Een jaar geleden stopte Birgitte Rasing (57) met alcohol. De bedoeling was dat ze dat een maand zou volhouden, maar het beviel haar zo goed dat ze nog steeds geen druppel heeft gedronken. "Misschien doe ik dat wel nooit meer."

Zo'n 3 jaar geleden probeerde ze het al eens, een maand lang geen alcohol drinken in het kader van Dry January. "Toen heb ik het precies een maand volgehouden. Met héél veel moeite. Ik vond het echt verschrikkelijk", vertelt Birgitte. "Ik heb het letterlijk gevierd toen ik weer mocht."

'Wat een onzin eigenlijk'

Vreemd was dat niet, want voor Birgitte was het toen nog normaal om dagelijks een à twee glazen wijn of bier te drinken. Al sinds haar tienertijd. "Maar ik merkte dat ik steeds meer moeite kreeg met alcohol. Onder anderen omdat ik best veel mensen in mijn omgeving had, of heb eigenlijk, die excessief drinken. Ik zie het bij collega's, bij kennissen, bij vrienden."

En in mindere mate zag ze het ook bij zichzelf. "Ik ergerde me aan mijn eigen gedrag, dat ik merkte dat ik losser werd als ik wat had gedronken. 'Wat een onzin eigenlijk, zonder alcohol kan het leven toch net zo gezellig zijn', dacht ik bij mezelf."

Dry January

Birgitte besloot daarom om vorig jaar nog eens mee te doen aan Dry January. En die nieuwe poging ging haar een stuk makkelijker af. De beoogde maand werd een jaar, en nog steeds drinkt ze niet.

Wat deze keer anders was, of eigenlijk is? "De eerste keer had ik hoge verwachtingen. Ik had gedacht dat ik beter zou gaan slapen, dat ik het zou zien aan mijn huid, dat ik me fitter zou voelen. Al die positieve gevolgen van stoppen, waarover je veel leest. Maar zonder alcohol voelde ik me helemaal niet gezonder. Ik zag het niet in de spiegel. Niets van dat alles, en dat demotiveerde me ontzettend."

Geen verwachtingen meer

Na die teleurstellende ervaring, ging Birgitte er de tweede keer met een open blik in. Ze besloot geen verwachtingen meer te hebben van Dry January, maar juist per dag te bekijken hoe het zou gaan.

"En dat werkte voor mij. Opeens zag ik eigenlijk geen reden meer om weer te beginnen met drinken. Het voelt ook zo goed, dat je het zelf in de hand hebt, in plaats van dat je moet luisteren naar een verslaving."

'Waar zijn we nu eigenlijk mee bezig?'

Tijdens die periode groeide bij Birgitte ook het besef hoe slecht alcohol eigenlijk is voor de gezondheid. "Waarschijnlijk omdat ik er toen dagelijks mee bezig was en op fora andere mensen sprak die ermee geworsteld hadden. Ik dacht ineens: 'Waar zijn we nu eigenlijk mee bezig met z'n allen?' Alcohol is een harddrug."

"Het kan zo'n verwoestend effect hebben als je er te veel van drinkt. Het kan mensen gewelddadig maken, het kan ongelukken veroorzaken in het verkeer, je kunt er doodziek van worden, eraan overlijden. Dat heb ik ook om me heen gezien."

Minder verkleinwoordjes gebruiken

Maar, wet- en regelgeving rond alcohol aanpassen om gevaarlijke situaties te voorkomen heeft naar Birgitte's idee geen zin. "Als je drinken verboden maakt, werkt dat alleen maar meer misbruik in de hand. Daarvan ben ik overtuigd."

Wel zouden we volgens haar met z'n allen meer moeten praten over de slechte kanten van alcohol. "Laten we het minder normaal maken. Minder verkleinwoordjes gebruiken, zoals 'biertje' of 'wijntje'. Daarmee maak je het bijna iets schattigs. Het zit zo ingebed in onze taal."

Praat erover

"Dus: praat erover, durf elkaar op bepaald gedrag aan te spreken", gaat ze verder. "Ik denk dat dat het beste helpt." Dat gebeurt, in elk geval in haar eigen omgeving steeds meer.

"Ik denk dat een goed voorbeeld ook wel doet volgen, dat merkte ik laatst nog. Tijdens een feestje stond er een alcoholvrije rosé op tafel en dat wilde een nichtje ook wel proberen. Dat was de aanleiding om op een hele prettige manier over ons alcoholgebruik te praten. Dat vind ik wel heel tof."

'Ik heb nog steeds lol'

Toch is het niet zo dat het Birgitte nooit moeite kost om niet te drinken. "Het komt zeker voor dat ik ervan baal. Ik vind alcohol namelijk ook gewoon hartstikke lekker. Neem oud en nieuw, champagne vind ik heerlijk. Maar gelukkig zijn er tegenwoordig goede alternatieven. Vooral in alcoholvrije bieren heb je veel keuze."

Plekken waar alcohol wordt gedronken, ontwijkt Birgitte dan ook niet. "Het fijne is: op borrels en feestjes heb ik nog steeds lol. Ik heb nog steeds dezelfde sarcastische humor. Doe gewoon gezellig mee. Ik denk dat mensen er daardoor ook wel snel aan gewend waren dat ik niet meer drink."

Zelf weten

Wel irriteert ze zich sneller aan haar omgeving. "Als je zelf niet meer drinkt en je bent op een plek waar anderen dat wel doen, dan valt het je ineens op hoe het gedrag van mensen op een vervelende manier kan veranderen als ze veel drinken. Iemand die dronken is denkt dat hij ontzettend grappig is, maar als je daar nuchter naast zit, blijkt dat vies tegen te vallen."

Maar, voegt ze daaraan toe, iedereen moet het vooral zelf weten. "Totdat je anderen met je gedrag beschadigt. Dat gaat te ver. Denk aan die vervelende oom of kennis, die ineens z'n hand op je billen legt als hij iets op heeft. Dat heb ik zien gebeuren en daar erger ik me dood aan."

'Niet mooier maken dan het is'

Of ze inmiddels wél de gezondheidseffecten merkt van geen alcohol drinken, durft Birgitte niet te zeggen. "Ik zit goed in mijn vel, maar ik ben ook meer gaan sporten en heb andere leefstijlaanpassingen gedaan. Dat speelt ongetwijfeld mee."

Ze denkt wel dat haar lichaam sneller herstelt na het sporten dan wanneer ze nog zou drinken. "Maar ik ga het niet mooier maken dan het is: ik slaap nog steeds beroerd. Het is dus niet zo dat ineens al je problemen zijn opgelost."

Scheelt kosten

Een duidelijker bijkomend voordeel van niet meer drinken, is dat Birgitte het ook merkt in haar portemonnee. "Die flessen wijn, bier, sterkedrank als whiskey - veel drinken kost veel geld", vertelt ze.

En ook haar partner Cas drinkt tegenwoordig veel minder. "We dronken eigenlijk altijd samen, hij is een echte gezelschapsdrinker."

'Niet alleen maar makkelijk'

Haar advies aan iedereen die het ook eens wil proberen om niet meer te drinken? "Heb geen hoge verwachtingen, dan raak je alleen maar teleurgesteld. En doe het gewoon voor jezelf, bekijk het van dag tot dag. Wees trots op elke dag waarop je niet drinkt", adviseert Birgitte. "Het is nu eenmaal niet alleen maar fijn en makkelijk."

Zelf had ze de meeste moeite met afscheid nemen van het glas wijn dat ze rond 17 uur dronk. "Dan kom je thuis van een drukke werkdag, moet je gaan koken. Een wijntje hoorde daar echt bij voor mij, bij wijze van ontspanning", blikt ze terug. In het begin nam ze een alcoholvrij biertje als vervanging, maar inmiddels heeft ze ook dat niet meer 'nodig'. "Ik heb niet meer die craving."

'Zeg nooit nooit'

Maar dat ze nooit meer zal drinken, durft Birgitte niet te zeggen. "Dat weet ik gewoon niet. Ik kan niet in de toekomst kijken. Het kan best zijn dat er op een gegeven moment iets heftigs gebeurt in mijn leven en dat ik daardoor weer ga drinken."

"Maar het is in elk geval niet mijn intentie."

Iran en de Verenigde Staten zitten vandaag om de tafel in Oman om een nieuw atoomakkoord af te sluiten. President Donald Trump stapte in 2018 uit het vorige akkoord, waarom zijn de landen nu weer in gesprek? "Alternatief is bombardementen."

Iran-deskundige en analist bij het Haagsche Instituut Geopolitiek Damon Golriz verwacht dat beide landen heel positief de gesprekken van vandaag ingaan. "En dat er ook eigenlijk een rail wordt gelegd voor de bewegingen die meer richting diplomatie gaan in plaats van oorlogsretoriek."

'Amerika wel kernwapens tegenhouden'

De gesprekken gaan dus over een nieuw atoomakkoord tussen Iran en de VS, waarin de landen afspraken maken over het nucleaire programma van Iran en wat ze met die technologie doen. "Het heeft alleen maar een politiek besluit nodig om zometeen kernwapens te maken. En dat wil Amerika tegenhouden."

De reden dat de VS toenadering zoekt heeft volgens Golriz te maken met de rivaliteit tussen de VS en China, waar het Midden-Oosten tussen zit. "Het is een veld waarin energie en logistiek een belangrijke rol spelen", legt hij uit. "En wat Iran wil is eigenlijk minder sancties, omdat de Amerikanen heel veel sancties hebben opgelegd de afgelopen paar jaar. En natuurlijk ook dat er geen oorlog komt."

De vorige 'Iran-deal'

Dit is niet de eerste keer dat Iran en de VS praten over kernprogramma's. In 2015 waren de landen het al eens geworden over het Iraanse kernprogramma. Iran zou volgens dit plan afzien van het maken van kernwapens. In ruil daarvoor beloofde landen zoals de Verenigde Staten en Europese landen om economische sancties tegen Iran op te heffen.

Toen Donald Trump in 2018 begon aan zijn eerste termijn als Amerikaanse president stapte hij uit het akkoord, ook kondigde hij nieuwe sancties aan op Iran. Sindsdien houdt Iran zich ook steeds minder aan de afspraken uit het akkoord.

'Iran moet gesprek aangaan'

Volgens de Iran-deskundige is dit het juiste moment om te praten over een nieuw akkoord. "Iran is ontzettend verzwakt na 7 oktober door de aanvallen van Israël op bijvoorbeeld Hezbollah, Hamas en de Houthis." Dat zijn allemaal groepen die militair gesteund worden door Iran.

"Er is ook een militaire opbouw in de regio door Amerika die ongekend is in de afgelopen 20 jaar", vertelt Golriz. "Dat samen zorgt ervoor dat Iran het gesprek moet aangaan, omdat het alternatief bombardementen is."

'Regime wordt niet gedragen door bevolking'

Volgens Golriz heeft Iran nu ook te maken met veel interne problemen, wat een belangrijke reden is om in gesprek te gaan. Zo waren er de afgelopen jaren veel demonstraties voor vrouwenrechten. "Het regime wordt niet gedragen door de bevolking. Jonge mensen willen meer vrijheid, een westerse manier van leven. Dit regime kan dat niet geven."

"Economisch gaat het ook heel slecht", gaat hij verder. "Het land is gesanctioneerd op allerlei manieren. Je kan hier bijvoorbeeld geen geld over maken naar Iran als je familieleden hebt." Ook mogen veel bedrijven niet handelen met Iran, hierdoor is het land economisch grotendeels afgesloten van de rest van de wereld.

'Trump wil voor vrede zorgen'

De reden dat de VS het gesprek opnieuw aangaat, heeft volgens Golriz vooral te maken met president Trump zelf. "Hij wil een deal sluiten omdat hij de president wil zijn die voor vrede zorgt", legt hij uit.

President Trump wil volgens de Iran-deskundige het land naar zich toetrekken, om meer invloed te krijgen in het Midden-Oosten. "Waar dus energie en logistiek een belangrijke rol spelen. En dat samen zorgt ervoor dat er voldoende politieke wil is om deze bijeenkomst te laten slagen."

Het aantal meldingen van frauduleuze belletjes is enorm gestegen. Volgens expert Dave Maasland zijn de daders vaak Nederlandse jongeren die door bendes hiervoor geronseld worden. ”Het lijkt steeds meer op georganiseerde misdaad.”

Steeds meer criminelen proberen via de telefoon geld af te troggelen bij niets vermoedende slachtoffers. Dat blijkt uit recente cijfers van de fraudehelpdesk. In de eerste drie maanden van dit jaar kwamen er 9.793 meldingen binnen bij het anti-fraude instituut. In 2024 lag dit aantal in dezelfde periode nog op 3.031 meldingen.

Grote criminele bendes

Cybercrime-expert Dave Maasland is niet verbaasd over deze toename. "Deze vorm van misdaad begint echt de vorm aan te nemen van georganiseerde misdaad", legt hij uit.

Er zitten volgens hem steeds vaker grote criminele bendes achter deze vorm van oplichting. "Die weten hoeveel geld hiermee te verdienen valt."

'We zijn gewend alles online te delen'

Daarnaast maakt nieuwe technologie als AI het stuk makkelijker voor deze criminelen om hun slag te slaan, zegt Maasland. "De opkomst van kunstmatige intelligentie speelt zeker een rol en die versnelt deze opmars alleen maar. Je hebt nu voor het klonen van een Nederlandse stem, nog maar 10 seconden nodig van de oorspronkelijke stem", legt hij uit. "Dus dat wordt steeds beter en makkelijker."

"Maar dat is zeker niet de enige factor", benadrukt de expert. Ons eigen online gedrag speelt oplichters ook vaak behoorlijk in de kaart. "We zijn zo gewend om alles online te delen, omdat we elkaar vertrouwen. Deze gegevens lekken ook vaak uit. Maar dat zorgt er wel voor dat criminelen heel geloofwaardig deze telefoontjes kunnen plegen."

'Kan iedereen overkomen'

"Ze zijn echt zo geraffineerd deze oplichters", gaat Maasland verder. "Ze bellen je dus op en gebruiken in zo'n telefoontje allemaal gegevens van jou. Ze weten je naam, je adres en soms zelfs ook je banksaldo. Dan wordt het zo geloofwaardig allemaal."

Maasland heeft zelf van dichtbij gezien hoe deze criminelen te werk gaan. "Ik heb wel eens telefoontjes van de politie mogen mee luisteren. De manier waarop deze oplichters dat doen, is echt zo extreem gehaaid en geloofwaardig", vertelt hij. "Zo klantvriendelijk ook. Ik me voorstellen dat iedereen hier in mee zou kunnen gaan. Het kan dus echt iedereen overkomen."

Geronselde jongeren hebben 'geen idee'

Wat Maasland ook zorgen baart, is de leeftijd van de daders die zich met deze vorm van oplichting bezig houden. "Het zijn vooral veel jongeren ook die geronseld worden door deze bendes, helaas ook in vriendengroepen. Want veel van deze fraudeurs zitten gewoon in Nederland. Daar waarschuwt de politie voor."

"Ze vertellen deze jongeren niet dat ze geld stelen van ene mevrouw Jansen, maar dat ze stelen van de verzekering of van de bank", gaat hij verder. "In de rechtszaal komen ze er soms pas achter dat mevrouw Jansen het slachtoffer is en haar hele pensioenpotje weg is. Ze hebben echt geen idee."

'Let op urgentie'

De expert heeft tot slot nog een gouden tip hoe je kunt voorkomen dat je in de val van deze oplichters loopt. "Let op urgentie, dat komt bij al deze vormen van oplichting voor, of ze nou kunstmatige intelligentie gebruiken of niet."

"Ze roepen altijd hun slachtoffer op om direct iets te doen, meteen iets over te maken", legt hij Maasland uit. "Want anders verlies je je geld of je telefoon. Als je wordt opgedragen direct te handelen, moeten alle alarmbellen afgaan."