De hoge energieprijzen zijn voor veel mensen nog nauwelijks op te brengen. Amsterdammers met een inkomen tot 140 procent van het minimuminkomen kunnen een beroep doen op de FIXbrigade voor tochtstrips en radiatorfolie. Dat scheelt ze veel geld.
"Ik ben in huizen geweest waar de deuren helemaal volgeplakt zijn met duct tape", vertelt 'FIXmeester' Francis Langedijk. "En dan hangen mensen daar gordijnen voor omdat ze een beetje schaamte hebben, dat begrijp ik ook."
Rietjes en tandenstokers tussen de kieren
Langedijk staat in een hok met planken vol led-lampen, tochtstrips, kaderprofielen en radiatorfolie. Hier haalt hij elke dag de spullen tevoorschijn die de leden van de FIXbrigade in hun bakfietsen meenemen naar geselecteerde adressen in Amsterdam. Daar wonen mensen die aangegeven hebben dat ze graag hulp krijgen bij het verhelpen van de ergste tocht- en isolatieproblemen.
"Ik heb rietjes gezien, tandenstokers, je kunt het zo gek niet bedenken wat ze allemaal tussen de kieren en naden stoppen. Alleen maar om hun gedachten vrede te geven: ik ben iets aan het doen om de tocht tegen te gaan."
Cv-niet meer aan
De leden van de FIXbrigade zijn mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals langdurig werklozen of statushouders. Waar nodig spijkeren zij tochtstrips in kozijnen en plaatsen ze reflecterende folie achter radiatoren. Alles gebeurt onder leiding van een senior-lid van de brigade, een FIXmeester.
Sinds vorig jaar de energieprijzen enorm begonnen te stijgen, zijn het vooral de sociale minima die lijden, zegt FIXmeester Langedijk. Zij wonen vaak in huurhuizen waar bar weinig aan onderhoud en isolatie wordt gedaan. "Wij zorgen ervoor dat die mensen toch een beetje bescherming krijgen om de warmte vast te houden. Ik kom veel mensen tegen die zeggen: 'we doen de cv-installatie niet eens meer aan'."
Kleine maatregelen
Jannekee Jansen op de Haar is directeur van duurzaamheidscentrum Jungle Amsterdam. Dat centrum is initiatiefnemer van de FIXbrigade. "Wij focussen ons op bewoners die tot 140 procent van het minimumloon verdienen en problemen hebben met hun woning. Bij hen komen wij thuis en voeren we allerlei kleine isolatiemaatregelen uit."
De FIXbrigage doet ook het waterzijdig inregelen van de cv-installatie of infraroodmetingen. "Die laatste doen we als we vermoeden dat er meer met de woning aan de hand is. Dat er ook echt problemen zijn met de isolatie van de muren, de vloer, dat soort zaken. Wie isoleren vervolgens niet zelf, maar signaleren het wel, zodat mensen een rapportje krijgen waarmee ze naar de huisbaas kunnen."
Schrijnende situaties
Is het niet de taak van woningbouwverenigingen en woningeigenaren om voor een goede isolatie te zorgen? Jansen Op De Haar is diplomatiek: "Het is niet onze taak om een schuldige aan te wijzen. Ik denk inderdaad dat het aan woningcorporaties is om deze maatregelen uit te voeren, maar als dat niet gebeurt blijven bewoners met de problemen zitten. En met de stijgende energieprijzen leidt dat tot schrijnende situaties."
"Wij vinden het leuk om te doen en we hebben er een leertraject bij, waardoor we ook nog mensen opleiden. Tegelijkertijd kunnen we mensen met een kleine beurs helpen om hun woning én comfortabel én energiezuinig te maken. En daarmee dus geld te besparen."
Bekijk ook
Niet comfortabel in je woning
Brigadeleden Marlijn en Yanubi werken in de huurwoning van Roos Houniet. Zij en haar gezin zitten er zeker 's winters niet comfortabel bij, vertelt ze. "De buitenmuur is onvoldoende geïsoleerd. Daar komt kou door naar binnen. Wat je stookt, gaat naar buiten toe."
Bovendien moeten er tegenover elkaar roosters open blijven staan om schimmel te voorkomen of die in elk geval minder erg te laten worden, vertelt Houniet.
100 euro per huishouden
Houniet denkt liever niet te veel na over de stijgende energieprijzen en de komende winter. "Er zijn natuurlijk tijdelijke compensatieregelingen, die vereffenen die prijzen nu nog wel voor mij. Maar er moet wel iets gebeuren anders rijst het hier wel de pan uit."
FIXbrigade-directeur Jansen op de Haar vertelt dat voor ieder huishouden dat een beroep doet op de brigade er ongeveer voor 100 euro aan eenvoudige isolatiemaatregelen beschikbaar is. Dat lijkt weinig, maar een simpele tochtstrip kan al veel helpen. "Mensen hebben vaak ook gezondheidsklachten doordat het veel te koud is in de woning. Doordat ze de kachel niet aan durven te zetten, doordat ze constant tocht voelen langs de grond, doordat ze schimmel in huis hebben. En als het vochtig is, krijgen ze longklachten."
'Overal slechte woningen'
De FIXbrigade blijkt een succes, met hulp van subsidies van de Europese Unie en de gemeente Amsterdam gaat de stichting binnenkort uitbreiden, vertelt Jansen op de Haar.
"Overal leven mensen in energiearmoede, overal zijn slechte woningen. Ik krijg heel veel berichten uit de rest van Nederland. Er zijn per week wel een paar gemeentes die mij benaderen en zeggen: wij hebben gehoord van dit project, wij hebben ook mensen in energiearmoede, kun je ons helpen met opstarten?"
Geld van Rob Jetten
Graag zou de directeur zien dat klimaatminister Rob Jetten met geld over de brug komt, zodat ze een FIXbrigade Nederland kan opzetten en gemeentegericht kan gaan werken.
"We hebben het hele concept uitgedacht, het is een kwestie van uitrollen naar andere gemeenten. Maar daarvoor is geld nodig. Mensen kunnen we vinden, maar geld, dat is een beetje het probleem."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.