Er moet een landelijk onderzoek komen naar de gevolgen van uitgestelde zorg door corona. Dat zegt directeur Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie, die ruim tweehonderd patiëntenorganisaties vertegenwoordigt. "Het is nu een zwart gat."

Door het uitstellen van zorg vanwege corona zijn in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Waalwijk en Tilburg inmiddels zeven mensen overleden en hebben 68 patiënten last van medische complicaties. Dat schreef Trouw afgelopen zaterdag. Voor Veldman is dat reden dat er een landelijk onderzoek moet komen naar hoeveel mensen er complicaties hebben gehad, of zijn overleden door het uitstellen van medische zorg afgelopen jaar.

Topje van de ijsberg

De complicaties traden op bij patiënten met kanker, maar ook bij patiënten met hart- en vaatziekten, nekhernia's en ernstige oogziekten. Volgens voorzitter Edo Arnoldus van de medische staf van het ETZ, zijn de naar buiten gekomen cijfers 'slechts het topje van de ijsberg'.

Of dit ook voor andere ziekenhuizen geldt, is volgens een woordvoerder van het ETZ lastig te zeggen. Dat komt onder meer doordat het ziekenhuis zwaar getroffen werd tijdens de eerste coronagolf. "We hebben toen alle niet-acute zorg moeten stilleggen, net als andere ziekenhuizen in Brabant."

Vergelijken met andere ziekenhuizen

Ziekenhuizen die minder hard werden getroffen, konden mogelijk meer reguliere zorg laten doorgaan. Maar of dat zo is, blijft gissen. Tot nu toe bracht alleen het ETZ cijfers naar buiten over de gevolgen van zorguitstel door corona.

Het is volgens voorzitter Arnoldus daarom belangrijk dat andere ziekenhuizen ook een goede registratie opzetten, zodat de cijfers vergeleken kunnen worden.

Lees ook

Landelijk onderzoek belangrijk

Daar sluit Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie zich bij aan: "We hebben geen idee wat er is gebeurd met de mensen die al een jaar lang geen of minder gebruik maken van de zorg, dat is een zwart gat. We weten ook niet hoe erg dat is. Het kan zijn dat sommige mensen zijn overleden, maar misschien is hun klacht wel vanzelf overgegaan."

Een landelijk onderzoek is daarom erg belangrijk, zegt ze. En daarin moet niet alleen worden gekeken naar de medische, maar ook naar de persoonlijke gevolgen voor patiënten.

Mensen van vlees en bloed

"Achter deze getallen zitten mensen van vlees en bloed. Daarom moet onderzocht worden wat het effect van zorguitstel is op hun levens. In de cijfers van het ETZ komen mensen die bijvoorbeeld een half jaar niet naar hun werk konden of erg veel pijn hadden nu niet terug."

Veldman vindt dat het onderzoek breder moet zijn dan alleen de ziekenhuizen, want ook in de wijkverpleging en bij huisartsen is volgens haar zorg uitgesteld.

Lessen uit coronaperiode

Het doel van het onderzoek moet volgens Veldman zijn om lessen te trekken uit wat er tijdens de coronaperiode gebeurd is. "In het begin is de reguliere zorg heel rigoureus stopgezet en moest alles wijken voor corona."

Dat gebeurde in de paniek van het moment en nu moeten we kijken wat dat voor gevolgen heeft gehad, stelt de directeur van de Patiëntenfederatie. "De reguliere zorg wordt inmiddels weer verder opgeschaald, maar er zijn nog genoeg leerpunten."

Lees ook

Zorg online en beter verspreiden

Zo moet de beschikbare zorgcapaciteit volgens Veldman optimaal worden ingezet. "Dat kan door nog meer online te doen, zoals het houden van online consulten. En instellingen moeten ook vaker naar andere zorgaanbieders kijken. Als een onderzoek niet in het ziekenhuis kan plaatsvinden, dan kan het misschien wel in een particuliere kliniek."

Veldman ziet daarin ook een rol voor zorgverzekeraars, die patiënten kunnen doorverwijzen als het ziekenhuis in hun woonplaats bijvoorbeeld een lange wachttijd heeft. En wat patiënten zelf kunnen doen? "Het helpt om actief om zorg te vragen. Vraag of zorgaanbieders je kunnen helpen een andere behandelplek te vinden. Of waar je op moet letten als je toestand verslechtert. En bel vooral als je je ongerust maakt, denk niet dat het wel over gaat."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.