President Zelensky heeft de afgelopen dagen een tour gemaakt langs Europese hoofdsteden. Met succes, want er worden meer wapens geleverd aan Oekraïne. En die zijn hard nodig, want Oekraïne vecht vooral met materieel uit de Sovjet-tijd.

De Engelse kruisraket Storm Shadow en Amerikaanse HIMARS-afweersystemen: het zijn enkele voorbeelden van moderne wapensystemen die het Westen levert aan Oekraïne. In het begin van de oorlog werd gedacht dat deze oorlog een proeftuin voor de wapenindustrie zou worden, maar dat begint nu pas beetje bij beetje te komen. De wapenindustrie is steeds meer aan het experimenteren in Oekraïne.

Oud spul

Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen was de afgelopen dagen dichtbij het slagveld in Bachmoet. Daar werd veel geschoten. "Het zijn heftige gevechten. Ook dorpen in de regio worden geraakt", vertelt hij.

"Ik zie de mensen aan het front veel rondlopen met veel oud materieel uit de Sovjet-Unie", zegt Melissen. "Denk dan aan pantserwagens en luchtafweergeschut. Verder zie je veel dingen die stuk zijn. Materieel slijt ook en je ziet wat voor enorme logistieke operatie het is om al die mensen en al het materieel te moeten onderhouden." Melissen spreekt veel Oekraïners die hopen op nieuw materieel. "Ze zeggen: 'Wat er nu is gestuurd, is niet genoeg. We kunnen Bachmoet alleen heroveren als meer nieuwe wapens krijgen'."

Overgangsoorlog

En dat nieuwe modernere materiaal komt er dus aan. "Deze oorlog is echt een overgangsoorlog", zegt militair historicus en defensiedeskundige Christ Klep. "Je ziet heel veel oud spul. Het doet denken aan de Eerste Wereldoorlog, want je ziet veel militairen met geweren in loopgraven. Maar aan de andere kant zie je zo nu en dan hypermoderne wapens voorbijkomen, zoals hypersonische raketten en HIMARS."

Klep benadrukt dat de moderne wapens belangrijk zijn, maar niet de doorslag gaan geven. "Doorzettingsvermogen en moed van de soldaten, dat zal uiteindelijk meer de doorslag geven dan al die moderne wapens."

Bron: AFP

Geld

In beide wereldoorlogen zagen we dat nieuwe wapensystemen zoals de tank of de V1 en V2 een grote invloed hadden op de oorlog. Oekraïne is nu een proeftuin aan het worden voor de nieuwste uitvindingen om oorlogen mee te winnen.

"Ik zeg weleens gekscherend: 'Niets menselijks is de wapenindustrie vreemd.' De defensie-industrie en de NAVO zien hier kansen. Om hun oude voorraden op te ruimen bijvorbeeld. Er wordt veel geklaagd binnen de wapenindustrie, maar laten we eerlijk zijn: hier wordt nu ook gewoon heel veel geld verdiend, hoe cru dat ook klinkt."

Beurzen

Wapenbeurzen schieten als paddenstoelen uit de grond, ziet Klep. "Regeringsleiders en ministers lopen daar rond om nieuwe wapens uit te kiezen, nu oud materieel weggegeven is aan Oekraïne. Defensie wordt nu weer heel belangrijk en er wordt massaal weer geld in geïnvesteerd."

Veel landen leveren net als Nederland wapens en munitie aan Oekraïne. Vaak uit eigen voorraad. En vervolgens moeten ze weer nieuwe voorraad bestellen bij de wapenfabrikanten. Die kunnen nu de hoofdprijs vragen. "Dit komt onder meer door inflatie, maar ook doordat de politiek al beloofd heeft om Oekraïne te blijven steunen met nieuwe wapens. Ze kunnen nu niet meer terug." Volgens Klep draait, cynisch gezegd, het militair industrieel complex op volle toeren. "Er komen per jaar miljarden bij voor defensie en dat komt natuurlijk door de Oekraïne-oorlog, het is niet anders."

Motivatie

Intussen vechten de Oekraïners dus met veel ouderwetse wapens. Maar dat vinden Oekraïners niet altijd erg, zegt Melissen. "Ik spreek ook mensen die IT-werk doen voor het leger en wapensystemen klaarmaken. Zij zeggen soms dat sommige systemen té modern en te ingewikkeld zijn om in te zetten in Oekraïne. Zij vertrouwen dan toch meer op de klassieke Sovjetwapens."

Oekraïners hebben in principe veel motivatie om te vechten, zegt Melissen, al drukt ook hen de uitzichtloosheid van deze oorlog. "De mensen die aan het vechten zijn, zijn nog steeds wel uitermate gemotiveerd. Maar ook hier in Oekraïne weet niemand of het gaat lukken om de Russen te verdrijven."

Einde van het jaar

Klep vreest dat het bloedvergieten in Oekraïne voorlopig doorgaat. "De partijen hebben elkaar voorlopig in een patstelling gevochten. De Russen hebben nu het voordeel dat ze in het defensief zijn."

"Ik heb ooit voorspeld dat de oorlog dit jaar afgelopen zou zijn", zegt Klep, "Dat kan nog steeds. De motivatie bij de Russen bij Bachmoet is niet zo groot. Als het lukt om de Russische eenheden echt breken dan moet je hopen dat de oorlog voor het einde van dit jaar afgelopen is."

De nood is hoog in Gaza: omdat de grenzen al 2 maanden worden dichtgehouden door Israël is er een groot tekort aan voedsel, schoon water en medische hulp. Israël zou nu tóch hulp willen toelaten, maar alleen niet meer via internationale hulporganisaties.