Zogeheten 'dropshippers' verleiden jou om snel te bestellen, maar nemen zodra er klachten komen snel de benen. "Je kunt het consumenten niet kwalijk nemen dat ze opgelicht worden."

EenVandaag krijgt veel vragen van mensen die slachtoffer zijn van malafide dropshippers. In een opwelling bestellen zij online een product, om er later achter te komen dat de levertijd onverwacht lang is, het product uit China moet komen en de kwaliteit slecht is. Retourneren is vaak onmogelijk. Wat zijn dropshippers, hoe herken je ze en wat kun je doen als je bent opgelicht?

Niet verzonden door verkoper

Als je een product bestelt bij een Nederlandse webshop, betekent dat niet automatisch dat het product ook door die verkoper wordt verstuurd. "Sommige verkopers hebben geen eigen voorraad, maar laten producten rechtstreeks van een leverancier komen", legt e-commerce-deskundige en oprichter van keurmerk WebwinkelKeur, Marcel Landeweerd uit.

Je noemt dit 'dropshipping'. "Het is niet verboden en vaak merk je er helemaal niks van, maar steeds vaker komt je product rechtstreeks uit China. Veel mensen voelen zich gedupeerd als ze wekenlang op een pakketje hebben moeten wachten, er een relatief hoge prijs voor hebben betaald en teleurgesteld zijn door de kwaliteit. Bovendien is retourneren vrijwel onmogelijk. In de volksmond staat het daarom gelijk aan oplichting."

Logistiek niks nieuws

Dropshipping is niet nieuw, vertelt Landeweerd. "Als logistiek model bestaat het al enorm lang en wordt het door allerlei type bedrijven gebruikt. Voor startende ondernemers is het fijn om geen voorraad te hoeven hebben, want die moet worden voorgefinancierd. Ook voor grotere webshops is het fijn om niet alle producten op voorraad te hoeven hebben, want niet alles wordt even vaak besteld."

"En er zijn grote spelers die zelf de verkoop regelen, maar de logistiek aan een groothandel overlaten", gaat hij verder. "Denk aan mediawinkels; die hebben zelf niet zomaar 28 wasmachines staan. Van deze vorm van dropshipping als logistiek model merkt de consument eigenlijk niets, dus daar heeft ook niemand problemen mee", benadrukt Landeweerd.

Doorverkopen voor hogere prijs

Maar de laatste jaren is ook een andere vorm van dropshipping populair geworden, ziet Landeweerd: "Er zijn steeds meer dropshippers die producten verkopen van buiten de Europese Unie, vaak uit China." Die producten zijn van zo'n slechte kwaliteit dat ze in Europese webshops niet verkocht zouden mogen worden.

"Vaak zijn het producten die consumenten ook zelf voor een tientje op een platform als AliExpress hadden kunnen bestellen. De dropshippers kopen ze goedkoop in en verkopen ze vervolgens door voor een hogere prijs."

Dit wordt veelal gedaan door jonge ondernemers, door Chinese partijen die in allerlei landen webshops oprichten en door criminele netwerken in Nederland die van dropshipping proberen te profiteren. "Zij openen talloze webshops en zodra er klachten komen, doeken ze die weer op. Ze kunnen elke maand weer wat nieuws hebben en als ze, laten we zeggen, een ton per webshop verdienen, gaat het uiteindelijk om grote bedragen."

Waarschuwingen en boetes

'Dropshipproblematiek' komt regelmatig voor, ziet winkelwaakhond Autoriteit Consument & Markt (ACM). "Het toezicht op dropshippers is niet anders dan het toezicht op 'reguliere' webwinkels, want dropshippers moeten zich ook gewoon aan de wettelijke regels voor webshops houden", laat een woordvoerder weten.

"Wel spelen er specifieke problemen rondom dropshipping, zoals onduidelijkheid over de levertijd, retourneren en de klantenservice. De ACM heeft eerder diverse waarschuwingen uitgebracht en boetes opgelegd voor dropshippers die veel klachten veroorzaakten. Zo hebben we onlangs een webshop uit de lucht laten halen."

'Grenst aan oplichting'

"Het type dropshipping dat we nu steeds vaker zien, grenst aan oplichting wanneer de partijen zich niet houden aan wettelijke plichten om consumenten te informeren", zegt Landweerd. "Zo zijn webshops in Nederland verplicht om retourneren mogelijk te maken en aan te geven wat de kosten daarvoor zijn, maar sommige dropshippers houden zich daar niet aan."

Ook vermelden de webshops meestal niet uit welk land de aangeboden producten komen. Volgens de toezichthouder zijn ze daartoe ook niet verplicht. Wat wel verplicht is: "Duidelijk vermelden als producten rechtstreeks uit China, of een ander land, naar de klant worden gestuurd. Dat is namelijk relevant voor de levertijd én voor het terugsturen. De ACM eist dat webshops die zich als Nederlandse webshop voordoen, ook een retouradres in Nederland moeten bieden."

Impulsief koopgedrag door korting

Landeweerd denkt ook dat het zou helpen als ACM al aan de voorkant in de gaten houdt welke dropshippers actief zijn. "Vooral op sociale media, daar sturen dropshippers via advertenties aan op impulsief koopgedrag. Ze passen er technieken toe zoals kortingsdeals en aflopende tellers om mensen snel te laten bestellen. Zouden mensen langer de tijd hebben, dan gaan ze googelen en komen slechte reviews tegen, of dezelfde producten, maar dan goedkoper."

De woordvoerder van ACM wijst erop dat dropshipping op zichzelf niet verboden is. "Wij waarschuwen wel voor dropshippers die veel klachten veroorzaken. En met de komst van de Digital Services Act zijn platformen die dropshippers toelaten er ook voor verantwoordelijk dat die verkopers zich aan de regels houden."

Geld terugeisen

Als je een product hebt ontvangen dat niet voldoet aan 'de redelijke verwachtingen die een consument mag hebben', kun je de verkoper daarop aanspreken op grond van de koopovereenkomst die jullie hebben gesloten, laat de woordvoerder van ACM verder weten. "Het gaat bijvoorbeeld om producten die niet overeenkomen met de omschrijving of met de afbeelding die getoond wordt."

"De verkoper is dan verplicht een passende oplossing te bieden. Dat kan levering van het juiste product zijn, reparatie of vervanging, of een consument kan zijn geld terugeisen", zegt de woordvoerder. Landeweerd voegt daaraan toe dat er partijen zijn die hierbij kunnen helpen, zoals nietbezorgd.nl.

Aangifte doen

"Je krijgt er je geld niet mee terug, maar voor het systeem is het ook goed om aangifte bij de politie te doen", zegt Landeweerd tot slot. "Veel mensen voelen zich dom als ze zijn opgelicht en treden er daarom niet mee naar buiten."

"Maar door aangifte te doen of melding te maken, komt de webshop ten minste in de politie-statistieken terecht. En dan is de kans groter dat het aanpakken van malafide dropshippers prioriteit krijgt."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."

Zo'n 4 op de 10 deelnemers aan het EenVandaag Opiniepanel maken zich redelijk tot veel zorgen om hun pensioen. Want, vragen zij zich af, wat betekent het bijvoorbeeld voor hun pensioengeld als de beurskoersen kelderen? "Geen één-op-éénrelatie."

Het overhevelen van pensioenen naar het nieuwe pensioenstelsel is één van de grootste financiële operaties die ooit in Nederland werd uitgevoerd.

Zorgen over de toekomst

Door groeiende onzekerheid en instabiele beurzen nemen de zorgen toe. Leden van het EenVandaag Opiniepanel vragen zich af: 'Behoud ik mijn pensioen straks wel, en hoeveel blijft daarvan over?'

Dat geldt ook voor pensionado Peter van Vliet. Ruim 40 jaar bouwde hij pensioen op bij Radio Holland. Tot nu toe heeft hij geen klagen: afgelopen januari ontving hij nog een verhoging. Maar hij maakt zich ook zorgen over de toekomst. Van Vliet vraagt zich af of de hoogte van zijn pensioen straks nog wel vaststaat. Of dat het kan gaan schommelen.

Geen één-op-éénrelatie

Die zorgen zijn deels terecht, zegt Leontine Treur. Zij is senior-econoom bij RaboResearch en gespecialiseerd in pensioenen. "Pensioenfondsen beleggen. Dus als de beurs beweegt, dan merken pensioenfondsen daar wat van. Maar pensioenfondsen beleggen niet alleen in aandelen, ze hebben een gespreide portefeuille waar ook obligaties inzitten. Vastgoed dus."

Er is volgens Treur dus geen één-op-éénrelatie tussen schokken op de beurs en de hoogte van het pensioen. "Daarnaast heb je buffers en meer mogelijkheden om te zorgen dat een beursklap niet in één keer bij de pensioenuitkeringen terechtkomt."

Eigen pensioenpotje

En hoe zit dat dan straks als het nieuwe pensioenstelsel voor iedereen is ingegaan? In het oude systeem belooft een pensioenfonds hoeveel pensioen je later precies krijgt. Jij en je werkgever betalen hier iedere maand premie voor. Al dit geld gaat samen in één grote pot, het zogenaamde collectieve pensioenvermogen. Dit geld wordt geïnvesteerd, en met de opbrengst hiervan betaalt het pensioenfonds de pensioenen uit.

In het nieuwe systeem heeft iedereen een eigen pensioenpotje. Je pensioen staat niet meer vooraf vast, maar kan veranderen. Hoeveel pensioen je krijgt, hangt dan bijvoorbeeld af van hoe goed de beleggingen gaan, hoe hoog de rente is en hoe oud mensen gemiddeld worden. Daardoor kan je pensioen hoger of lager worden.

Beurs herstelt zich altijd weer

Treur benadrukt dat het nieuwe stelsel bedoeld is om meer rendement te behalen, zodat pensioenen beter mee kunnen groeien met de inflatie. En méér rendement betekent volgens haar soms óók méér risico.

Toch zal een enorme koersval op de beurs volgens Treur de pensioenen niet laten verdampen, omdat de beurs zich ook altijd weer herstelt. "Ook tijdens de covidpandemie en de dotcom-crisis is de beurs flink ingeklapt, maar daarna ook weer hersteld. En die grote schokken hebben gepensioneerden nooit gemerkt."

'Altijd goed rendement'

Ook volgens voorzitter Ger Jaarsma van de Pensioenfederatie hoeven we in het nieuwe systeem niet ineens lagere pensioenuitkeringen te verwachten, als het op de beurs tegenzit. Dit komt vooral door de manier waarop pensioenfondsen hun geld beleggen. "Het zijn langetermijnbeleggers. Wij kijken dus 20, 30, 40 jaar vooruit. Over eventuele schommelingen maken we ons daarom niet zo heel erg druk, omdat die in de tijd wel weer uitvlakken."

"In het nieuwe stelsel blijven wij op dezelfde manier beleggen als in het oude", legt Jaarsma uit. "En dat betekent dat we naast beleggen in aandelen, ook beleggen in obligaties, vastgoed en leningen. Door die risicospreiding maken wij voor de toekomst altijd een goed rendement."

Risico's delen

Toch is niet iedereen er gerust op. In de Tweede Kamer is NSC een van de partijen die zorgen heeft. Agnes Joseph is Kamerlid voor die partij en is bang dat mensen nu al vaste pensioenuitkeringen gewend zijn en dat dit met het nieuwe systeem minder zeker is.

Joseph: "Iedereen krijgt straks, afhankelijk van de leeftijd, een risicovoller of minder risicovol beleggingsbeleid. Er wordt nog wel een klein buffertje aangehouden om risico's te delen, maar dat is veel kleiner. En daarmee kun je natuurlijk veel minder risico's opvangen en delen met elkaar dan nu."