Na twee jaar coronabeperkingen is het dit jaar weer mogelijk om met de feestdagen lekker lang samen zijn met vrienden en familie. Is een herhaalprik dan verstandig? "Alleen de groep die geen vaccin of infectie heeft gehad, loopt risico."
Het verschilt per situatie wat verstandig is om te doen, zegt Patricia Bruijning. Ze is epidemioloog bij het UMC Utrecht en verwacht na de feestdagen een opleving.
Virussen houden van kerst
"Kerst is altijd een moment waar virussen dol op zijn", vertelt ze. "Je zit lekker lang binnen bij elkaar, dat zijn condities waarbij virussen zich snel verspreiden."
Bruijning voegt eraan toe dat die situatie al jaren zo is. "Maar daar zijn we ons sinds corona extra van bewust."
Zijn je dierbaren kwetsbaar?
Daar kun je je tegen beschermen met een vaccinatie. "Maar als jij verder gezond bent en je hebt niemand in je omgeving die een verhoogd risico loopt om ernstig ziek te worden, dan kun je best zeggen: 'Om corona maak ik me niet zo'n zorgen.'"
De situatie wordt anders als je met een zieke oma of een partner met een kwetsbaar afweersysteem kerst viert, zegt Bruijning. "Houd je het virus daarom liever buiten de deur? Dan kan een herhaalprik wel degelijk zinvol zijn."
Bekijk ook
Net na corona 'voegt een prik weinig toe'
De kans dat je zelf besmet raakt, wordt op die manier kleiner. Datzelfde geldt ook voor jouw besmettelijkheid voor de omgeving, zegt de epidemioloog. "Bedenk vooral of jij zelf of anderen in je omgeving tot een kwetsbare groep behoren, privé of in je werk."
Verder is het ook van belang of iemand kortgeleden nog besmet is geraakt met het coronavirus. "Is dat het geval, dan voegt een prik weinig toe", zegt Bruijning.
Gebrek aan animo
Vooral jongere generaties zijn huiverig voor een herhaalprik, blijkt uit de meest recente cijfers van het RIVM. Slechts een kwart van de mensen tussen de 12 en 60 jaar oud haalde er een. Van de 60-plussers haalde bijna 60 procent een herhaalprik.
De epidemioloog begrijpt wel dat de animo voor een nieuwe vaccinatieronde kleiner is geworden. "Voor wie jong en gezond is, is dit inmiddels een van de vele luchtweginfecties die we tegenkomen. Het is voor hen niet per se erger dan andere infecties, zoals de griep."
Bekijk ook
Ratjetoe aan immuniteit
Viroloog Bert Niesters van het UMC Groningen sluit zich daarbij aan. "De mensen met onderliggend lijden of met een zwakke gezondheid hebben, lopen het meeste risico."
Zo goed als iedereen heeft ondertussen namelijk een ratjetoe aan immuniteit, legt Niesters uit. "Op een kleine groep na heeft iedereen in Nederland wel een combinatie aan vaccinaties en besmettingen gehad. Alleen de groep die geen vaccin of infectie heeft gehad, loopt nog een risico."
Eerder een grieppiek
Voor de kerst adviseert Niesters jongeren vooral om, wanneer je een kwetsbare persoon gaat bezoeken, een antigeentest te doen bij klachten. "Of doe een mondkapje op. Ik vind dat we de keuze voor mondkapjes sowieso moeten blijven respecteren."
Daarbij voorziet hij geen grote corona-piek na de feestdagen. "Ik verwacht eerder een piek van de griep dan van corona. Ik ben ook meer bezorgd voor een gevaarlijke influenza-variant die van mens op mens over gaat, dan een nieuwe gevaarlijke coronavariant."
Bekijk ook
'Niet alleen voor jezelf'
Of hij de nieuwste herhaalprik voor iedereen adviseert? "Ik zou het voor de ouderen en zij met onderliggend lijden altijd adviseren. Het werkt heel goed, maar deze groepen zijn ook verstandig genoeg om dat te doen."
"Maar we moeten ook onthouden: vaccineren doe je niet alleen voor jezelf. Maar voor ons allemaal. Dat wordt nu niet goed gecommuniceerd vanuit de overheid, die zich vooral focust op het individu. Ook een herhaalprik is belangrijk om nieuwe varianten te voorkomen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.