radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Meeste deeltijdwerkers willen niet meer uren maken, maar tijd voor zichzelf en hun kinderen

Meeste deeltijdwerkers willen niet meer uren maken, maar tijd voor zichzelf en hun kinderen
Werken vanuit huis
Bron: Unsplash

Werkgevers kunnen ze goed gebruiken, maar werkenden willen amper meer uren werken dan ze nu doen. Ze willen tijd voor zichzelf en voor de kinderen. Kabinetsplannen, zoals een voltijdbonus en (bijna) gratis kinderopvang, hebben daar beperkt effect op.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ongeveer 12.000 werkenden uit het Opiniepanel.

'40-urige werkweek achterhaald'

Veruit de grootste groep, zowel voltijd- als deeltijdwerkers, wil niet meer uren maken. Als het gaat om parttimers wil slechts 16 procent meer gaan werken. De grootste groep wil evenveel blijven werken (59 procent) of juist minder uren maken (24 procent). Ook onder voltijdwerkers is er een grote groep (31 procent) die minder uren overweegt.

Wat houdt deeltijdwerkers tegen om voltijd aan de slag te gaan? Evenveel vrije tijd houden is de belangrijkste reden: 45 procent noemt dat als grootste motivatie. "Ik vind het idee van de 40-urige werkweek achterhaald. Ik lever beter (en meer) werk met 24 uur dan met 36, dus dat is wat ik doe", legt een deeltijdwerker uit.

Te hoge werkdruk

4 op de 10 (40 procent) geven daarnaast aan met het huidige aantal uren al rond te kunnen komen. Verder vindt een groep deeltijdwerkers de werkdruk nu al te hoog (29 procent). Dat zegt ook een panellid dat in het onderwijs werkt: "Het is heel intensief. Als ik minder zaken buiten mijn lesgebonden taken zou hoeven doen, zou ik best meer les willen geven."

Voor ouders met jonge kinderen, tussen de 0 en 12 jaar, is tijd doorbrengen met de kinderen verreweg de belangrijkste reden om niet meer te gaan werken.

Waarom willen deeltijdwerkers niet voltijd werken?

Wel willen, maar niet kunnen

Er zijn ook deeltijdwerkers die wel willen, maar dat vooralsnog niet doen. Meer werken kan volgens hen vooral niet omdat hun huidige baan het niet toestaat. 30 procent van de deeltijdwerkers die wel meer uren willen maken, geeft dat als reden aan in het onderzoek.

De tweede meest genoemde reden is dat de werkgever er simpelweg niet naar vraagt. "Ik heb m'n leven ingericht met dit aantal uren, maar wil best wat meer werken. Ik zou het zelf niet snel zeggen maar als de baas het vraagt, wil ik er best over nadenken", zegt iemand.

Voltijdbonus heeft weinig effect

Een derde reden is de vrees voor de belastingdruk wanneer ze meer uren gaan werken. 17 procent zegt er niet gerust op te zijn dat meer uren werken ook betekent dat ze meer geld overhouden onder de streep.

Het kabinet zoekt naar manieren om deeltijdwerkers over te halen meer uren te maken, zoals een voltijdbonus. Slechts 18 procent is daar gevoelig voor. Volgens anderen geeft zo'n bonus geen zekerheid dat ze er ook echt op vooruit gaan. "Werkgevers zijn ook niet dom. Zij gaan die bonus natuurlijk verrekenen met een lager uurloon", denkt een deelnemer.

Bekijk ook

Meer werken bij 'gratis' kinderopvang?

Een ander instrument is het (bijna) gratis maken van de kinderopvang. Het kabinet wil dat de vergoeding voor de kinderopvang in stappen wordt verhoogd tot 96 procent in 2025. 3 op de 10 ouders met jonge kinderen, van tussen de 0 en 12 jaar, zijn bereid na te denken over een langere werkweek als dat zou gebeuren.

Toch zijn er net als bij de voltijdbonus twijfels over of dit plan netto echt gunstig voor hen uitpakt. Terechte zorgen, zeggen experts, want lang niet iedereen gaat er met het huidige kabinetsplan op vooruit, zei het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) eerder tegen EenVandaag.

Wat werkt wel?

Duidelijkheid dat mensen er netto op vooruit gaan als ze meer gaan werken; de grootste groep (40 procent) geeft aan dat dat hen zou motiveren om meer te werken. Maar ook niet geld-gerelateerde zaken zijn van belang, zoals het zelf in kunnen delen van de eigen werktijd (32 procent) of meer thuis kunnen werken (28 procent).

"Ik kan veel meer werken als ik zelf mijn werktijd en -plek kan bepalen. Dan kan ik bij mijn kindje zijn en bijvoorbeeld in de uren dat ze overdag en 's avonds slaapt werken", aldus een jonge moeder in het onderzoek.

Waardoor zouden deeltijdwerkers meer uren overwegen?

Sleutel ligt bij werkgevers

Voor jonge ouders hebben deze factoren meer impact op hun wil om meer uren te werken dan gratis kinderopvang. Ook een partner die meer in het huishouden doet en meer begrip van de werkgever voor de kindsituatie doen er voor hen toe.

Kortom, deeltijdwerkers staan allesbehalve te popelen om meer uren aan de slag te gaan. Zij geven niet graag de tijd voor zichzelf of voor hun kinderen op. Het kabinet lijkt daar met de bedachte maatregelen weinig aan te kunnen doen. De sleutel lijkt eerder in handen van de werkgever: überhaupt een gesprek aangaan met de werknemer kan al verschil maken. Zeker als een hoger netto uurloon en meer zeggenschap over de werktijd en -plek bespreekbaar zijn.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 4 tot en met 14 januari 2023. Aan het onderzoek deden in totaal 11.683 werkenden uit het EenVandaag Opiniepanel mee, waarvan 4.714 in deeltijd werken. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Bezuiniging wijkverpleging leidt volgens vakbond tot extra problemen: 'Verpleegkundigen weer de dupe'

Bezuiniging wijkverpleging leidt volgens vakbond tot extra problemen: 'Verpleegkundigen weer de dupe'
Bron: EenVandaag

Minister Agema van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) kondigt aan 165 miljoen euro te bezuinigen op wijkverpleegkundige zorg. Maar volgens de branche komt daarmee de wijkzorg onder verdere druk te staan.

Je kunt er van alles van betalen - zoals salarissen of opleidingen voor mensen in de wijkverpleging - maar omdat er onvoldoende personeel is, wordt een bedrag van 165 miljoen euro al jaren niet 'opgemaakt' door de wijkzorg. Nu zorgminister Agema op zoek is naar geld om een eerdere bezuiniging op de ziekenhuiszorg ongedaan te maken, is ze uitgekomen bij de wijkzorg. Maar of dit verstandig is daar wordt verschillend over gedacht.

Verpleegkundigen sluitpost

Volgens vakbond Nu'91 zijn wijkverpleegkundigen hiervan de dupe. Voorzitter van de vakbond Femke Merel van Kooten zegt: "De minister draait een eerdere bezuiniging op verpleegkundigen in ziekenhuizen terug, maar legt nu de rekening neer bij zorgprofessionals in de wijk. Hiermee worden verpleegkundigen opnieuw de sluitpost van de begroting en verlegt ze het probleem."

Wat Van Kooten zegt, klopt: minister Agema wil namelijk per se een eerder aangekondigde bezuiniging op opleidingen van verpleegkundig personeel in de ziekenhuizen terugdraaien. En inderdaad gaat de oplossing ten koste van opleidingen voor wijkverpleegkundig personeel, waar deze 165 miljoen voor bedoeld is.

'Veel mensen zijn boos'

Van Kooten gaat verder: "De minister heeft gezegd dat ze niet weer een nieuwe groep in de zorg boos wil maken, maar ik denk dat dat niet gelukt is, dat er veel mensen boos zijn."

"In het recente akkoord over de zorg is juist afgesproken om dit geld wel te besteden aan wijkzorg en ook echt uit te geven, dat het geld dat op de plank blijft liggen komt bij de mensen in de wijkverpleging en ten goede komt aan de mensen die zorg krijgen", legt ze uit.

Bekijk ook

'Spoedeisende Hulp loopt vol'

Het ministerie van VWS zegt dat het schrappen van de 165 miljoen kan omdat het bedrag al jaren blijft liggen. Het is speciaal bestemd voor wijkzorg, specifiek voor het opleiden van wijkverpleegkundigen, maar wordt niet opgemaakt. De minister laat bij Nu.nl weten dat dat vooral te maken heeft met personeelstekort.

Maar dat betekent volgens Nu'91 niet dat je het zomaar kunt schrappen. "Ook onder minister De Jonge werd al gezegd: het geld blijft liggen want er is te weinig personeel om het aan uit te geven. Maar in het zorgakkoord dat pas is gesloten was juist afgesproken dat het eindelijk uitgegeven zou worden. En dat is ook belangrijk want je krijgt met dat geld betere wijkverpleegkundigen en meer valpreventietraining voor ouderen. Dat moet je gewoon gaan doen, anders loopt ook de Spoedeisende Hulp vol."

'Wereld op zijn kop'

Niet iedereen is tegen het plan, zo steunt zorgondernemer Jos de Blok het wel. Hij is voor minister Agema dan ook een sparringspartner geweest. Volgens De Blok is het heel goed mogelijk om dezelfde zorg te leveren met minder uren en laat zijn bedrijf Buurtzorg dat al jaren zien. Buurtzorg gaat uit van zelfstandig werkende teams van verpleegkundigen en ziekenverzorgenden en weinig managers.

Maar zo'n organisatievorm is niet overal mogelijk, zegt voorzitter Van Kooten. Ze benadrukt: "Al jaren stellen we vast dat salarissen in de wijkverpleging flink achterlopen op vergelijkbare publieke sectoren. Zorgprofessionals in de wijk verdienen beter, maar krijgen minder. En nu beweert de minister dat er geld over zou zijn. Dat is de wereld op zijn kop."

Minder geld voor wijkverpleging gaat problemen veroorzaken, volgens vakbond

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom vochtige doekjes met plastic het riool verstoppen

Waarom vochtige doekjes met plastic het riool verstoppen
Ter illustratie: Wateroverlast door problemen met het riolering
Bron: ANP

Een meerderheid van de Tweede Kamer stemde gisteren tegen een verbod op vochtige doekjes met kunststof erin. Volgens tegenstanders van de motie is het te kort door de bocht om te zeggen dat ze verstoppingen veroorzaken. Afvalwaterbedrijven beweren anders.

Doekjes met plastic erin zijn niet of nauwelijks afbreekbaar en zorgen daarmee voor problemen in het riool. Staatssecretaris Chris Jansen van Infrastructuur en Waterstaat wil daarom een Europees verbod op vochtige doekjes met plastic.

Vochtig toiletpapier geen probleem

"Van vochtig toiletpapier is al Europees bepaald dat het geen plastics mag bevatten", vertelt directeur bij Stichting Rioned Hilde Niezen. Maar het probleem zit juist in andersoortige vochtige doekjes, weet zij.

Voor andere witte wegwerpdoekjes, zoals babydoekjes en schoonmaakdoekjes, zijn die regels er niet. Mensen spoelen juist ook deze doekjes door het toilet. En het zijn deze doekjes die voor verstopping zorgen.

Bekijk ook

Handmatig verwijderen

"Tussen alle rioolbuizen zitten gemalen, een soort pompen. Die doekjes blijven daarin hangen. Ze vormen een soort klont, een prop. Die moet er handmatig uitgetrokken worden", licht Niezen toe. "Dat is niet alleen een vies klusje, het kost ook een hoop geld."

Rioned becijfert de jaarlijkse kosten daarvan op 26 miljoen euro per jaar. "En dat zijn alleen nog maar de kosten van het verhelpen van storingen door vochtige doekjes in de pompen." De doekjes die wel door de pompen heen komen, moeten ook nog uit het water gezuiverd worden bij de afvalwaterzuiveringsbedrijven. Daar komen ook kosten bij kijken.

Helft van de verstoppingen

De Unie van Waterschappen hield een enquête onder gemeenten en waterschappen om het probleem met de vochtige doekjes te inventariseren. "Gemiddeld genomen wordt ruim 50 procent van de verstoppingen bij pompen veroorzaakt door vochtige doekjes", vertelt Michael Bentvelsen. Ze schatten de kosten op 17 tot 28 miljoen euro per jaar.

En volgens Van Bentvelsen klopt er nog meer niet aan de motie. PVV en VVD stellen namelijk dat Nederland met een verbod strenger zou zijn dan Europese wetgeving, "maar de minister pleit voor een Europees verbod. Dus dat is helemaal niet aan de orde. Andere Europese landen kampen namelijk met dezelfde problemen in het riool."

Bekijk ook

Niet zaligmakend

Wouter van Aggelen is directeur bij Remondis, dat onder andere afvalwaterbeheer doet. Hij beaamt dat vochtige doekjes veelal het probleem zijn bij verstoppingen. "Maar," waarschuwt hij, "een verbod op doekjes met plastic erin gaat niet alles oplossen."

De varianten zonder plastics erin lossen wellicht wel op in water, maar ook niet meteen. "Dat duurt soms wel een week. In die tijd kunnen ze nog steeds voor verstoppingen zorgen. Het is vooral belangrijk dat mensen deze doekjes gewoon niet meer door het toilet spoelen." Desalniettemin ziet Van Aggelen wel heil in het verbod.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant