Het is inmiddels 1000 dagen geleden dat de eerste Nederlander met corona besmet raakte en de herfstgolf lijkt met een sisser af te lopen. EenVandaag vroeg wat jij wilde weten over corona. Viroloog Marjolein Kikkert geeft antwoord.

1. Het lijkt of corona niet meer bestaat. Van het afschaffen van welke maatregelen kunnen we achteraf gezien spijt krijgen?

"Het is vooral een kwestie van goed in de gaten houden, zoals we nu ook doen. In die bijna 3 jaar dat we nu verder zijn, hebben we best een goed beeld gekregen van wat er in de maatschappij gaande is en wat de impact is van wat er gebeurt. Dat is nog steeds onzeker, maar het blijft een balans tussen ontwrichting van de samenleving en de gevolgen van geen maatregelen nemen."

"Het blijft een gok dat we nu niet heel hard proberen het aantal besmettingen op z'n laagst te houden. Maar dat doen we niet meer, omdat we denken dat de gevolgen voor mensen die besmet zijn geraakt nu milder zijn geworden en we willen de maatschappij niet ontwrichten."

"En als je alles zou doen om het risico van het virus maximaal te verminderen, zou je misschien wel constant in lockdown moeten zitten. En dat is niet reëel. Dat willen we niet, want dan wordt de maatschappij ontwricht. Dus het gaat altijd om de balans."

Bekijk ook

2. In China loopt het aantal doden op. Moeten wij ook rekening houden met een lockdown?

"De situatie in China is heel anders dan hier. De strakkere maatregelen die zij denken nodig te hebben, hebben te maken met het feit dat de mensen in China nog weinig blootstelling aan het virus hebben gehad."

"Je zou kunnen zeggen dat ze achterlopen op de balans tussen de mensheid en het virus. China heeft al die tijd zo hard 'gelockdownd' dat er nu nog veel mensen zijn die besmet kunnen raken en ziek kunnen worden. Dat stadium hebben wij al gehad. En bij ons is de kans daardoor minder groot dat het uit de hand loopt."

3. Verlaagt de laatste vaccinatie de kans om ziek te worden?

"Alle vormen van immuniteit voorkomen dat je ernstig ziek wordt. Het gaat dan om alle vormen van blootstelling aan het virus, dus via natuurlijke infectie of vaccinaties. En hoe meer blootstelling, hoe beter jouw lichaam met het virus om kan gaan, hoe sneller je het weer kwijt bent en hoe minder ziek je er dus van wordt."

"Elke booster geeft een extra duwtje aan je immuunsysteem."

Bekijk ook

4. Waarom na bevestigde corona 3 maanden wachten op herhaalprik en niet als je ongemerkt ziek was?

"Het idee was dat als je net corona hebt gehad, dat je dan zo beschermd bent tegen het coronavirus, dat je die prik niet nodig hebt. En dat die prik ook weinig zal doen, want daardoor ben je al natuurlijk immuun. Het ging hierbij vooral om niet onnodig vaccineren, zodat we geen vaccinaties verspillen."

"Maar het lastige is dat niet alle infecties worden gemeten, omdat sommige mensen zich niet laten testen. En dan is het onduidelijk en dus moeilijk om te beslissen of het gaat om onnodig vaccineren. Het enige wat je dan kan doen, is vragen aan mensen die weten dat ze besmet zijn om even te wachten met hun vaccinatie."

"Het is vooral een controlekwestie. En het is geen probleem of gevaar als je een besmet raakt met het coronavirus terwijl je net een vaccinatie hebt gehad. Maar het is dan wel onnodig."

Bekijk ook

5. Moet je nog in quarantaine en mogen je huisgenoten wel naar werk/school?

"Het advies om thuis te blijven als je positief test, is er nog steeds. Maar het is geen regel meer. En huisgenoten hoeven niet meer thuis te blijven, maar er is wel het advies om bij elkaar uit de buurt te blijven."

"Dat advies is er om te zorgen dat iemand die besmet is, zo min mogelijk anderen besmet. Want het kan nog steeds zo zijn dat er mensen tussen lopen die wel ernstig ziek kunnen worden."

"Het is wel de vraag of het nog nodig is om 5 dagen thuis te blijven als je positief test. Veel mensen hebben namelijk een goede vorm van immuniteit opgebouwd door eerdere natuurlijke infecties of vaccinaties. Die testen dan wel positief, maar het virus is eerder dan 5 dagen weg."

"Doe dan dus elke dag een test en als je twee negatieve zelftesten hebt, zou ik zeggen dat je heus wel weer naar buiten kan, omdat de kans dat je een ander besmet dan heel laag is geworden."

Bekijk ook

6. Is het veilig om te vliegen?

"Vooral bij lange vluchten is er een behoorlijk verhoogde kans op besmettingen met het virus. En als je iemand bent voor wie een infectie een probleem is, zou ik voorzichtig zijn. In een vliegtuig is de lucht namelijk schaars en is er circulatie nodig voor voldoende zuurstof. Maar dat is geen buitenlucht, het wordt niet ververst. En dat is een probleem. Daardoor is er een relatief verhoogd risico op infecties."

"Het maakt daarbij heel erg uit of je in een lange vlucht zit of een kortere. Want hoe groter je in zo'n omgeving zit, hoe groter de kans op infectie, en hoe groter het vliegtuig, hoe groter de kans dat iemand, wetend of onwetend, het virus bij zich draagt."

"Maar het ligt vooral heel erg aan je situatie. Wat is voor jou het gevolg van een infectie? En je kan jezelf proberen te beschermen met een mondkapje, maar daarmee kan je een infectie niet 100 procent voorkomen."

Bekijk ook

7. Wat hebben we geleerd in het omgaan met een pandemie?

"Vooral dat we als mensheid toch ook vijanden hebben in de vorm van dit soort virussen. En we hebben geleerd dat het best moeilijk is om ons goed voor te bereiden als zoiets plotseling begint."

"We hebben het nu van dichtbij meegemaakt en weten dat voorbereiding echt belangrijk is als je ziet wat voor enorme impact het heeft. Eerder was dat lastig, omdat dit zo onvoorspelbaar was."

"En we hebben geleerd dat dit soort dingen niet te voorkomen zijn. Eens in de zoveel tijd gebeurt dat. Dat is altijd al zo geweest in de geschiedenis van de mens en dat zal ook altijd zo blijven. Maar we weten nu wel veel meer van infecties en we zijn er doorheen gekomen. En ik ben ervan overtuigd dat die kennis veel gescheeld heeft, we kunnen snel handelen. Maar het kan beter."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.