ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers is altijd populair gebleven onder zijn kiezers, ondanks de ontevredenheid over het kabinet-Rutte IV. Het vertrekkende Kamerlid onderscheidt zich daarmee in positieve zin van de leiders van de 3 andere coalitiepartijen.

Segers maakte vandaag bekend dat hij stopt als leider van de ChristenUnie en Tweede Kamer verlaat. Aan de partijleden schrijft hij dat zijn baan veel van het gezin en de omgeving vraagt en dat bij leiderschap het inzicht hoort 'dat die rol tijdelijk is'. Kamerlid Mirjam Bikker volgt hem op als fractievoorzitter en politiek leider.

Veel vertrouwen in Segers

Ondanks onvrede over het huidige kabinet heeft Segers het afgelopen jaar relatief weinig aan populariteit ingeboet. Dit in tegenstelling tot de 3 andere partijleiders binnen de coalitie, Mark Rutte (VVD), Sigrid Kaag (D66) en Wopke Hoekstra (CDA).

Bij de start van het kabinet-Rutte IV, een jaar geleden, had 91 procent van de ChristenUnie-stemmers vertrouwen in hem als leider. In het meest recente onderzoek onder de kiezers, op Prinsjesdag, was dat nog 80 procent.

'Integer en betrouwbaar'

Uit eerdere onderzoeken blijkt dat ChristenUnie-stemmers Segers alom prijzen om zijn integriteit en betrouwbaarheid, en dat ze het waarderen dat hij open communiceert wanneer de partij een punt moet inleveren.

Ook buiten zijn eigen partij wordt er positief naar Segers gekeken. Kiezers van andere partijen noemen de leider van de kleinste regeringspartij sympathiek, intelligent en iemand die zich met betrokkenheid inzet.

Populairste coalitieleider

Hoewel de populariteit van Segers sinds de asielcrisis van afgelopen zomer iets gedaald is, scoort hij nog altijd heel hoog vergeleken met de andere 3 coalitieleiders. Zo is het vertrouwen dat VVD-kiezers hebben in Rutte sinds de start van het kabinet afgenomen van 81 procent tot 60 procent op Prinsjesdag.

Het vertrouwen in D66-leider Kaag en CDA-voorman Hoekstra onder de eigen achterban was voor de start van 'Rutte IV' al flink afgenomen en zakte het afgelopen jaar verder tot 54 en respectievelijk 42 procent.

CU-stemmers zeer negatief over kabinet

Het vertrouwen dat ChristenUnie-stemmers hebben in Segers staat in schril contrast tot het vertrouwen dat ze hebben in het kabinet. Al bij het aantreden was dat met 36 procent opvallend laag. Inmiddels is dat nog iets verder gezakt: na een jaar regeren geloven nog maar 3 op de 10 (30 procent) ChristenUnie-stemmers dat de huidige regering het goed doet.

Veel stemmers storen zich aan het gebrek aan oplossingen voor problemen en hekelen de omgang met burgers en van politici onderling. Ook missen ze de christelijke waarden. De uitgestelde gezinshereniging als oplossing voor de asielcrisis is daar een goed voorbeeld van, al waren kiezers milder dan de toen protesterende ChristenUnie-leden.

Geen zetelverlies ChristenUnie

Toch is de ChristenUnie de enige coalitiepartij die na een jaar regeren niet is afgerekend op deelname aan het kabinet. Waar VVD, D66 en CDA alledrie op verlies staan in de zetelpeiling, blijft de kleine christelijke partij al het hele jaar stabiel.

ChristenUnie staat nu op 5 zetels, evenveel als ze bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 haalden. Ter vergelijking: het CDA heeft sinds de laatste stembusgang 6 zetels verloren, de VVD 7 en D66 moet het met maar liefst 10 zetels minder doen.

De bezuiniging van 335 miljoen euro op het openbaar vervoer, die het kabinet volgend jaar wil doorvoeren, heeft mogelijk ingrijpende gevolgen voor het busvervoer. Dat zegt reizigersvereniging Rover.

Rover bracht voor het busvervoer in kaart wat de bezuinigingen voor gevolgen kunnen hebben. De scenario's die daaruit volgen, kun je 'extreem' noemen. Samengevat: of de prijzen gaan flink omhoog, of er wordt een grote hap uit de dienstregeling genomen, of het wordt een combinatie van beide.

Veel onduidelijk

"Vooropgesteld: de werkelijke gevolgen weet nu nog niemand", zegt directeur Freek Bos van Rover. "Het zou bijvoorbeeld ook kunnen dat er geen enkele bus minder gaat rijden, maar dat de kaartjes 25 procent duurder worden."

Hij vervolgt: "Of de kaartjes worden 15 procent duurder en een relatief klein deel van de bussen en trams wordt geschrapt."

Helemaal geen bus meer

Rover maakte per provincie scenario's: welke hap moet er uit de dienstregeling worden genomen als er geen forse prijsstijgingen zouden komen om de bezuiniging mee te dekken? Het zijn minimale varianten, maar zelfs die zijn al 'zeer ingrijpend' te noemen. "Op zondag helemaal geen bus meer, bijvoorbeeld. En er zijn ook regio's waar je er rekening mee moet houden dat daar 's avonds geen bus meer rijdt", vervolgt Bos.

Rover gaat nu het publiek vragen welk scenario er in hun regio zeker niet gekozen mag worden. Op de website van de reizigersvereniging kun je je provincie kiezen en je mening geven over de toekomst van het openbaar vervoer daar.

Terugdraaien

Bos legt zich nog niet neer bij de zwarte scenario's, benadrukt hij. "Wij hebben de gevolgen in kaart gebracht, omdat het kabinet dat niet heeft gedaan. De bezuiniging is in principe al ingeboekt, maar in september is er gewoon weer een miljoenennota. En dan kunnen ze het weer terugdraaien."

Een vervoerregio die hard wordt geraakt door de plannen van het kabinet, is de Metropoolregio Rotterdam Den Haag: hier moet maar liefst 72 miljoen euro op het openbaar vervoer bezuinigd worden.

Administratieve fout

Een deel van de landelijke bezuinigingen zijn het gevolg van een 'administratieve fout', gaf het kabinet in april toe. Het gaat om 110 miljoen euro die wordt bezuinigd op de zogenoemde Brede Doelgroepuitkering Verkeer en Vervoer (BDU). Dat is een financiële bijdrage die provincies en stadsregio's jaarlijks ontvangen van het ministerie voor de uitvoering van verkeer en vervoer op lokaal en regionaal niveau.

Dat de bezuinigingen toch worden doorgevoerd, leidt tot boosheid bij Jeffrey Keus. Hij is wethouder in Leidschendam-Voorburg en portefeuillehouder ov-exploitatie van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag.

Desastreus

"Het kan gebeuren dat je een fout maakt. Maar dan ga je hem ook herstellen. De fout is wel erkend, maar hij is niet hersteld. En dat maakt dat wij nu behoorlijk veel problemen hebben in deze regio. Uiteindelijk moeten we het openbaar vervoer voor onze inwoners op een goede manier regelen. Zonder deze middelen gaat dat echt een stuk moeilijker."

Het schrappen van buslijnen vindt Keus niet wenselijk, maar uitsluiten kan hij het niet. "En ja, dat zou wel echt desastreus zijn, ook voor mensen die afhankelijk zijn van deze bussen."

Geen herstel van fout

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat verwijst in een reactie naar een Kamerbrief van 25 april. Daaruit bijkt dat staatssecretaris Chris Jansen de administratieve fout niet gaat herstellen. Hij wijst erop dat de coalitiepartijen daar in de Voorjaarsnota geen geld voor hebben vrijgemaakt.

"Helaas heb ik moeten concluderen dat er bij de Voorjaarsnotabesluitvorming geen middelen beschikbaar zijn gekomen voor het compenseren van het effect van de generieke korting op specifieke uitkeringen op de BDU. Ik blijf hierover in gesprek met de regio om te bezien op welke wijze kan worden gezorgd dat het openbaar vervoer in de vervoerregio's betrouwbaar, comfortabel en betaalbaar blijft."

Nederlandse kersentelers maken zich zorgen om hun oogst dit jaar. Ze zijn bang dat die ten onder gaat aan de 'suzuki-fruitvlieg'. De oogst is volgens de telers nog te redden, maar dan moet het gewilde bestrijdingsmiddel wel op tijd goedgekeurd worden.

De kersentelers wachten op een verlossend bericht van landbouwminister Femke Wiersma. Zij moet bepalen of gebruik van het bestrijdingsmiddel Tracer dit jaar wordt toegestaan, En dat wordt nog spannend, want toenmalig minister Piet Adema zei vorig jaar dat het toen de laatste keer was dat een uitzondering gemaakt werd voor het bestrijdingsmiddel.

Al 10 jaar uitzondering

Het bestrijdingsmiddel Tracer is namelijk nog altijd niet goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Die instantie beoordeelt of een bestrijdingsmiddel gebruikt mag worden.

Zolang het Ctgb zijn oordeel nog niet heeft gegeven, kan de verantwoordelijk minister een vrijstelling voor gebruik geven. En dat gebeurt in dit geval al 10 jaar op rij.

Perfect jaar voor kersen

Kersenteler Arie Hakkert uit de Betuwe vertelt dat het tot nog toe een perfect jaar is voor de kersenteelt: "We hebben prachtig weer gehad in de bloeiperiode. Weinig nattigheid en de temperatuur was goed. Dus we verwachten een goede oogst dit jaar."

Volgens Arie is de ideale temperatuur voor de kers tussen de 20 en 25 graden. De kersen hangen er nu nog groen bij, maar uiteindelijk krijgen ze de bekende rode kleur. "We hopen half juni te beginnen met oogsten. De kersen zullen waarschijnlijk begin juni een gele kleur krijgen en gaan dan over naar rood."

Suzuki-fruitvlieg

Maar ondanks dat het zo'n goed jaar is voor de kers, is Arie bang voor zijn oogst. De Nederlandse kers heeft er sinds een jaar of 10 namelijk een nieuwe vijand bij: de suzuki-fruitvlieg. Een beestje dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuidoost-Azië en in 2008 voor het eerst werd opgemerkt in Europa.

Vooral kersentelers hebben last van de fruitvlieg. "Deze fruitvlieg kan door de schil van het fruit kruipen en legt daar eitjes onder. Daar komen larven uit die de vrucht van binnenuit opeten. Vervolgens gaat de vrucht rotten en is die onverkoopbaar", legt onderzoeker Herman Helsen uit.

Net niet voldoende

Kersenteler Arie gebruikt nu een speciaal net om de fruitvliegjes buiten te houden: "Het is een heel fijnmazig net waar in principe geen vliegjes doorheen kan komen. Het hele veld moet ermee worden ingepakt."

Maar alleen een net is niet voldoende, vertelt hij: "De suzuki-fruitvlieg is zo klein dat het 'm toch lukt om ergens binnen te komen. Bovendien moeten we nog steeds zelf bij de kersen kunnen. Dus als het net omhoog gaat of waait, gaat de fruitvlieg ook naar binnen."

Wesp tegen vlieg

In een lab van de Wageningen University & Research (WUR) wordt daarom gewerkt aan een andere oplossing, namelijk de sluipwesp. Dat is een natuurlijke vijand van de suzuki-fruitvlieg, vertelt onderzoeker Helsen. "De sluipwesp legt haar eieren in de larven van de suzuki-fruitvlieg en kan zo de enorme toename verminderen."

Toch is de sluipwesp vooralsnog geen vervanging voor het bestrijdingsmiddel. "We hebben er nu enkele honderden, daar kunnen we de oogst niet mee redden", zegt Helsen. En dus wacht kersenteler Arie in spanning af op het besluit van Landbouwminister Wiersma. "Als we het middel niet meer krijgen, dan is het einde kersenteelt. Het is echt twee voor twaalf."