Sinds de bezetting van de varkensstal in Boxtel is de spanning opgelopen. Dierenactivisten vergelijken de varkenshouderij met slavernij, 'dat was ook ooit legaal' en vinden hun acties daarom geoorloofd. Bij de boeren zit de schrik er flink in.

In het holst van de nacht braken dierenactivisten in bij de varkensstal van varkenshouder Willy Vos. Sinds de inbraak zijn de boeren naar eigen zeggen 'extreem waakzaam' en groeit de spanning. Advocaat Jan Vlug verdedigt de bezetters van de boerderij in Boxtel vorig jaar en vindt de acties 'absoluut gelegitimeerd'. "Dit was heel goed voorbereid en proportioneel."

'Gewoon een enorm megabedrijf'

Volgens advocaat Vlug werd de heftigheid van de bezetting van de varkensboerderij in Boxtel nogal overdreven. "het bedrijf wat ze hebben uitgezocht is nou niet een boerderij waar de boer achter een geruit tafelkleedje zit. Dit is gewoon een enorm megabedrijf. Daar woont niemand. Die boer was er wel maar die is gewoon naar huis gegaan, terwijl in de media wordt gezegd dat die man gegijzeld was."

Hij benadrukt dat daar geen sprake van is geweest. "Het gaat alleen nog maar over lokaalvredebreuk, wat wil zeggen dat je zonder toestemming bij een bedrijf naar binnen bent gegaan. Dat is dus geen huisvredebreuk. Dit was heel goed voorbereid en proportioneel. Iedereen had witte pakken aan, alles is ontsmet en er is niets kapot gemaakt."

Bron: EenVandaag

'Activisten hebben geen kennis van zaken'

Willy Vos maakte een vergelijkbare bezetting als in Boxtel mee. "Die activisten hebben echt geen enkele kennis van zaken. Zo gaven ze biggen water, maar dat mag helemaal niet. Die beestjes kunnen alleen moedermelk verdragen." Ook vertelt hij hoe de dierenactivisten na de inbraak de stroom uitschakelden. "Ze hebben de elektriciteit eraf gehaald. Dat had echt levensgevaarlijk kunnen zijn. Gelukkig hadden we nog andere ventilatoren, anders waren al mijn dieren gestikt."

"Wat mensen niet beseffen is dat het een groot gevoel van onveiligheid geeft, dat iemand gewoon bij je binnen is geweest. Dat is een heel naar gevoel", zegt Vos. Hij heeft inmiddels zijn maatregelen genomen. Extra hekwerken, ledverlichting, camera's. "Ze komen er niet zomaar meer in." Ook heeft hij met collega-boeren een WhatsApp-groep opgezet. "Als we iets verdachts zien, geven we het aan elkaar door. Afgelopen vrijdag sprong ik nog in de auto. Dit bleek gelukkig loos alarm te zijn."

Slavernij

Feit is dat de acties harder worden. Dierenactivisten vinden dat zij in hun recht staan. "Zij vergelijken het met de slavernij. Dat was ooit ook legaal", zegt advocaat Jan Vlug. Toen zeiden mensen ook: 'Wat bezielt die activisten, het is toch legaal en volgens de regels'. Dat is eigenlijk waar het op neerkomt. Ook als het wel volgens de regels gaat dan nog moeten ophouden met het houden van varkens op die manier."

Tegelijkertijd neemt de weerstand tegen dierenactivisten onder boeren steeds meer toe. Bij de bezetting in Boxtel werden auto's van de bezetters door toegesnelde collega-boeren op de kop gegooid. Via app-groepen zoals die van Willy Vos houden ze elkaar op de hoogte en rukken ze uit als ze onraad ruiken. "We zijn nu heel erg waakzaam."

Nieuwe generatie actievoerders

Volgens socioloog en oud-directielid van de Dierenbescherming Bernd Timmerman hebben we te maken met een hele nieuwe generatie actievoerders. "Dit is de y-generatie. Die verenigen zich via social media, vinden een gedeelde woede en willen dan meteen in actie komen. Zij passeren daarmee de politiek en oude methode's om dierenrechten op de agenda te krijgen."

Advocaat Vlug begrijpt wel waarom er niet meer op de klassieke manier actie wordt gevoerd: "Dat doet iedereen al jaren, dat werkt voor geen meter", legt hij uit. "Ik vind het absoluut gelegitimeerd. Je moet dit natuurlijk niet elke week gaan doen, maar om een keer te laten zien wat er in deze sector gebeurt, is het prima."

Spiraal van geweld

Bernd Timmerman vindt de actie in Boxtel 'ronduit dom'. "Je loopt het risico dierziekten te verspreiden, het zorgt voor stress bij de dieren en de boer komt in een slachtofferpositie. De discussie gaat helemaal niet over hoe er met dieren wordt omgegaan, maar over het activisme. De kans bestaat ook nog dat er een spiraal van geweld ontstaat."

Hij vindt daarom dat de politiek nu aan zet is en het dierenleed weer op de agenda moet komen. "Dat is waar de huidige activisten boos over zijn", zegt hij. 'Als het de politieke partijen zou lukken om daar weer meer aandacht aan te schenken, dan ontneem je wellicht de activisten de motivatie om gewelddadige acties te ondernemen."

Signal wint steeds meer terrein in Nederland. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel. Van alle deelnemers heeft 35 procent de chatdienst gedownload. Toch stopt bijna niemand zomaar met WhatsApp.

Een derde van de panelleden (35 procent) heeft Signal inmiddels op hun telefoon, maar vrijwel iedereen houdt WhatsApp ernaast. Slechts 1 procent zegt alleen nog maar via Signal te communiceren.

Tussen twee werelden

Mensen die beide chatdiensten gebruiken, hebben het gevoel dat ze 'tussen twee werelden zitten'. Iemand schrijft: "Ik wil er heel graag vanaf, maar ik merk nu hoe afhankelijk ik en anderen om me heen zijn geworden van WhatsApp. De hele tijd tussen de appdiensten wisselen is ook geen doen."

Jongeren (18-24 jaar) en theoretisch opgeleiden maken relatief vaak gebruik van Signal. Bijna de helft (47 procent) van die laatste groep heeft Signal gedownload, maar ook daar blijft het in 99 procent van de gevallen in combinatie met WhatsApp.

'Discussie overdreven'

Veel praktisch opgeleiden blijven WhatsApp voorlopig trouw. Van hen heeft 21 procent Signal geïnstalleerd. 7 op de 10 gebruiken alleen WhatsApp.

Mensen die alleen WhatsApp gebruiken, laten weten de discussie 'overdreven' te vinden of 'niet zo te volgen'. Hun vrienden, familie of collega's hebben ook nog niet voorgesteld om over te stappen naar Signal.

'Ze weten toch al alles van me?'

Sonja Wijker-Cornelissen (68) stapte in 2021 over naar Signal, na een discussie met haar zoon over de nieuwe privacyvoorwaarden van WhatsApp. "Ik had per ongeluk op 'ja' geklikt, zonder echt te lezen wat ik goedkeurde", zegt ze. Sindsdien probeert ze bewust minder afhankelijk te zijn van grote techbedrijven. Zo zit ze niet op Facebook en Instagram.

Toch gebruikt ze WhatsApp ernaast, omdat veel mensen in haar omgeving niet willen overstappen. "Als ik het erover heb, zeggen ze vaak: 'Signal, wat is dat?' of: 'Ze weten toch al alles van me.' Het voelt voor velen als te veel gedoe om met een nieuwe app te beginnen."

'Iedereen meenemen is een enorme klus'

Ook Hugo Bausch (65) probeert zijn netwerk in beweging te krijgen. Hij stapte over naar Signal na de inauguratie van Trump - hij niet langer wilde meewerken aan het verdienmodel van grote techbedrijven. "Ik ben gedreven door de wil om iets te veranderen", zegt hij. "En dan is dit een kleine, maar wel een concrete stap die ik zélf kan zetten."

Maar in de praktijk is dat lastig. "Ik zit in een VvE-bestuur, daar heb ik ze wel overtuigd, maar bij de andere bewoners is het lastiger." Zijn familie meekrijgen blijkt ook niet eenvoudig: "Ik heb veel digibeten in de familie." Daarom blijft hij WhatsApp voorlopig nog gebruiken, al heeft hij gezegd dat hij er half april mee stopt.

'Begin er moe van te raken'

Een op de vijf (20 procent) vindt het irritant als anderen hen proberen over te halen om over te stappen op Signal. Die voorstellen zijn in veel groepsapps voorbij gekomen.

"Het is nu een paar keer gebeurd in groepsapps en ik begin er moe van te raken. Ik heb geen zin om me te laten opdringen", schrijft een deelnemer.

Het schandaal rond de kinderopvangtoeslag speelde een grote rol bij de uithuisplaatsing van kinderen uit gedupeerde gezinnen. Dat concludeert een onafhankelijke commissie onder leiding van Mariëtte Hamer, die daar onderzoek naar heeft gedaan.