radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

De FIXbrigade helpt gezinnen met weinig geld bij het isoleren van hun huis: 'Mensen doen hun radiator niet meer aan'

De FIXbrigade helpt gezinnen met weinig geld bij het isoleren van hun huis: 'Mensen doen hun radiator niet meer aan'
Ynabi van de FIXbrigade monteert een tochtstrip
Bron: EenVandaag

De hoge energieprijzen zijn voor veel mensen nog nauwelijks op te brengen. Amsterdammers met een inkomen tot 140 procent van het minimuminkomen kunnen een beroep doen op de FIXbrigade voor tochtstrips en radiatorfolie. Dat scheelt ze veel geld.

"Ik ben in huizen geweest waar de deuren helemaal volgeplakt zijn met duct tape", vertelt 'FIXmeester' Francis Langedijk. "En dan hangen mensen daar gordijnen voor omdat ze een beetje schaamte hebben, dat begrijp ik ook."

Rietjes en tandenstokers tussen de kieren

Langedijk staat in een hok met planken vol led-lampen, tochtstrips, kaderprofielen en radiatorfolie. Hier haalt hij elke dag de spullen tevoorschijn die de leden van de FIXbrigade in hun bakfietsen meenemen naar geselecteerde adressen in Amsterdam. Daar wonen mensen die aangegeven hebben dat ze graag hulp krijgen bij het verhelpen van de ergste tocht- en isolatieproblemen.

"Ik heb rietjes gezien, tandenstokers, je kunt het zo gek niet bedenken wat ze allemaal tussen de kieren en naden stoppen. Alleen maar om hun gedachten vrede te geven: ik ben iets aan het doen om de tocht tegen te gaan."

Cv-niet meer aan

De leden van de FIXbrigade zijn mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals langdurig werklozen of statushouders. Waar nodig spijkeren zij tochtstrips in kozijnen en plaatsen ze reflecterende folie achter radiatoren. Alles gebeurt onder leiding van een senior-lid van de brigade, een FIXmeester.

Sinds vorig jaar de energieprijzen enorm begonnen te stijgen, zijn het vooral de sociale minima die lijden, zegt FIXmeester Langedijk. Zij wonen vaak in huurhuizen waar bar weinig aan onderhoud en isolatie wordt gedaan. "Wij zorgen ervoor dat die mensen toch een beetje bescherming krijgen om de warmte vast te houden. Ik kom veel mensen tegen die zeggen: 'we doen de cv-installatie niet eens meer aan'."

Zo brengt de hoge gasprijs mensen in financiële problemen

Kleine maatregelen

Jannekee Jansen op de Haar is directeur van duurzaamheidscentrum Jungle Amsterdam. Dat centrum is initiatiefnemer van de FIXbrigade. "Wij focussen ons op bewoners die tot 140 procent van het minimumloon verdienen en problemen hebben met hun woning. Bij hen komen wij thuis en voeren we allerlei kleine isolatiemaatregelen uit."

De FIXbrigage doet ook het waterzijdig inregelen van de cv-installatie of infraroodmetingen. "Die laatste doen we als we vermoeden dat er meer met de woning aan de hand is. Dat er ook echt problemen zijn met de isolatie van de muren, de vloer, dat soort zaken. Wie isoleren vervolgens niet zelf, maar signaleren het wel, zodat mensen een rapportje krijgen waarmee ze naar de huisbaas kunnen."

Schrijnende situaties

Is het niet de taak van woningbouwverenigingen en woningeigenaren om voor een goede isolatie te zorgen? Jansen Op De Haar is diplomatiek: "Het is niet onze taak om een schuldige aan te wijzen. Ik denk inderdaad dat het aan woningcorporaties is om deze maatregelen uit te voeren, maar als dat niet gebeurt blijven bewoners met de problemen zitten. En met de stijgende energieprijzen leidt dat tot schrijnende situaties."

"Wij vinden het leuk om te doen en we hebben er een leertraject bij, waardoor we ook nog mensen opleiden. Tegelijkertijd kunnen we mensen met een kleine beurs helpen om hun woning én comfortabel én energiezuinig te maken. En daarmee dus geld te besparen."

Bekijk ook

Niet comfortabel in je woning

Brigadeleden Marlijn en Yanubi werken in de huurwoning van Roos Houniet. Zij en haar gezin zitten er zeker 's winters niet comfortabel bij, vertelt ze. "De buitenmuur is onvoldoende geïsoleerd. Daar komt kou door naar binnen. Wat je stookt, gaat naar buiten toe."

Bovendien moeten er tegenover elkaar roosters open blijven staan om schimmel te voorkomen of die in elk geval minder erg te laten worden, vertelt Houniet.

100 euro per huishouden

Houniet denkt liever niet te veel na over de stijgende energieprijzen en de komende winter. "Er zijn natuurlijk tijdelijke compensatieregelingen, die vereffenen die prijzen nu nog wel voor mij. Maar er moet wel iets gebeuren anders rijst het hier wel de pan uit."

FIXbrigade-directeur Jansen op de Haar vertelt dat voor ieder huishouden dat een beroep doet op de brigade er ongeveer voor 100 euro aan eenvoudige isolatiemaatregelen beschikbaar is. Dat lijkt weinig, maar een simpele tochtstrip kan al veel helpen. "Mensen hebben vaak ook gezondheidsklachten doordat het veel te koud is in de woning. Doordat ze de kachel niet aan durven te zetten, doordat ze constant tocht voelen langs de grond, doordat ze schimmel in huis hebben. En als het vochtig is, krijgen ze longklachten."

FIXbrigade aan het werk 1
Bron: EenVandaag
Marlijn (rechts) en Ynabi van de FIXbrigade monteren een tochtstrip

'Overal slechte woningen'

De FIXbrigade blijkt een succes, met hulp van subsidies van de Europese Unie en de gemeente Amsterdam gaat de stichting binnenkort uitbreiden, vertelt Jansen op de Haar.

"Overal leven mensen in energiearmoede, overal zijn slechte woningen. Ik krijg heel veel berichten uit de rest van Nederland. Er zijn per week wel een paar gemeentes die mij benaderen en zeggen: wij hebben gehoord van dit project, wij hebben ook mensen in energiearmoede, kun je ons helpen met opstarten?"

Geld van Rob Jetten

Graag zou de directeur zien dat klimaatminister Rob Jetten met geld over de brug komt, zodat ze een FIXbrigade Nederland kan opzetten en gemeentegericht kan gaan werken.

"We hebben het hele concept uitgedacht, het is een kwestie van uitrollen naar andere gemeenten. Maar daarvoor is geld nodig. Mensen kunnen we vinden, maar geld, dat is een beetje het probleem."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

President Donald Trump negeert uitspraak Hooggerechtshof, wat betekent dit voor democratie in VS? 'Dit is echt uniek'

President Donald Trump negeert uitspraak Hooggerechtshof, wat betekent dit voor democratie in VS? 'Dit is echt uniek'
Bron: EPA

President Donald Trump zette deze maand een Salvadoriaan de VS uit. Dat mocht niet, bleek achteraf. Het Hooggerechtshof eist nu dat de president deze uitzetting terugdraait. Maar Trump weigert. Dit zorgt voor woede in het land, ook bij zijn kiezers.

Trump negeert vaker de uitspraken van rechters, maar nooit eerder een van het Hooggerechtshof. Toch lijkt het alsof zijn houding tegenover het hoogste rechtsorgaan in de Verenigde Staten geen gevolgen zal hebben. En hierdoor rijst de vraag: is de wet nog wel wat waard in de VS? We vroegen het aan Amerika-verslaggever Tom van 't Einde.

1. Wat is er precies gebeurd in de Verenigde Staten?

"Het gaat dus om Kilmar Abrego Garcia die legaal in Amerika verbleef. Hij woonde met zijn vrouw en kinderen in de staat Maryland en is eigenlijk zomaar opgepakt en op het vliegtuig gezet, zonder een proces", legt Van 't Einde uit.

Abrego Garcia werd op bevel van president Donald Trump naar een terreurgevangenis in El Salvador gevlogen. Maar achteraf blijkt dat dit wettelijk niet mag. "En daarvan heeft Trump al gezegd: dat was een fout, hadden we nooit moeten doen", weet Van 't Einde. "En dat is heel bijzonder, dat Trump zelf toegeeft dat hij fout zit. Het is uniek."

Bekijk ook

2. Wat wordt er gedaan om deze fout recht te zetten?

"Het Hooggerechtshof heeft gezegd dat dit niet klopt", antwoordt de Amerika-verslaggever. Het is dan ook de bedoeling dat Abrego Garcia terugkeert naar de Verenigde Staten. Maar dat is tot nu toe nog niet gebeurd. "Trump weigert dit te doen. Hij zegt dat hij officieel niet bij machte is om deze man terug te halen uit El Salvador." Alleen daar blijkt niets van te kloppen.

"Trump en de Amerikaanse regering betalen voor de gevangenen die ze in deze gevangenis in El Salvador stoppen. Daar gaat zo'n 6 miljoen aan Amerikaans geld naartoe. Ook heeft hij een heel goede band met de president van El Salvador, Nayib Bukele. Die was gister zelfs nog in het Witte Huis. Dus als Trump zegt dat die meneer per direct moet worden teruggevlogen, dan is dat zo geregeld. Maar hij wil dat niet en negeert hier dus ook de uitspraak van het Hooggerechtshof mee. En dat is wel echt uniek."

3. Waarom kiest Trump ervoor om deze uitspraak te negeren?

Volgens Van 't Einde heeft dit vooral te maken met dat Trump meer macht wil hebben dan hij daadwerkelijk heeft. "Hij wil kijken hoe ver zijn macht echt reikt. Als president wil hij veel meer macht hebben dan hij eigenlijk heeft vanuit zijn ambt, dus probeert hij dit op zoveel mogelijk vlakken uit te breiden en te kijken óf er wordt ingegrepen."

"En als hij hier vrijspel krijgt dan geeft hem dat ook weer ruimte op andere gebieden", denkt de verslaggever. "Dus het is eigenlijk gewoon een spel dat hij speelt."

Bekijk ook

4. Zijn andere Republikeinen het eens met Trumps?

"Hij wil dat iedereen loyaal is aan hem, dat niemand iets tegen hem durft in te gaan", zegt Van 't Einde. En dat geldt ook voor zijn partijgenoten. Wie hem tegenspreekt raakt vaak zijn of haar baan in de politiek kwijt. Mochten ze het niet eens zijn met de president, zullen ze dat dus niet makkelijk uiten.

"Vroeger waren er mensen die zich durfden uit te spreken tegen Trump zijn plannen, maar die zijn nu allemaal weg. Zij zijn allemaal bang voor hem. Zijn minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio bijvoorbeeld, die was vroeger heel kritisch maar die is nu bang om een onvertogen woord over Trump uit te spreken." Wat Trump doet is volgens de Amerika-verslaggever dan ook 'pure intimidatie'.

5. Wat betekent dit voor de democratie in de VS?

Als er niemand ingrijpt, kan dit volgens de verslaggever grote gevolgen hebben voor burgers van de Verenigde Staten. "Hij kan dan alle wetten in de wind gaan slaan. En als hij er zin in heeft kan hij ook Amerikaanse staatsburgers het land uitzetten of deporteren naar een andere gevangenis, zonder enig proces."

De Amerikaanse president heeft eerder al laten weten hier best voor open te staan, weet Van 't Einde. "Het kan dus elke Amerikaan die een politieke tegenstander van Trump is overkomen. Het is nu nog niet zover, maar dat is wel wat er op het spel staat."

President Donald Trump negeert voor het eerst een uitspraak van het Hooggerechtshof: wat betekent dit voor de democratie?

6. Is er hier al iets van te merken in de maatschappij?

Volgens Van 't Einde wel. Hij noemt als voorbeeld Donald Trumps eis aan de prestigieuze Amerikaanse universiteit Harvard. "Daar wil hij bepalen wat voor lessen ze geven, ze mogen geen diversiteitsbeleid meer hebben en pro-Palestijnse demonstraties moeten worden verboden."

Harvard weigert dit tot nu toe te doen. Als tegenreactie heeft de regering maandag 2,2 miljard dollar aan overheidsgeld voor de universiteit bevroren. Dit komt neer op zo'n 1,9 miljard euro. "De democratie is dus zeker in gevaar."

7. Is er iemand die Trump kan tegenhouden?

Dat kan nog weleens moeilijk worden, denkt Van 't Einde. Ook noemt hij het gedrag van Trump tegenover het Hooggerechtshof gek: "Het bestaat nota bene voor een heel groot deel uit conservatieve rechters. En drie van de zes heeft hij zelf benoemd. Dus een meerderheid staat helemaal aan Trump zijn kant." Maar zelfs daar wil de president dus niet naar luisteren. "De 'checks and balances', zoals dat zo mooi heet, die in een democratie zijn verweven die werken straks misschien dus niet meer."

Bekijk ook

8. Wat betekent dit voor het bondgenootschap tussen Europa en Amerika?

"Die vriendschap zijn we natuurlijk sowieso aan het verliezen", antwoordt Van 't Einde. "Amerika heeft zich altijd opgesteld als voorbeeld van hoe je een democratie kan inrichten. Ze hebben zichzelf ook jarenlang verkocht aan de rest van de wereld, maar die tijd is wel voorbij."

Maar bondgenoten zijn we nog wel en dat zullen we voorlopig nog blijven, voorspelt hij. "Europa is ook heel opportunistisch. Als we geld kunnen verdienen, dan zijn we ook bondgenoten met dictators en autocraten. Dus stel dat het echt die kant opgaat met de Verenigde Staten, dan kunnen we dat nog prima blijven."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten en provincies morgen in spoedoverleg met minister Faber over opvang Oekraïners: 'Wegkijken kan echt niet meer'

Gemeenten en provincies morgen in spoedoverleg met minister Faber over opvang Oekraïners: 'Wegkijken kan echt niet meer'
Wethouder Rachel Streefland is morgen aanwezig bij het overleg
Bron: EenVandaag

De opvang van Oekraïners in Nederland loopt spaak. Er is acuut meer geld nodig. De twaalf Commissarissen van de Koning en een delegatie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten houden daarom donderdagochtend spoedberaad met asielminister Faber (PVV).

Gemeenten kunnen de voortdurende en oplopende vraag naar opvanglocaties voor Oekraïners niet bijbenen. Daardoor worden Oekraïense gezinnen die net in Nederland aankomen vaak van het kastje naar de muur gestuurd, van de ene gemeente naar de andere. In het uiterste geval kan het Rode Kruis een hotelovernachting aanbieden aan gezinnen, ouderen of zieke mensen.

121.000 Oekraïners in Nederland

Inmiddels hebben ruim 121.000 Oekraïners zich geregistreerd bij Nederlandse gemeenten. Dat is het hoogste aantal sinds de invasie van Rusland in Oekraïne in februari 2022. Het 'record' wordt van maand tot maand verbroken, mede omdat er bijna geen uitstroom is.

De afspraak donderdag tussen alle Commissarissen van de Koning en de minister is heel kort tevoren gepland. Om de volle agenda's te omzeilen, gaat het om een online overleg. Al om half negen 's ochtends begint de bespreking.

Bekijk ook

Geen helder plan

"Hier in Utrecht zitten we helemaal vol. We hebben het laatste bed deze week moeten vergeven", zegt Rachel Streefland. Zij is wethouder in Utrecht en verantwoordelijk voor de portefeuilles Asiel en Integratie.

"Er is nergens meer plek. Het grote vraagstuk is nu dat we of bestaande locaties moeten verlengen of nieuwe locaties moeten vinden. En er komt geen enkele helderheid hoe we dat moeten doen. We zijn bang dat het gaat leiden tot mensen op straat."

'Wegkijken kan echt niet meer'

Streefland is ook bestuurslid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en zit donderdag bij het spoedoverleg met de asielminister. De provincies en de gemeenten willen dat minister Faber op korte termijn helderheid geeft over de financiering van nieuwe locaties of die verlengd moeten worden.

"Wegkijken kan echt niet meer. We moeten voorkomen dat mensen op straat komen, terwijl het echt vaak om vrouwen en kinderen gaat. We hebben ons te verhouden tot de Europese wetgeving dat mensen moeten worden opgevangen als mensen in oorlog zijn."

Bekijk ook

Tientallen vluchtelingen per week

Regiomanager Midden-Nederland van het Rode Kruis Cora Gerritsen, ziet wat het betekent dat gemeenten geen ruimte meer hebben. "We ontvangen enkele tientallen mensen uit Oekraïne elke week. Sinds de Jaarbeurs is gesloten in augustus vorig jaar en omdat ze niet bij gemeenten terecht kunnen, komen ze als laatste kans bij het Rode Kruis, ook hier in Utrecht."

"En dan lopen ze hier binnen met koffers, met een kind op de arm, oud, jong, of ziek. Op die manier komen ze hier aan en dan hopen ze nog ergens een plekje te vinden."

Bekijk ook

Laatste hoop

"We luisteren naar hun verhaal, waar ze vandaan komen, wat ze hebben meegemaakt onderweg, we laten ze even bijkomen", gaat Gerritsen verder. "En we kijken dan of we een plekje voor ze kunnen vinden. Inmiddels zijn ze dan al bij een gemeente geweest, bij verschillende gemeenten soms, en daar is het niet gelukt."

"En daar horen ze: er is geen plek meer in Nederland. En dan bellen we met de Veiligheidsregio's of locaties in het land, die wij goed kennen, of er wellicht tóch nog plek is. We willen met z'n allen graag dat er via gemeentes plekken gevonden worden. Maar het lukt gewoon niet meer. En dan is het Rode Kruis voor deze mensen de laatste strohalm."

'Er is nog steeds geweld'

Waarom er nu, 3 jaar na het uitbreken van de oorlog, nog steeds mensen uit Oekraïne naar Nederland komen? "Er is nog steeds geweld", antwoordt de regiomanager.

"We hebben afgelopen weekend gezien wat er in Soemy gebeurd is. En dat is op verschillende plekken in Oekraïne nog steeds aan de gang. Mensen beslissen nog steeds om hun land te verlaten en komen dus ook naar Nederland."

Gemeenten en provincies morgen in spoedoverleg met minister Faber over opvang Oekraïners: 'Wegkijken kan echt niet meer'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant