'Patiënten beter spreiden' was de les van de eerste golf en toch gaat het weer helemaal mis met de reguliere zorg

"Als spreiding niet lukt, dan moet het maar landelijk worden afgedwongen", is de noodkreet van de Patiëntenfederatie. De reguliere zorg raakt weer ernstig in de verdrukking door het toenemende aantal corona-opnames. En dat kan ernstige gevolgen hebben.

Tijdens de eerste coronagolf werden maar liefst 1 miljoen verwijzingen naar het ziekenhuis uitgesteld omdat het er te druk was. Er was nog niets van die achterstand ingehaald toen de tweede coronagolf begon. Vandaag laten nieuwe cijfers zien dat het aantal uitgestelde operaties, poli-afspraken en overige ziekenhuisbehandelingen inmiddels is opgelopen tot 1,2 miljoen.

Operatie al twee keer uitgesteld

De 32-jarige Nathalie van Heesch was een van de mensen van wie de operatie tijdens de eerste coronagolf niet door kon gaan. Ook zij had een nieuwe datum gekregen voor haar buikoperatie, maar op het laatste moment werd de ingreep opnieuw uitgesteld.

Vandaag kreeg Nathalie gelukkig te horen dat ze volgende week alsnog geopereerd kan worden, maar ze is er door de teleurstellingen van de afgelopen maanden niet gerust op. "Ik ben gewoon bang, het kan zomaar een keer te laat zijn", zegt Nathalie, die na een eerdere maagoperatie last heeft van zeer pijnlijke koliek-aanvallen.

Grote onzekerheid en veel pijn

Nadat haar operatie vanwege de eerste coronagolf niet kon doorgaan, brak een angstige periode aan: "Ik had echt heel veel pijn, ik dacht dat ik doodging. Ik kon alleen nog maar schreeuwen van de pijn. Dat is vijf keer gebeurd."

De hele zomer lang bleef het onduidelijk of en wanneer Nathalie alsnog geopereerd zou worden. Intussen kon ze nauwelijks meer functioneren. Even leek er licht aan het einde van de tunnel toen ze een maand geleden belde met het ziekenhuis. "Toen kreeg ik een datum en was ik superblij", vertelt ze. Tot een paar dagen voordat haar operatie gepland stond.

Vier dagen van tevoren afgebeld

Door het toenemend aantal coronagevallen werd de operatie van Nathalie toen toch weer afgezegd, zonder concreet zicht op een nieuwe datum. "Mijn wereld stortte even in want ik wacht al zo lang."

Met alle begrip voor de aandacht voor COVID-patiënten, vond Nathalie het toch wel erg pijnlijk dat haar bed werd vrijgemaakt. "Dat ze bedden leeg willen houden om te wachten totdat coronapatiënten komen, is moeilijk te begrijpen. Voor mij is deze operatie van enorm belang."

Het zit Nathalie ook dwars dat ze na de eerdere afzegging lange tijd niets meer van het ziekenhuis hoorde. "De secretaresse belde en toen niks meer. Dat is heel erg jammer. De verzekering ging erachteraan en hielp bemiddelen. Toen kwam ik als bovenaan de lijst. Maar als er dan een operatiedatum in zicht komt, mogen ze die niet communiceren. En de laatste werd ook vier dagen van tevoren afgebeld."

Perspectief bieden

En precies dat is wat directeur Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie Nederland dwars zit. Dat mensen worden afgebeld en vervolgens in onzekerheid worden gelaten. "Wij vinden dat een hele slechte zaak", zegt ze hierover. "Mensen hebben er begrip voor dat een operatie of een afspraak niet door kan gaan", legt ze uit. "Dat is nu eenmaal zo met COVID."

"Maar je moet ook perspectief bieden", vervolgt Veldman. "En je moet mensen informeren. 'Waarom is het? Blijf niet weg uit het ziekenhuis als het erger wordt. Op welke symptomen moet je letten?'" zegt ze opsommend. "En een ziekenhuis moet alternatieven bieden. Je kunt mensen vaak doorsturen naar een ander ziekenhuis of naar een zelfstandige kliniek, dan kunnen ze daar alsnog snel worden geopereerd."

Patiënten overnemen landelijk afdwingen

"Elk ziekenhuis heeft zijn eigen argumenten waarom patiënten niet overgenomen kunnen worden. Eigen patiënten staan misschien dichterbij, maar mensen die zorg het meeste nodig hebben, of dat nou COVID is of iets anders, die moet je als eerste helpen. We moeten solidair zijn in héél Nederland."

Wat Veldman betreft moet die solidariteit als het niet anders kan, desnoods worden opgelegd. "Ik denk als het niet vanzelf gaat, het landelijk afgedwongen moet worden. Dat vind ik zeker." Ook wil ze dat er meer wordt samengewerkt door ziekenhuizen, en zou de reserve-capaciteit moeten worden opgevoerd. "Dat zijn dingen die we vast moeten houden."

Bron: EenVandaag

Voorrang

"Natuurlijk moet iemand die acuut medische hulp nodig heeft altijd voorrang krijgen", zegt Nathalie met veel begrip. "Maar hoe doen ze het met reguliere zorg, dat moet toch ook doorgaan? Alles stapelt zich op. Er komen elke dag nieuwe patiënten bij. Ik maak me daar zorgen over."

Maar wat haar vooral schrik aanjaagt is dat zo een enorm aantal reguliere patiënten al maanden moet wachten. "Waarom krijgt de een voorrang op de ander? Elke COVID-patiënt is welkom, maar reguliere patiënten verdienen het toch ook geholpen te worden?"

Capaciteit verdelen

Dianda Veldman vindt dat er ten opzichte van de eerste golf nu wel goed wordt gekeken dat zowel corona-patiënten en reguliere patiënten aan bod komen. "De deur is niet op slot voor andere patiënten, maar als er meer coronapatiënten komen die extreem benauwd zijn en geholpen moeten worden omdat ze anders dood gaan, dan ontstaat schaarste. Artsen maken nu wel protocollen over welke aandoening, welke behandeling spoedeisend is."

Veldman hoopt dat het aantal besmettingen op korte termijn afneemt door de maatregelen, maar ziet ook dat het aantal ziekenhuisopnames naijlt. "Dat zal nog groeien, dus moet er met man en macht aan gewerkt worden om capaciteit te verdelen. Overal in Nederland moeten we zowel COVID-patiënten opnemen als mensen met andere zorg. Overal in Nederland moeten we gelijke kans hebben op zorg."

Meer online monitoren

En naast gelijke kansen moet ook de communicatie flink verbeterd worden. "Zeker voor mensen die getroffen worden door de mededeling dat hun operatie voor de zoveelste keer is uitgesteld. Het is heel moeilijk om dan nog begrip te hebben."

DePatiëntenfederatie pleit ervoor om meer online te doen." Het is ouderwets dat je voor zorg altijd naar de dokter moet. Dat kan anders, het kan de zorg ontlasten", legt ze uit. "In coronatijd is iedereen toch al meer gewend om te beeldbellen."

'We willen leven'

Nathalie is dolblij dat ze vandaag te horen kreeg alsnog op korte termijn in aanmerking te komen voor een operatie. "We willen leven", zegt ze. "Ik wil zo graag weer meer kunnen doen, en niet meer bang zijn dat het een keer helemaal mis gaat in mijn buik. Mijn jongste weet niet anders dan dat mama steeds pijn heeft. En ik zou zo graag Sinterklaas en Kerstmis kunnen vieren."

Ze hoopt dat de aangekondigde operatie deze keer wél doorgaat, zodat ze kan herstellen en kan leven zonder pijn. "Ik hoop dat er snel een einde komt aan deze ellende, voor alle COVID-patiënten, maar ook voor alle anderen die zorg nodig hebben."