Fillers steeds 'normaler', maar de dokter die injecteert is lang niet altijd gespecialiseerd

Een spuitje om je lippen voller te maken of om rimpels weg te werken in je voorhoofd. In Nederland gebeurt het steeds vaker. Maar waar behandelend artsen vaak wel erkend zijn, zijn ze lang niet allemaal cosmetisch gekwalificeerd.

Fillers - 'vulmiddelen' voor in je lippen, rimpels of billen - zijn steeds meer in trek. Ook het aantal artsen dat deze behandelingen aanbiedt is flink gegroeid. 10 jaar geleden ging het om zo'n 300 artsen, inmiddels kun je bij ongeveer 900 artsen terecht.

Dezelfde basis

Maar dat zijn lang niet allemaal specialisten, zegt Catherina Meijer. Zij is cosmetisch arts KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) en voorzitter van de Nederlandse Vereniging Cosmetische Geneeskunde (NVCG).

Als je medisch opgeleid bent, kan je in principe alle medische handelingen verrichten, vertelt ze. "Ik ben cosmetisch arts KNMG, maar ik ben dus in theorie ook bevoegd om bijvoorbeeld een knieoperatie te doen." Artsen leren dus dezelfde basis, maar verschillen in specialisatie.

Aantoonbaar bekwaam

Maar, legt Meijer uit, om bepaalde behandelingen te doen moet je wel 'aantoonbaar bekwaam zijn'. "Er zijn veel basisartsen, maar misschien ook medisch specialisten die niet naast de opleiding die ze tot nu toe hebben voltooid de specialisatie hebben gedaan om ook erkend cosmetisch arts KNMG te worden."

Dan kunnen ze nog steeds wel zeggen dat ze een BIG-geregistreerd arts zijn - dus opgenomen in het BIG-register waar het basisberoep staat geregistreerd - maar dat is iets anders dan de beschermde titel van erkend cosmetisch arts KNMG.

Vergelijkbaar met keurmerk

Geregistreerd staan bij KNMG is vergelijkbaar met een keurmerk, vertelt de cosmetisch arts. "Net als een geregistreerd dermatoloog of een geregistreerd chirurg, die heeft de erkenning."

"En die stellen zich ook toetsbaar op", zegt Meijer. Dat is volgens haar belangrijk in de beroepsgroep. "Als je niet geregistreerd bent als cosmetisch arts KNMG, stel je je ook niet toetsbaar op. Normaal gesproken wordt eens in de 5 jaar getoetst of je aan de kwaliteitseisen voldoet. Maar als je de injecties gewoon doet als arts zonder dat je die registratie hebt, dan is het onduidelijk of je ook bekwaam bent daarvoor."

Frustrerend

En dat is voor de KNMG enorm frustrerend. "Er zijn 190 geregistreerde cosmetisch artsen met een met de erkende titel. En er zijn misschien wel 900 artsen die ook deze behandelingen doen. Dat is hetzelfde als wanneer ik, gespecialiseerd als cosmetisch arts, allerlei andere medische verrichtingen zou doen aan knieën of buiken, of wat dan ook."

Waarom het gebeurt, is volgens Meijer duidelijk aan te wijzen. "Het is een commercieel vakgebied en daarom wordt er veel bijgeklust. En een injectie zetten, kan de gemiddelde arts wel. Dat heeft hij of zij wel geleerd."

Alle kennis nodig

Maar wenselijk is het niet. "Het gaat erom dat je het hele vakgebied kent van de cosmetische geneeskunde. Daar hoort niet alleen de anatomie bij, maar ook de kennis van de producten, de injectietechnieken, het natuurlijke verouderingsproces en goed kunnen kijken naar: wat is nou daadwerkelijk het probleem?"

Het is echt een vakgebied, vertelt de arts. "Niet iets wat je gewoon even ernaast moet gaan doen. Dat is ook risicovol voor cliënten."

Onderzoek doen

Het kan dan ook flink misgaan. "De meest bekende risico's zijn natuurlijk allergische reacties, dus daarom is productkennis ook heel belangrijk. Je kan ook een afweerreactie krijgen op die filler, dat het lichaam dat niet niet prettig vindt en niet herkent en dat je daardoor verhardingen ontwikkelt." En in het ergste geval wordt iemand blind, als de filler in een slagader terechtkomt, vertelt ze.

Hoe je het aan moet pakken, als je fillers wil nemen? Goed onderzoek doen, zegt Meijer. "Het begint vaak met een website en daar kan je al veel op vinden. Je ziet bijvoorbeeld ook veel websites waar dan wel van alles en nog wat aangeboden wordt, maar waarvan het heel onduidelijk is wie de arts is." En daardoor ook wat voor registraties en specialisaties ze hebben.

'Ga niet op een koopje af'

"En ga vooral ook niet op een koopje af", waarschuwt de cosmetisch arts. "Er zijn en worden ontzettend veel aanbiedingen gedaan. Dat mag eigenlijk helemaal niet in ons vakgebied. Als je dat ziet, dan voldoen ze ook niet aan de kwaliteitseisen. Helaas zijn mensen toch wel vaak geneigd om ergens naartoe te gaan waar het goedkoop is."

"Maar dit gaat over je gezicht en over een medische behandeling. Daar moet je niet het risico gaan lopen als het niet nodig is", benadrukt Meijer.