Trump herhaalt al weken dat het kiessysteem onbetrouwbaar is en dat hij alleen kan verliezen als de verkiezingen door de Democraten zijn vervalst. Wat gebeurt er als Trump verliest maar echt niet wil vertrekken uit het Witte Huis?

"20 januari om 12 uur is het afgelopen. Het is niet zo dat je dan in het Witte Huis kunt blijven. Dan wordt Trump weggedragen", zei hoofdredacteur Arendo Joustra van Elsevier gisteren in de talkshow Op1. Maar is dat echt zo? Amerika-specialist Koen Petersen denkt van niet. "Letterlijk wegdragen gaat niet gebeuren. Maar 12.00 uur 's middags de 20ste van januari is het presidentschap van Trump echt voorbij, als hij verliest."

Het Witte Huis
Bron: AFP
Het Witte Huis

Nancy Pelosi, de nachtmerrie van Trump

In het onwaarschijnlijke geval dat die datum in januari niet duidelijk is of Biden of Trump heeft gewonnen dan voorziet de wet namelijk in een waarnemend president. Petersen: "In eerste instantie is die waarnemer de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden." Op dit moment is dat de Democraat Nancy Pelosi. Een grote vijand van Trump.

Amerika stemde afgelopen dinsdag ook voor de leden van dat Huis van Afgevaardigden en daar houden de Democraten een meerderheid. 3 januari komt het Huis van Afgevaardigden bijeen en kiezen ze een nieuwe voorzitter. Als ze dan weer Pelosi kiezen zou zij waarnemend president kunnen worden. "Ik denk dat het een nachtmerrie is als hij de macht aan Biden moet overdragen, maar een nog veel grotere nachtmerrie als hij de macht aan Pelosi moet overdoen."

Lees ook

Kunnen de rechtszaken zorgen voor uitstel?

Toch is het maar zeer de vraag of het zo ver komt. Want op 14 december komen de kiesmannen uit alle staten van Amerika bijeen. Amerika-kenner Frans Verhagen denkt niet dat de hertelling in Wisconsin en de rechtszaken die Trump heeft aangekondigd over het stemmen in Georgia, Pennsylvania, Michigan en Nevada langer gaan duren dan 14 december.

"Die aanklacht over zo'n procedure heeft maar een beperkte levensduur. Na behandeling van zo'n klacht kun je naar het Supreme Court van de desbetreffende staat. Die beslissen dan in een dag of 2 en pas dan kom je in het stadium dat het federale Hooggerechtshof in Washington erover gaat. Áls die besluiten de zaak in behandeling te nemen kan dat ook in een dag of twee, dus die ligt er dan ook voor 14 december", vertelt Verhagen.

Lees ook

Politie

Maar stel dat Trump desondanks 20 januari nog steeds blijft zitten waar hij zit als hij verloren heeft: in dat Witte Huis? Frans Verhagen kan zich voorstellen dat de lokale politie wordt ingeschakeld in verband met huisvredebreuk. Maar in dat geval is Trump geen president meer. Want de macht van dat ambt zit vast aan de persoon en niet aan het Witte Huis.

"Dat betekent dat de militair met de koffer met militaire codes de auto pakt naar Capitol Hill om de beëdiging van de nieuwe president bij te wonen en daar niet meer van de zijde van de nieuwe president wijkt. De volgende president, of dat nu Trump, Biden of Pelosi is, is op geen enkele manier afhankelijk van het Witte Huis om het presidentschap te kunnen uitvoeren."

Uitlegvideo: Waarom je ook zonder de meeste stemmen president van de VS kan worden

3 miljoen stemmen. Dat was in 2016 het verschil in de verkiezingsstrijd tussen Donald Trump en Hillary Clinton. In Trumps nadeel, maar tóch werd hij president. Hoe kan dat? En kan zoiets dit jaar weer gebeuren? Verslaggever Tom van 't Einde legt het uit.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.