meer NPO start

Waarom Franse wijnboeren massaal op partij van Marine Le Pen stemmen: 'Voelen zich niet gehoord'

Waarom Franse wijnboeren massaal op partij van Marine Le Pen stemmen: 'Voelen zich niet gehoord'
Burgemeester en wijnboer Claude Boutet van het Franse dorp Montbrun-des-Corbières
Bron: EenVandaag

Zondag houdt Frankrijk parlementsverkiezingen. Hier koos president Macron voor na de overwinning van radicaal-rechts tijdens de Europese Verkiezingen. Maar ook deze verkiezingen is zijn tegenstander populair, zoals bij wijnboeren op het platteland.

Een wijnboer heeft regelmatig nog maar 1.200 euro per maand te besteden. Concurrentie uit Spanje drukt de prijs van de Franse wijn, terwijl de kosten van brandstof en levensonderhoud blijven stijgen. Voor wijnboeren in het Franse dorp Montbrun-des-Corbières heeft dit grote gevolgen, ze zoeken daarom tijdens de verkiezingen steun bij de radicaal-rechtse partij van Marine Le Pen.

Last van koopkracht

Het Zuid-Franse dorp Montbrun-des-Corbières telt zo'n 350 zielen. Tijdens de afgelopen Europese Verkiezingen stemden bijna de helft van de inwoners (44 procent) op het Rassemblement National van Marine Le Pen. Volgens de burgemeester en wijnboer Claude Boutet heeft dit maar één reden: koopkracht.

"Iedereen vraagt zich hier dagelijks af: wat kost de stroom? Wat kost de benzine?", vertelt Boutet. Zorgen over de toename van migranten, een onderwerp waar de liberale Macron zich over uitspreekt, hebben ze in het dorp weinig. Zijn verkiezingsprogramma trekt de inwoners van het dorp niet aan. "We hebben hier geen last van migranten, maar de koopkracht, daar maakt men zich het meest zorgen om", zegt de burgemeester.

Bekijk ook

Geen vetpot

"Wat ik er van meegekregen heb, is dat Macron in het begin heel veel aan hervorming deed. Dit had direct effect, mensen zagen gelijk resultaat", vertelt de Nederlandse Paul den Toom. Hij runt een wijnboerderij in Montbrun-des-Corbières, op zijn Chateau de L'Horte heeft hij zo'n 30 hectare aan druiven staan. Zijn bedrijf loopt goed, hij maakt en verkoopt zijn eigen wijn van zijn druiven.

Maar voor veel boeren in de buurt is dat niet de realiteit. Zij verkopen hun druiven aan een coöperatie, die de druiven dan weer bij wijnmakers aanbiedt en dat is zeker geen vetpot. Op deze druivenboeren zijn de beloftes van economische groei, die Macron in het verleden maakte, niet van toepassing. "Ze voelen zich niet gehoord", merkt Den Toom op.

Klimaatverandering en concurrentie

Naast de bestuurswijze van Macron, heeft ook klimaatverandering ervoor gezorgd dat de wijnboeren uit Zuid-Frankrijk kampen met problemen. Door weersomstandigheden komt er steeds minder liter druivensap uit de wijngaarden en heeft het sap steeds vaker een laag suikergehalte. Hierdoor is het minder waard voor wijnmakers.

En dan is er dus ook nog eens stevige concurrentie uit buurland Spanje, waar wijnproductie veel goedkoper is door het lagere arbeidsloon.

Bekijk ook

'Solidariteit van de wijnboeren'

Afgelopen winter leidde die concurrentie tot grote boerendemonstraties. De snelwegen naar Spanje werden geblokkeerd met trekkers. Vrachtwagens met Spaanse wijn werden geplunderd. Liters wijn stroomden de goot in.

Midden in die chaos stond een trekker met het plaatsnaambordje van Montbrun-des-Corbières op z'n kop op de motorkap gebonden. Met lichte trots in de ogen vertelt burgemeester Boutet dat de mannen van het dorp met zijn toestemming het bordje hebben ontvreemd. "Solidariteit van de wijnboeren", noemt hij dat.

Hoop op verandering

"De demonstraties waren tegen de Franse regering en tegen Europese regels. De mensen hier hebben het zwaar, de koopkracht daalt al tijden. Dus ik heb gezegd: 'Neem dat bord maar mee, maar maak het niet kapot, en zorg dat het terugkomt.' Dat hebben ze gedaan."

Zelf is burgemeester Boutet geen lid van een politieke partij. "Hier in ons dorp bedrijven we geen politiek." Maar voor de huidige bestuurders in Frankrijk heeft hij geen goed woord over. Hij hoopt dat er na deze verkiezingen echte veranderingen komen. Tot die tijd blijft het plaatsnaambordje bij de ingang van het dorp op zijn kop hangen.

Bekijk ook

Waarom Franse wijnboeren massaal op de partij van Marine Le Pen stemmen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom volgens deze expert Iran en de VS in gesprek willen over atoomakkoord: 'Jonge mensen willen vrijheid'

Waarom volgens deze expert Iran en de VS in gesprek willen over atoomakkoord: 'Jonge mensen willen vrijheid'
Een voetbalfan tijdens een vriendschappelijke wedstrijd tussen Iran en de VS in 2000
Bron: ANP

Iran en de Verenigde Staten zitten vandaag om de tafel in Oman om een nieuw atoomakkoord af te sluiten. President Donald Trump stapte in 2018 uit het vorige akkoord, waarom zijn de landen nu weer in gesprek? "Alternatief is bombardementen."

Iran-deskundige en analist bij het Haagsche Instituut Geopolitiek Damon Golriz verwacht dat beide landen heel positief de gesprekken van vandaag ingaan. "En dat er ook eigenlijk een rail wordt gelegd voor de bewegingen die meer richting diplomatie gaan in plaats van oorlogsretoriek."

'Amerika wel kernwapens tegenhouden'

De gesprekken gaan dus over een nieuw atoomakkoord tussen Iran en de VS, waarin de landen afspraken maken over het nucleaire programma van Iran en wat ze met die technologie doen. "Het heeft alleen maar een politiek besluit nodig om zometeen kernwapens te maken. En dat wil Amerika tegenhouden."

De reden dat de VS toenadering zoekt heeft volgens Golriz te maken met de rivaliteit tussen de VS en China, waar het Midden-Oosten tussen zit. "Het is een veld waarin energie en logistiek een belangrijke rol spelen", legt hij uit. "En wat Iran wil is eigenlijk minder sancties, omdat de Amerikanen heel veel sancties hebben opgelegd de afgelopen paar jaar. En natuurlijk ook dat er geen oorlog komt."

Bekijk ook

De vorige 'Iran-deal'

Dit is niet de eerste keer dat Iran en de VS praten over kernprogramma's. In 2015 waren de landen het al eens geworden over het Iraanse kernprogramma. Iran zou volgens dit plan afzien van het maken van kernwapens. In ruil daarvoor beloofde landen zoals de Verenigde Staten en Europese landen om economische sancties tegen Iran op te heffen.

Toen Donald Trump in 2018 begon aan zijn eerste termijn als Amerikaanse president stapte hij uit het akkoord, ook kondigde hij nieuwe sancties aan op Iran. Sindsdien houdt Iran zich ook steeds minder aan de afspraken uit het akkoord.

'Iran moet gesprek aangaan'

Volgens de Iran-deskundige is dit het juiste moment om te praten over een nieuw akkoord. "Iran is ontzettend verzwakt na 7 oktober door de aanvallen van Israël op bijvoorbeeld Hezbollah, Hamas en de Houthis." Dat zijn allemaal groepen die militair gesteund worden door Iran.

"Er is ook een militaire opbouw in de regio door Amerika die ongekend is in de afgelopen 20 jaar", vertelt Golriz. "Dat samen zorgt ervoor dat Iran het gesprek moet aangaan, omdat het alternatief bombardementen is."

Hamas, Hezbollah, Houthi's: de invloed van Iran uitgelegd

'Regime wordt niet gedragen door bevolking'

Volgens Golriz heeft Iran nu ook te maken met veel interne problemen, wat een belangrijke reden is om in gesprek te gaan. Zo waren er de afgelopen jaren veel demonstraties voor vrouwenrechten. "Het regime wordt niet gedragen door de bevolking. Jonge mensen willen meer vrijheid, een westerse manier van leven. Dit regime kan dat niet geven."

"Economisch gaat het ook heel slecht", gaat hij verder. "Het land is gesanctioneerd op allerlei manieren. Je kan hier bijvoorbeeld geen geld over maken naar Iran als je familieleden hebt." Ook mogen veel bedrijven niet handelen met Iran, hierdoor is het land economisch grotendeels afgesloten van de rest van de wereld.

'Trump wil voor vrede zorgen'

De reden dat de VS het gesprek opnieuw aangaat, heeft volgens Golriz vooral te maken met president Trump zelf. "Hij wil een deal sluiten omdat hij de president wil zijn die voor vrede zorgt", legt hij uit.

President Trump wil volgens de Iran-deskundige het land naar zich toetrekken, om meer invloed te krijgen in het Midden-Oosten. "Waar dus energie en logistiek een belangrijke rol spelen. En dat samen zorgt ervoor dat er voldoende politieke wil is om deze bijeenkomst te laten slagen."

Waarom volgens deze expert Iran en de Verenigde Staten in gesprek willen over atoomakkoord

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze cyberexpert waarschuwt dat iedereen slachtoffer kan worden van telefoonfraude: 'Zijn bendes die extreem geraffineerd werken'

Deze cyberexpert waarschuwt dat iedereen slachtoffer kan worden van telefoonfraude: 'Zijn bendes die extreem geraffineerd werken'
Bron: EenVandaag

Het aantal meldingen van frauduleuze belletjes is enorm gestegen. Volgens expert Dave Maasland zijn de daders vaak Nederlandse jongeren die door bendes hiervoor geronseld worden. ”Het lijkt steeds meer op georganiseerde misdaad.”

Steeds meer criminelen proberen via de telefoon geld af te troggelen bij niets vermoedende slachtoffers. Dat blijkt uit recente cijfers van de fraudehelpdesk. In de eerste drie maanden van dit jaar kwamen er 9.793 meldingen binnen bij het anti-fraude instituut. In 2024 lag dit aantal in dezelfde periode nog op 3.031 meldingen.

Grote criminele bendes

Cybercrime-expert Dave Maasland is niet verbaasd over deze toename. "Deze vorm van misdaad begint echt de vorm aan te nemen van georganiseerde misdaad", legt hij uit.

Er zitten volgens hem steeds vaker grote criminele bendes achter deze vorm van oplichting. "Die weten hoeveel geld hiermee te verdienen valt."

Bekijk ook

'We zijn gewend alles online te delen'

Daarnaast maakt nieuwe technologie als AI het stuk makkelijker voor deze criminelen om hun slag te slaan, zegt Maasland. "De opkomst van kunstmatige intelligentie speelt zeker een rol en die versnelt deze opmars alleen maar. Je hebt nu voor het klonen van een Nederlandse stem, nog maar 10 seconden nodig van de oorspronkelijke stem", legt hij uit. "Dus dat wordt steeds beter en makkelijker."

"Maar dat is zeker niet de enige factor", benadrukt de expert. Ons eigen online gedrag speelt oplichters ook vaak behoorlijk in de kaart. "We zijn zo gewend om alles online te delen, omdat we elkaar vertrouwen. Deze gegevens lekken ook vaak uit. Maar dat zorgt er wel voor dat criminelen heel geloofwaardig deze telefoontjes kunnen plegen."

'Kan iedereen overkomen'

"Ze zijn echt zo geraffineerd deze oplichters", gaat Maasland verder. "Ze bellen je dus op en gebruiken in zo'n telefoontje allemaal gegevens van jou. Ze weten je naam, je adres en soms zelfs ook je banksaldo. Dan wordt het zo geloofwaardig allemaal."

Maasland heeft zelf van dichtbij gezien hoe deze criminelen te werk gaan. "Ik heb wel eens telefoontjes van de politie mogen mee luisteren. De manier waarop deze oplichters dat doen, is echt zo extreem gehaaid en geloofwaardig", vertelt hij. "Zo klantvriendelijk ook. Ik me voorstellen dat iedereen hier in mee zou kunnen gaan. Het kan dus echt iedereen overkomen."

Bekijk ook

Geronselde jongeren hebben 'geen idee'

Wat Maasland ook zorgen baart, is de leeftijd van de daders die zich met deze vorm van oplichting bezig houden. "Het zijn vooral veel jongeren ook die geronseld worden door deze bendes, helaas ook in vriendengroepen. Want veel van deze fraudeurs zitten gewoon in Nederland. Daar waarschuwt de politie voor."

"Ze vertellen deze jongeren niet dat ze geld stelen van ene mevrouw Jansen, maar dat ze stelen van de verzekering of van de bank", gaat hij verder. "In de rechtszaal komen ze er soms pas achter dat mevrouw Jansen het slachtoffer is en haar hele pensioenpotje weg is. Ze hebben echt geen idee."

'Let op urgentie'

De expert heeft tot slot nog een gouden tip hoe je kunt voorkomen dat je in de val van deze oplichters loopt. "Let op urgentie, dat komt bij al deze vormen van oplichting voor, of ze nou kunstmatige intelligentie gebruiken of niet."

"Ze roepen altijd hun slachtoffer op om direct iets te doen, meteen iets over te maken", legt hij Maasland uit. "Want anders verlies je je geld of je telefoon. Als je wordt opgedragen direct te handelen, moeten alle alarmbellen afgaan."

Deze cyberexpert waarschuwt dat iedereen slachtoffer kan worden van telefoonfraude: 'Zijn bendes die extreem geraffineerd werken'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant