'Dood Anne Faber gevolg van falen van de rechtsgang'

“Waarom heeft Michael P. geen tbs met dwangverpleging opgelegd gekregen?”, vraagt Wim Faber, de vader van de vorig jaar vermoorde en verkrachte Anne, zich af in een open brief. In die brief stelt hij dat de dood van zijn dochter het gevolg is van het ‘falen van de rechtsgang’. De rechter die de strafmaat van verdachte P. terugbracht van 16 naar 11 jaar heeft wat hem betreft een grote fout gemaakt. Hij zou te weinig gekeken hebben naar signalen die Michael P een TBS veroordeling zouden hebben bezorgd. De oud Rechter, Rinus Otte , is nu Procureur Generaal. Wim Faber vindt dat Otte zijn fout moet toegeven en moet opstappen.

Anne Faber verdween vorig jaar september in de omgeving van Den Dolder. In de psychiatrische kliniek Aventurijn in Den Dolder werd uiteindelijk de 27-jarige verdachte Michael P. opgepakt. Zijn aanwijzingen leidden uiteindelijk naar Zeewolde, waar het lichaam van Anne was begraven. 

‘Inspanning maatschappij te beschermen ontbreekt’

P. bleek eerder te zijn veroordeeld voor twee zeer gewelddadige verkrachtingen, maar zag zijn straf verminderd worden van 16 naar 11 jaar. Volgens Wim Faber negeerde het gerechtshof een psychische stoornis bij P. en verzuimde het te motiveren waarom hij in aanmerking kwam voor deze strafvermindering. Faber vraagt in de brief de toenmalig voorzitter van het hof Rinus Otte “in het belang van de geloofwaardigheid en het vertrouwen in de rechtspraak” zijn functie als procureur-generaal neer te leggen. “Als samenleving mogen wij toch verwachten dat rechters zich inspannen om de maatschappij te beschermen? Die inspanning mis ik als ik lees wat het Gerechtshof Arnhem onder leiding van prof. dr. mr. Otte heeft ondernomen en in het arrest aan overwegingen heeft meegenomen”, schrijft Faber in zijn brief.

‘Otte niet alléén verantwoordelijk’

Henny Sackers is hoogleraar Bestuurssanctierecht aan de Radbouduniversiteit en tevens plaatsvervangend rechter. Hij merkt op dat Otte niet alléén verantwoordelijk is voor de uitspraak van het Hof. Meerdere rechters bepaalden de strafmaat: “Het is wel zo dat ik het de kijkers van EenVandaag niet kan uitleggen waarom er besloten is door het Gerechtshof de straf van de rechtbank van 16 jaar te beperken tot 11 jaar. Maar om nu te zeggen dat het rechtssysteem gefaald heeft en dat Otte moet opstappen, dat vind ik te ver gaan. We hebben eigenlijk alleen inzage in de conclusies van de rechter, namenlijk dat Michael P. toerekeningsvatbaar is. We weten van welke dossiers kennis is genomen, maar niet wat er precies in staat en wat er mee gedaan is.”

‘Rechter legt in 50% van de gevallen wél TBS op’

Michael P. weigerde zicht te laten onderzoeken in het Pieterbaan Centrum. Algemeen wordt aangenomen dat het dan heel moeilijk is voor een rechter om TBS op te leggen. Han Jongeneel van de Rechtbank Amsterdam publiceerde in oktober 2017 de conclusies van zijn onderzoek naar vijftig zaken waarin een verdachte had geweigerd aan een persoonlijkheidsonderzoek mee te werken. De rechter besloot in meer dan 50% van de gevallen wel degelijk tot een tbs-vonnis. Vereiste is dat hij een gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van de geestvermogens kan vaststellen op basis van relevante diagnoses in het verleden en op observaties van deskundigen. 

OM: geen aanleiding voor Otte op te stappen

Het Openbaar Ministerie laat, net als Henny Sackers, weten dat er meerdere rechters betrokken zijn bij een hoger beroep. Het OM vindt dat er geen aanleiding is voor Rinus Otte om op te stappen als lid van het College Procureurs-Generaal.