Iedere dag zijn weer nieuwe geboortejaren aan de beurt om hun boosterprik tegen het coronavirus in te plannen. Maar het systeem op de website blijkt lek. Je kunt makkelijk over je geboortejaar liegen om eerder een boosterafspraak te maken.
Dat blijkt uit eigen onderzoek van EenVandaag. Op de website planjeprik.nl kan je gemakkelijk een geboortejaar invullen dat niet klopt. Log je vervolgens in met je DigiD, dan kun je gewoon een afspraak inplannen.
Check bij eerste vaccinatieronde
Bij de eerdere reguliere vaccinatieronde werd je afspraak geannuleerd als je geboortejaar niet klopte. Je werd dan nagebeld en je afspraak ging in de prullenbak. Maar navraag leert dat dit nu niet zomaar gebeurt.
Zo kon het gebeuren dat verschillende jongere mensen een geboortejaar invoerden zoals 1961 of 1960 en gewoon hun afspraak konden plannen, zonder dat deze uit het systeem werd gehaald.
GGD is op de hoogte
De GGD laat in een reactie weten op de hoogte te zijn dat mensen kunnen liegen over hun geboortejaar. "We hebben het aanmelden voor een afspraak online zo laagdrempelig mogelijk gemaakt", zegt Bert van Plateringen van GGD GHOR Nederland. "Geen enkel systeem is daarin waterdicht."
Toch wordt op het geboortejaar volgens Van Plateringen wel op dezelfde manier gecheckt als tijdens de eerste vaccinatiecampagne. "Wij voeren dagelijks een check uit in onze database en bij mensen waar het geboortejaar niet klopt, wordt automatisch de afspraak geannuleerd."
Bekijk ook
'Deze mensen dringen voor'
Is die check goed te doen? "Wij kunnen niet voorkomen dat er mensen alsnog tussendoor weten te komen. Maar als ze nog niet aan de beurt zijn, dringen deze mensen uiteindelijk wel voor. Er is bewust voor gekozen om van oud naar jong uit te nodigen."
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is verbaasd, maar geeft via een woordvoerder net als de GGD toe dat 'geen systeem waterdicht is': "VWS heeft bewust gekozen voor een eenvoudig en laagdrempelig systeem. Dan kan het zijn dat mensen er tussendoor glippen. Dit is nadrukkelijk niet de bedoeling. We zitten in een pandemie en je dringt als je een vals geboortejaar invoert voor op oudere mensen die meer risico lopen dan jij. Zij gaan voor."
Zelf annuleren
Omdat onze redactie zelf een te vroege afspraak maakte, wilden we die afspraak graag weer annuleren en dat lukte. Tegelijkertijd werden we erop gewezen dat er, in tegenstelling tot wat de GGD GHOR Nederland zegt, niet wordt gecheckt. Van meerdere bronnen hebben we dit inmiddels vernomen.
Een medewerker lichtte het bij het telefonisch annuleren toe: "Er zijn natuurlijk uitzonderingsgevallen, mensen met een medische achtergrond. We vertrouwen er maar op. Ze hoefden niks aan te tonen qua codes of iets dergelijks. Nogmaals: iedereen wordt gewoon vertrouwd."
Bekijk ook
'Zet er ICT'ers op en regel het'
Coronawoordvoerder van regeringspartij D66 Jan Paternotte staat er van te kijken. Hij ziet dat de boostercampagne allesbehalve soepel loopt. "Het lijkt erop dat heel veel dingen moeilijker blijken dan in het voorjaar voor je vaccinatieafspraak. Brieven komen niet aan en online is moeilijk te zien waar je precies terecht."
"Dat je nu gewoon met een verkeerd geboortejaar een afspraak kunt maken is helemaal vreemd. Zorg gewoon dat het systeem zo werkt dat je er dan uitgegooid wordt. Je zou bijna zeggen: zet een groepje ICT'ers erop en regel dat dit niet meer kan."
Op locatie ook niet altijd controle
Toch zou het verschil tussen iemand uit begin jaren 60 en een veel later geboortejaar moeten opvallen. Wordt iemand er op locatie dan niet uitgepikt? Een van de prikkers op vaccinatielocaties is de bekende griepdokter Ted van Essen, tot december 2015 huisarts in Amersfoort. Hij weet goed hoe de controle op de locatie zelf gaat. "Er wordt gecontroleerd, maar dat biedt geen garantie dat niemand er doorheen komt. Het ligt er maar net aan hoe druk het is, of dat iemand niet goed oplet op de locatie zelf."
Op zichzelf is dat nog niet eens zo erg, vindt Van Essen: "Iedereen heeft toch die prik nodig, maar het gaat natuurlijk wel om het rechtvaardigheidsgevoel. Iemand die ouder is zou eerder aan de beurt moeten komen." Een jonger iemand pakt zo een afspraak af van iemand die het misschien harder nodig heeft. "Verder is het grote probleem natuurlijk ook dat mensen die niet online vaardig zijn zoveel moeite hebben met een afspraak maken. Ze komen er met de telefoon niet doorheen en een snelle afspraak in de buurt maken soms lastig."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.