Aan de frontlinie in Oekraïne: 'Artillerievuur voor en achter ons'

Op de dag dat de Europese Commissie Oekraïne het kandidaat-lidmaatschap van de Europese Unie belooft, gaat de strijd aan het front onverminderd door.

Journalist Marcel van der Steen reisde met het Oekraïense leger naar de frontlinie tussen Cherson, dat in handen van de Russen is, en Mykolaiv, in het zuiden van Oekraïne. De frontlinie beweegt op en neer, maar de laatste weken heeft het Oekraïense leger terrein gewonnen, vertelt Van der Steen.

Continu artillerievuur

"De situatie aan de frontlinie was dat er continu artillerievuur neerkwam, voor en achter ons", zegt Van der Steen. "Russisch vuur, vanaf zo'n 5 kilometer afstand, om toch wat beweging te krijgen in die frontlinie, waar de laatste dagen niet zoveel gebeurt."

Van der Steen is meegegaan met het Oekraïense leger naar een loopgraaf, waar die ochtend nog artillerie was neergekomen. "Toen we terugreden was er een weg beschadigd geraakt waar we een uur daarvoor nog geen granaatinslag hadden gezien. Daar schrik je wel van. Je bent je bewust van de risico's die er zijn op het moment dat je meegaat naar zo'n plek, maar dan zou je bijna op z'n Hollands zeggen: 'dan komt het wel heel dichtbij'."

Russen willen naar havenstad Odessa

Het front tussen Cherson en Mykolaiv is volgens Van der Steen op dit moment belangrijker dan we beseffen. "Omdat op het moment dat de Russen wel in staat zijn om Mykolaiv alsnog in te nemen, waar ze al een deel van in handen hebben gehad, ze nog steeds kunnen doorsteken naar het noorden of richting het Russisch gezinde Transnistrië."

"Ze kunnen dan alsnog Odessa innemen", vervolgt hij. "Dat is iets waar mensen hier nog steeds voor vrezen en er ook vanuit gaan dat dat is wat de Russen willen."

Een kruispunt

Aan de ene kant is er dus angst voor het verder oprukken van de Russen, maar er is ook een ander scenario mogelijk, legt Van der Steen uit. "Als je het vanuit Oekraïens oogpunt bekijkt en ze Cherson kunnen bevrijden van de Russische bezetting, dan zouden ze mogelijk kunnen doorstoten naar de Krim, dat al jarenlang in Russische handen is. Het is een kruispunt."

De moraal van het Oekraïense leger is nog steeds hoog, ze geloven in de overwinning. "We hoorden in die loopgraaf steeds dichterbij raketten neerkomen. Ik vroeg aan iemand waarom hij hier was, want elk moment kon er hier een vallen. Toen zei hij: 'De vijand, de Russen, liggen voor mij. Maar mijn familie en mijn vrienden zitten achter mij. Daarom ben ik hier'. Dat vat het wel samen: die Russen moeten weg", zegt Van der Steen.

Kandidaat-lidmaatschap van de Europese Unie

Ondertussen heeft de Europese Commissie besloten dat Oekraïne kandidaat-lid van de Europese Unie mag worden. Nederland steunt dat besluit. Dat is belangrijk voor de Oekraïners, zegt Marcel van der Steen. Maar het is niet voldoende.

"Dat betekent zeker voor hen een belangrijke stap in de goede richting. Maar tegelijkertijd is dat voor veel mensen ook maar een beetje geneuzel op politiek niveau. Het gaat erom dat die wapens die beloofd zijn er komen."