Kan Trump worden afgezet om bestorming Capitool? Volgens deze kenner kan het 'in principe binnen een halve dag'

Volgens Kenneth Manusama, kenner van het Amerikaans Staatsrecht, zijn er serieuze aanwijzingen dat er in Washington gesproken wordt over het afzetten van president Trump. Kan dat? En heeft het nog zin, twee weken voor de machtsoverdracht?

Het is nog speculatie, dat is het eerste wat Manusama zegt. Maar serieuze signalen dat een afzetting van president Trump boven de markt hangt, zijn er wel. "Mike Pence schijnt contact gehad te hebben met het Ministerie van Defensie, er zijn Republikeinse leiders die er op zinspelen en er zijn Democratische politici die zich er openlijk over uitspreken."

Tweederde meerderheid

Het zou voor het eerst in de geschiedenis zijn dat een clausule uit het 25e amendement wordt aangewend om een president uit zijn functie te ontheffen. "Vice-president Pence bepaalt samen met een meerderheid van Trumps kabinet of het 25e amendement in werking gesteld wordt", aldus Manusama.

"De ministers zeggen dan in feite dat ze Trump niet meer geschikt vinden als president. Trump kan daar tegenover stellen dat hij zichzelf wel geschikt acht en in functie wil blijven. Dan is het congres aan zet. Zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat moet er dan een tweederde meerderheid zijn voor afzetting."

Republikeinen laten Trump vallen

Volgens de deskundige Internationaal Recht is het spannend of die tweederde meerderheid er ook zal zijn, al is de kans daarop sinds de bestorming van het Capitool wel een stuk groter geworden. "Een groot deel van de Republikeinse politici heeft Trump nog lang gesteund, maar laat hem na gisteren vallen."

Veel Republikeinse politici hielden Trump nog lang de hand boven het hoofd volgens Manusama, omdat ze het idee hadden dat loyaliteit aan hem belangrijk was voor hun positie. "Na de bestorming van het Capitool heeft Trump voor een groot deel van de Republikeinse kiezers afgedaan, en daarmee valt het belang voor politici om hem te blijven steunen ook weg."

Halve dag

In principe kan zo'n afzettingsprocedure via artikel 25 in een halve dag gebeuren. "Ook al is Trump nog maar twee weken president, toch is er een kans dat zijn kabinet hiertoe overgaat. Dat zullen ze vooral doen als ze verwachten dat hij in de komende twee weken nog grote schade aan de Amerikaanse democratie kan aanbrengen."

Ook een andere vraag doemt op: kan Trump vervólgd worden om de bestorming van het Capitool? "Dan komt de aanklacht 'opruiing' het meest in de buurt zegt Manusama. Al langer wordt er gesproken over redenen waarvoor Trump na zijn presidentschap voor de rechter zou moeten verschijnen, maar na de gebeurtenissen van gisteren lijkt het er wel op dat Trump aan alle juridische elementen voor vervolging voldoet."

'Be there, will be wild'

Trump riep op tot de demonstratie bij het Capitool. Hij vond dat er gedemonstreerd moest worden tegen de verkiezingen die volgens hem vervalst zijn. "Statistisch onmogelijk dat ik de verkiezingen heb verloren. Groot protest in DC op 6 januari, wees daar. Het wordt wild!", twitterde hij vooraf. Alle claims die Trump tot nu toe deed over misstanden bij de verkiezingen zijn door rechters van tafel geveegd.

Kenneth Manusama is specialist in het internationaal recht, en specifiek het Amerikaans recht. Daarnaast heeft hij ook een eigen podcast over de VS: Amerikaanse Toestanden.