsenpraktijken over, vaak als daar geen opvolger was te vinden.

Uiteindelijk was het bedrijf in elf steden actief, met ruim 50.000 patiënten. Nog altijd is de huisartsenzorg van tienduizenden patiënten niet goed geregeld.

Grote gevolgen

Wethouder zorg in Bergen op Zoom, Joey van Aken ziet de gevolgen van het faillissement dagelijks. "Alles bij elkaar gaat het in Bergen op Zoom om zo'n 6000 patiënten zonder huisarts. Dat is ongeveer 10 procent van onze bevolking. De Co-Med-crisis is nog steeds gaande."

"Als gemeentebestuurder ga ik hier ook eigenlijk niet over", vertelt hij. "Maar ondertussen is het wel maatschappij-ontwrichtend, dus dan komt het bij mij terecht. Met alle schrijnende verhalen van dien."

Terminale patiënten zonder huisarts

Van Aken zegt verhalen tegen te komen van terminale patiënten die nergens terecht kunnen, tot mensen die uit nood dan maar een ambulance bellen. "Inmiddels draait er wel een noodspreekuur. Mensen die echt in nood zijn kunnen daar terecht."

"Alleen de capaciteit blijft vrij dun gezaaid. Ik heb huisartsen nodig en die zijn er niet", zegt de wethouder.

Politieke meerderheid?

Volgens Kamerlid Bushoff zullen zorgverzekeraars aangesproken moeten worden op hun zogenoemde zorgplicht. "Voor de mensen in Bergen op Zoom is het natuurlijk heel schrijnend op dit moment en heeft de zorgverzekeraar in Nederland een zorgplicht. Die is er wettelijk toe verplicht om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland een huisarts heeft. En als dat niet zo is, moeten we de zorgverzekeraars daarop aanspreken."

Bushoff verwacht een groot deel van de Kamer mee te krijgen in zijn voorstellen voor verandering. "Eerder was er een meerderheid voor deze voorstellen", benadrukt Bushoff, die ook wijst op de initiatiefwet die hij samen met coalitiepartij NSC maakt en over enkele weken indient. "Ook de Autoriteit Consument & Markt speelt een rol bij overnames. Zij hebben nu de bevoegdheid niet om relatief kleine overnames zoals deze te onderzoeken. Dat willen we veranderen."

Oproep aan Agema

"Komende donderdag is er een debat in de Tweede Kamer, het eerste met de nieuwe minister van Volksgezondheid, Fleur Agema", zegt Bushoff. "Voorheen stond ik zij aan zij met haar om hier paal en perk aan te stellen en ik hoop dat dat niet veranderd is nu ze minister is."

Wethouder Van Aken roept politiek Den Haag op actie te ondernemen. "Als Den Haag de urgentie voelt die wij iedere dag voelen op het moment dat wij mensen huilend aan de telefoon krijgen, dan vind ik: minister Agema grijp in en pak uw verantwoordelijkheid en faciliteer zorgverzekeraars, zodat huisartsen hier kunnen starten."