Sancties tegen Rusland 'maken schurken vooral rijker' en hebben verkeerd effect, vindt oud-Defensieminister Voorhoeve

Aan de vooravond van de cruciale NAVO-top wordt de roep in de Tweede Kamer om hardere sancties richting Rusland steeds luider. Oud-minister van Defensie Joris Voorhoeve denkt dat die weinig zoden aan de dijk zetten. "Rusland kan ze makkelijk ontduiken."

Het is de vraag die de wereld al weken in zijn greep houdt en die donderdag tijdens de NAVO-top in Brussel ook weer prominent op tafel zal liggen: hoe kan Poetin gestopt worden? Vanwege de dreiging van een kernoorlog is militair ingrijpen geen optie, dus kijkt de Tweede Kamer vooral naar meer financiële sancties om Rusland verder onder druk te zetten.

Weinig effect

Alhoewel er al allerlei beperkingen gelden op de handel met Rusland, opperen diverse partijen dat er ook naar een olieboycot gekeken moet worden. Oud-minister Joris Voorhoeve is geen tegenstander van dit soort maatregelen, zegt hij.

"Emotioneel en politiek gezien snap ik die wens heel goed." Maar hij benadrukt dat het effect klein is."Het probleem is dat dit soort sancties relatief eenvoudig te omzeilen zijn. Je ziet dat nu ook al gebeuren. Rusland verkoopt gewoon via een ander land of een tussenpersoon olie en gas."

Mensen die je niet wil raken

Bovendien heeft het verleden volgens de oud-bewindsman aangetoond dat dergelijke dwangmaatregelen vaak niet de mensen raken die je wil raken. "Het doel is dat de oligarchen, dus het rijke kliekje rondom Poetin heen, getroffen wordt en dat ze hun miljarden zien verdampen."

"Je hoopt dat die dan uiteindelijk in opstand zullen komen tegen de grote leider. Alleen zie je vooral dat de schurken juist rijker worden, omdat die alle sluiproutes kennen. En dan bereik je dus precies het tegenovergestelde."

In de armen van China

Een ander belangrijk gevolg is dat Poetin door de sancties steeds meer in de armen van China zal worden gedreven. "Rusland zal steeds meer een vazal worden van China. Economisch staat de Russische economie namelijk echt op instorten."

"De samenwerking tussen beide landen zal alleen maar hechter worden. Dat verandert echt een hoop op het strategische wereldtoneel. Dan heb je dus twee dictatoriale kernmachten die samen gaan optrekken. Dat is bepaald geen prettig vooruitzicht."

Staatsgreep van binnenuit

Voorhoeve denkt dat de enige manier waarop Poetin gestopt kan worden vooral een staatsgreep van binnenuit is. "Dan moet je denken aan een soort paleisrevolutie. Dat de kleine kring om hem heen er achter komt dat deze waanzinnige oorlog tot niks leidt."

"Zij moeten hem uiteindelijk dwingen zijn machtshonger te staken. Dat is misschien wel de enige manier om deze gek te stoppen."

Parallellen met Hitler

De oud-minister ziet veel paralellen met de nadagen van Adolf Hitler. "Poetin is echt levensgevaarlijk. Net als Hitler is hij gaan geloven in zijn eigen waanzin. De militaire staf kreeg geen enkele grip op Hitler en dat zie je nu ook bij Poetin."

"Niemand heeft echt toegang tot hem. Hij heeft zelfs voorproevers, die alles wat hij eet van te voren testen of er gif in zit. Ik denk ook dat de mensen om hem heen doodsbang voor hem zijn en dat er veel argwaan heerst."

'Einde van Poetin'

Voorhoeve, die zich momenteel met man en macht inspant om vluchtelingen op te vangen, hoopt dat er snel een einde komt aan deze gruwelijke oorlog. Maar hij vreest voor een groot aantal doden.

"Ik denk dat deze oorlog uiteindelijk het einde van Poetin zal beteken, daar ben ik bijna zeker van. De grote vraag is alleen hoe lang hij nog in het zadel blijft zitten. En hoeveel bloed en verderf hij nog zal veroorzaken. Ik houd wat dat betreft echt mijn hart vast."